Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2008
Παραμονές Χριστουγέννων ...
Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2008
Χριστιανισμός και Σοσιαλισμός (Β)
Στη Δύση ο κομμουνισμός δεν πήρε τις ακραίες αυτές μορφές. Δεν εμφανίσθηκε και ούτε προσπάθησε να μετατραπεί σε θρησκεία. Σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις κατόρθωσε να αφυπνίσει τη χριστιανική συνείδηση και να οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός κοινωνικού χριστιανισμού. Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, να μετατραπεί ο χριστιανισμός σε κοινωνική θρησκεία αλλά να συσχετιστεί στενά η χριστιανική αλήθεια με τη ζωή.
Στην Ιταλία, οι χεγκελιανές απόψεις του Γκράμσι και του Τολιάτι δεν επέτρεψαν τη μετατροπή του μαρξισμού σε δόγμα. Το 1948, όταν ο πάπας Πίος ΙΒ είχε αφορίσει τους κομμουνιστές, η αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτική ομάδας του ΚΚΙ ήταν φανατική καθολική. Στη Γαλλία το Κ.Κ. οργάνωσε στις 10-6-1976 ειδική συγκέντρωση για τους χριστιανούς στη Λυών με ομιλητή τον ίδιο τον Ζωρζ Μαρσαί! Στην Ισπανία, αρκετοί χριστιανοί και μαρξιστές βρέθηκαν μαζί στις εκκλησίες, στα μοναστήρια και στις φυλακές πολεμώντας το καθεστώς του Φράνκο! Σήμερα το Ισπανικό Κ.Κ. αρνείται την αθεΐα ως δογματικό θεμέλιο του μαρξισμού.
Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2008
Χριστιανισμός και Σοσιαλισμός (Α)
Κάποιοι παλαιότερα είχαν επισημάνει πολλές ομοιότητες και αντιστοιχίες μεταξύ κομμουνισμού και χριστιανισμού: παγκόσμια συνέδρια - οικουμενικές σύνοδοι, θυσιασθέντες αγωνιστές - μάρτυρες πίστεως κλπ. Οι ομοιότητες όμως φαίνεται να είναι πολύ βαθύτερες...
Η μορφή με την οποία εμφανίσθηκε ο κομμουνισμός στη Ρωσία δεν διαφέρει σε τίποτα από εκείνη μιας θρησκείας που ισχυρίζεται ότι απαντά στις γενικότερες αναζητήσεις της ανθρώπινης ψυχής και δίνει ένα νόημα στη ζωή του ανθρώπου.
Παρασκευή 7 Νοεμβρίου 2008
Στη γιορτή των Ασωμάτων ...
κι Έλληνες κι Εγγλέζους και Μαλτέζους...
Και στη γιορτή μου πάντοτε θαρχότανε
αυτός, ένας αλλόθρησκος...
Λέγαμε, λέει, πράγματα ευχάριστα
και μιλούσαμε για τότε
που οι ανθρώποι δεν είχαν δόλο στην καρδιά.
Ελάτε κι εσείς αύριο,
μέρα της Σύναξης των Ασωμάτων Ταξιαρχών
και στη δική μου τη γιορτή.
Θα ναι Τούρκοι, Έλληνες κι Εγγλέζοι
και Μαλτέζοι κι άλλοι...
Θα πιούμε, θα φχαριστηθούμε,
θα μιλήσουμε για πράγματα διάφορα
κοντινά, μακρινά, παράξενα,
πράγματα που άλλοτε φέρνουν δάκρυα και πόνο
κι άλλοτε ζέστη και παρηγοριά...
Απορώ κι αναρωτιέμαι Μουσταφά
Χριστιανός πώς δεν έγινες
με μια τόσο μεγάλη καρδιά!
Κι αν με τα λόγια αυτά
σε πίκρανα λιγάκι Μουσταφά
συγχώρεσέ με...
Σάββατο 18 Οκτωβρίου 2008
Ένας ορισμός του Θεού:
Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2008
Εκκλησία και εθνικισμός (μια προσφώνηση που δεν εκφωνήθηκε)
Είναι γνωστή η θέση σας πως όσοι ασκούν κριτική στην ηγεσία της Εκκλησίας στρέφονται εναντίον της Ορθοδοξίας και του Έθνους. Θα αποτελούσε ματαιοπονία εκ μέρους μου, και μάλιστα στο χώρο αυτό, να προσπαθήσω να αποδείξω το αβάσιμο του ισχυρισμού σας...
Οι συνθήκες έχουν πλέον ωριμάσει και οι καιροί επιβάλλουν να νομιμοποιηθεί η διαφορετικότητα των απόψεων και μέσα στην Εκκλησία. Ο γόνιμος διάλογος θα συμβάλει στην ανακαίνισή της, θα τη βοηθήσει να αποκτήσει λόγο και ρόλο μέσα στην κοινωνία κι ένα ύφος πολύ διαφορετικό απ' αυτό που έχει σήμερα. Η μονοφωνία εκθέτει την Εκκλησία ενώ η πολυφωνία την αναγεννά και την εκσυγχρονίζει. Η Εκκλησία με τη σημερινή ακραία και αντιδραστική της μορφή αποτελεί βαρίδι στα πόδια της ελληνικής κοινωνίας, ίσως και μια επικίνδυνη εστία...
Αν δεχθούμε ότι η Εκκλησία προετοιμάζει έναν καινούργιο κόσμο αγάπης και δικαιοσύνης, είναι δηλαδή "γένος πνευματικό", τότε κείται πέρα και πάνω από τα επίγεια έθνη και τις πατρίδες. Βέβαια, μέσα από κρίσιμες ιστορικές συνθήκες (π.χ. Τουρκοκρατία) η Εκκλησία εξετράπη της αποστολής της και ανέλαβε ρόλο εθναρχικό για τη σωτηρία του ελληνισμού, της γλώσσας και της υπόστασής του. Σήμερα όμως η ιστορική συγκυρία δεν θυμίζει σε τίποτα τους αιώνες τις Τουρκοκρατίας...
Το τίμημα που η Εκκλησία πλήρωσε (και εξακολουθεί να πληρώνει) στο βωμό της ταύτισής της με το έθνος είναι βαρύτατο. Έχασε την οικουμενικότητα και καθολικότητά της προς όφελος του "εθνικού συμφέροντος". Έφτασε στο σημείο να μιλά περισσότερο για την "ανάσταση του Γένους" παρά για την ανάσταση του Χριστού! Προσκολλήθηκε στο παρελθόν, στην πνευματική αυτάρκεια, στον αυτοδικαιωτικό λόγο, στον κοινωνικοπολτικό αναχρονισμό, στον φονταμενταλισμό και στον αντιευρωπαϊσμό...
Σήμερα που το ελληνικό κράτος, ως αποτέλεσμα των ευρύτερων ανακατατάξεων, απεθνικοποιείται σταδιακά, η Εκκλησία προσπαθεί να κρατικοποιηθεί περισσότερο, νιώθοντας ανασφαλής και μετέωρη χωρίς την ειδική σχέση της με το κράτος και τον αποκλειστικό δεσμό της με το έθνος. Μπορεί, βέβαια, να κερδίζει σε ακροατήριο και πολιτική επιρροή αλλά χάνει σε πνευματικότητα και εκκλησιαστική αυτοσυνειδησία.
Χωρίς υπερβολή, αυτό που απέρριψε ο Χριστός (την εθνική αποκλειστικότητα) μοιάζει σήμερα να επιδιώκει η επίσημη Εκκλησία. Ο Ιησούς αρνήθηκε να μετατραπεί σε εθνικό ελευθερωτή ή πολιτικό ηγέτη αλλά η Εκκλησία μας εξαντλείται στην ενασχόλησή της με θέματα εξωτερικής πολιτικής, δημογραφικού προβλήματος, αστυνομικών ταυτοτήτων, μαθητικών παρελάσεων, σχολικών βιβλίων κλπ.
Η παρένθεση που άνοιξε το 1453 πρέπει επιτέλους να κλείσει. Η Εκκλησία να ξαναγυρίσει στην κυρίως αποστολή της, τον ευαγγελισμό και τη μεταμόρφωση του κόσμου. Στη δίψα του σημερινού ανθρώπου για ζωή η Εκκλησία οφείλει να απαντήσει με τη δική της πρόταση ζωής κι όχι με τη συνεχή επίκληση της προσφοράς της στους αγώνες του έθνους!
Ο Γάλλος ορθόδοξος θεολόγος Olivier Clement έλεγε ότι ο εθνικισμός θέλησε να οικειοποιηθεί την Ορθοδοξία, να την κάνει όργανό του, να ενσταλάξει μέσα της τα μίση του, τους φόβους του, τις φαντασιώσεις του...
Προσδίδοντας στο έθνος μεταφυσική διάσταση ικανοποιούμε τις βασικές ψυχικές ανάγκες για απόκτηση συνοχής και ισχύος. Ο εχθρός βρίσκεται κάπου έξω κι έτσι ο ψυχισμός μας αποφεύγει τον εσωτερικό εμφύλιο πόλεμο. Παρέχει φαντασιακή επούλωση σε προσωπικά και συλλογικά τραύματα με το αίσθημα του ανήκειν.
Αυτονόητη συνέπεια του οικουμενικού χαρακτήρα της Εκκλησίας είναι η καταγγελία και της εμπάθειας του εθνικισμού και της χρήσης του έθνους για σκοπούς ψυχικής οικονομίας. Επιδίωξή μας πρέπει να είναι η υπέρβαση του αυτοδοξολογικού ναρκισσισμού, η αναγνώριση της θετικής συνεισφοράς κάθε έθνους αλλά και κάθε θρησκείας. Οι Χριστιανοί ξεχνάμε ότι η ανάπτυξή μας άρχισε σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Ο εθνικισμός δεν αποτελεί τον φυσικό χώρο της Ορθοδοξίας, αντίθετα την υποσκάπτει! Το έθνος ενδιαφέρεται να αυτοσυντηρείται και να αποδεικνύει ανταγωνιστικά την υπεροχή του. Η Εκκλησία, αντίθετα, αποσκοπεί στο να παράγει αγίους...
Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2008
Ψάχνοντας τον "πραγματικό" Θεό ...
Tα μεγάλα άλματα της ανθρώπινης ιστορίας συνδέθηκαν με αντίστοιχες τεχνικές και επιστημονικές ανακαλύψεις. Η επιστήμη ήταν εκείνη που μετέβαλε ριζικά τις υλικές συνθήκες του ανθρώπινου βίου, προκαλώντας αντίστοιχες ανατροπές σε ιδεολογίες, θρησκείες, φιλοσοφικές θεωρίες κλπ.
Το δωδεκάθεο του Ολύμπου, λ.χ., κατέρρευσε μόλις ο άνθρωπος κατόρθωσε να προσεγγίσει τις κορυφές του Ολύμπου όπου διαπίστωσε ότι εκεί υπήρχαν μόνο πάγοι και πέτρες. Κανένα ίχνος από τα παλάτια των Θεών δεν βρέθηκε και διαψεύσθηκαν όλα όσα ο Όμηρος και οι αρχαίοι ποιητές εξυμνούσαν και περιέγραφαν.
Ο καθένας αντιλαμβάνεται τι μεγάλο σοκ υπέστησαν οι άνθρωποι της εποχής εκείνης από την τόσο καταλυτική διάψευση των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων. Όμως το γκρέμισμα των δώδεκα Θεών δεν ξερίζωσε και τις πραγματικές αιτίες του θρησκευτικού φαινομένου. Η αγωνία του ανθρώπου μπρος στο θάνατο, την αρρώστια και τη δυστυχία παρέμενε αμείωτη κι έτσι, αμυνόμενος, «ύψωσε» τους Θεούς του ακόμη πιο ψηλά, στους ουρανούς, πιστεύοντας πως ποτέ δεν θα κατόρθωνε ο ίδιος να φτάσει μέχρι εκεί ώστε να επαναληφθεί το «φαινόμενο του Ολύμπου».
Σήμερα όμως τα διαστημόπλοια, οι πύραυλοι, τα διαστημικά λεωφορεία αλλά κυρίως τα ισχυρά τηλεσκόπια, μας βοηθούν να έχουμε εικόνα των εσχατιών του σύμπαντος και να γνωρίζουμε καλά πως πουθενά εκεί δεν υπάρχει παράδεισος, κόλαση, θρόνοι του Θεού, Χερουβείμ, Σεραφείμ κλπ. Και πάλι όμως ο άνθρωπος δεν εξουδετέρωσε την πρώτη ύλη της θρησκείας, την αρρώστια, τον πόνο και τον θάνατο, κι έτσι (αμυνόμενος πάλι) προσέδωσε πνευματική (και συνεπώς άυλη και αόρατη) μορφή σε Θεούς, θρόνους, βασιλείες των ουρανών κλπ. Τώρα ένιωθε σίγουρος πως η επιστήμη δεν θα διέψευδε ποτέ τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις.
Στη ζωή όμως αυτή ένα είναι βέβαιο: ποτέ μη λες ποτέ! Βέβαια η επιστήμη δεν πρόκειται ποτέ να αποδείξει την ύπαρξη ή την ανυπαρξία των στοιχείων του «πνευματικού κόσμου», μπορεί όμως να χτυπήσει στη ρίζα του το θρησκευτικό φαινόμενο με τη μορφή που το γνωρίσαμε ως τα σήμερα. Πώς γίνεται αυτό; Μα εξαλείφοντας τις γενεσιουργούς αιτίες όλων των θρησκειών, δηλ. τον πόνο, την αρρώστια και τον θάνατο! Μια τέτοια εξέλιξη θα ανατρέψει τα πάντα. Θα γκρεμίσει όλα τα «καταφύγια ιδεών», τα «πνευματικά λιμάνια» και τις ψευδαισθήσεις που τα συνοδεύουν.
Βέβαια, υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που έχουν ήδη «βολευτεί». Και επειδή κάθε «ξεβόλεμα» είναι οδυνηρό, αντιδρούν. Αντιλαμβάνονται τους «κινδύνους» από τα επιτεύγματα της σύγχρονης επιστήμης (βιοϊατρικής, γενετικής κλπ) και αρχίζουν να αμύνονται. Με δύο κυρίους τρόπους:
Α) Αρνούμενοι τις πραγματικές δυνατότητες της επιστήμης. Υποστηρίζοντας πως όσα γράφονται ή λέγονται σχετικά είναι «φήμες της πιάτσας», «ευχολόγια, φαντασιώσεις, μύθοι»! Και συνεπώς τίποτε ουσιαστικό δεν μπορεί να προσφέρει η επιστημονική έρευνα, κανένας κίνδυνος για τα «ιδεολογικά τους λιμάνια» δεν υφίσταται και μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι. Πρόκειται για την κλασική μέθοδο του «στρουθοκαμηλισμού»! Βασικό τους επιχείρημα ότι η επιστήμη «δεν έχει ακόμη δώσει απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα», πως ακόμη «πολλές πτυχές του γονιδιόματος παραμένουν άγνωστες» κλπ. Ασφαλώς και η επιστήμη βρίσκεται στα πρώτα βήματα της εξερεύνησης του μυστηρίου που λέγεται «άνθρωπος». Όμως έκανε ήδη μια πολύ καλή αρχή και στη συνέχεια οι εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες. Όσοι λοιπόν αντιδρούν με τη μέθοδο της «στρουθοκαμήλου» δεν έχουν παρά απλά να ελπίζουν πως όσο οι ίδιοι ζουν οι επιστημονικές εξελίξεις δεν θα προφθάσουν να τους διαψεύσουν. Αν και κατά βάθος γνωρίζουν πως «όταν έχεις βρει το κλειδί είναι ζήτημα χρόνου να ανακαλύψεις την κλειδαρότρυπα και να ανοίξεις την πόρτα»!
Β) Ο δεύτερος τρόπος αντίδρασης είναι πιο ειλικρινής αλλά και πιο ωμός! Όσοι τον ακολουθούν δεν ματαιοπονούν επιχειρώντας να βγάλουν ανίκανη την επιστήμη. Δεν τρέφουν αυταπάτες για το τι τους περιμένει και σπεύδουν να το δηλώσουν. Αντιγράφω ένα απόσπασμα από την ομιλία του Νικόλαου Χατζηνικολάου (σημερινού μητροπολίτη Μεσογαίας) στην στρογγυλή τράπεζα που διοργάνωσε στο ξενοδοχείο Κάραβελ ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών στις 10-2-1999 με θέμα «Βιοϊατρική-βιοηθική»: «Κάθε προσπάθεια διόρθωσης της μορφής της ζωής (γενετική βελτίωση της φύσης και του ανθρώπου) φανερώνει μη αποδοχή των νόμων του Θεού και προσπάθεια υποβιβασμού του έργου της δημιουργίας Του. Αυτός, όπως ταπεινά διατυπώνει η Αγία Γραφή, όταν ολοκλήρωσε τη δημιουργία "είδε τα πάντα, όσα εποίησεν, και ιδού καλά λίαν". Στο πνεύμα του θεϊκού λόγου όλα ήταν πολύ καλά. Στο διεστραμμένο όμως από την αλαζονεία μυαλό του ανθρώπου, η φύση του Θεού παίρνει ... λίαν καλώς. Ενώ η ανθρώπινη δημιουργία διεκδικεί το άριστα»!
Καταλάβατε; Το πρόβλημά τους είναι μην τυχόν και βγει «σκάρτος» ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης. Που, σημειωτέον, «έγινε ρόμπα» από τον Θεό της Καινής Διαθήκης! Ε λοιπόν, ναι! Ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης καθόλου καλόν δεν έπλασε τον κόσμο! Και χρειάζεται όχι απλώς επισκευή αλλά εκ θεμελίων ανατροπή και ανοικοδόμηση! Όσοι έχουν οικοδομήσει τη ζωή τους σε έναν Θεό «διεκπεραιωτή ατομικών υποθέσεων» (κάτι σαν τα Κ.Ε.Π.) καλό θα ήταν ν΄αρχίζουν να υποστέλλουν τις σημαίες τους.
Ο «Θεός των ατομικών ρουσφετιών» («κάνε μας καλά», «βρες μου μια καλή δουλειά ή έναν καλό γαμπρό») είναι ετοιμοθάνατος. Ίσως και να ήρθε η ώρα να ανακαλύψει ο άνθρωπος τον πραγματικό Θεό...
Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2008
Ο "Θεοσεβισμός" του Καϊρη ...
Πέμπτη 11 Σεπτεμβρίου 2008
Επίλογος θερινών διακοπών ...
Ένα πλήθος ανθρώπων δεν αναζητά την ησυχία και τον ρεμβασμό, την αποτοξίνωση από κάθε τι το βέβηλο, το άχρηστο, το περιττό, αλλά επιμένει να φέρει μαζί του στους ήρεμους και ευλογημένους νησιωτικούς τόπους τους έντονους ρυθμούς της πολιτείας που εξατμίζουν κάθε ικμάδα ανανέωσης και ζωής!
Πόσο χρήσιμο θα ήταν για μας αν εκμεταλλευόμασταν το χρόνο της "κατάπαυσης πάντων των έργων" για να αποταμιεύσουμε εικόνες και ήχους που ανεξόδιαστα μάς παρέχει η φύση και η εποχή ...
Εικόνες όπως την ανατολή και τη δύση του ήλιου με κείνη την πανοραμική πολυχρωμία και γαλήνη που αναμφισβήτητα ψυχα-γωγεί!
Ήχοι όπως το θρόισμα των πεύκων στην πρωινή αύρα ή στην ανέμελη πνοή των δειλινών μελτεμιών, το τραγούδι του τζίτζικα στο φωτισμένο μεσημέρι, το ξεδίπλωμα του κύματος στην εωθινή ακρογιαλιά ...
Αλλά και το σεριάνισμα στην ευκατάνυκτη σιωπή των ταπεινών εξωκκλησιών που ευωδιάζουν θυμίαμα, καμένο λάδι, ξεραμένο λουλούδι ...
Σάββατο 30 Αυγούστου 2008
Εκλογή ή κλήρωση!
Κυριακή 24 Αυγούστου 2008
Άγιοι Πατέρες αφορίστε με!
Άγιοι Πατέρες, ομολογώ δημόσια ότι το φετινό θέρος υπέπεσα πολλάκις και πλειστάκις σε αυτό το θανάσιμο αμάρτημα!
Για το λόγο αυτό, συναισθανόμενος την αμαρτολότητά μου και σεβόμενος απόλυτα τις αποφάσεις των Αγίων Οικουμενικών Συνόδων, σας παρακαλώ: "αφορίστε με!" .Αν δεν το πράξετε θα είστε ανάξιοι της ιερωσύνης!
Κυριακή 17 Αυγούστου 2008
Η Δημιουργία του κόσμου (συνοπτικά)
Ο Πλάτων δέχεται πως ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο αλλά με βάση προϋπάρχουσα ύλη που την οδήγησε απ' την αταξία στην τάξη.
Ο Αριστοτέλης υποστηρίζει πως Θεός και κόσμος είναι ένα ενιαίο σύνολο και υιοθετεί την άποψη περί συναιωνιότητας αυτών.
Κατά τον Επίκουρο τα πάντα έγιναν αυτόματα και τυχαία, χωρίς την προϋπαρξη ύλης.
Σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία, τον κόσμο δημιούργησε ο Τριαδικός Θεός εκ του μηδενός ("εξ ουκ όντων") και άνευ προϋπάρχουσας ύλης.
Πέμπτη 7 Αυγούστου 2008
Σκέψεις του Δεκαπενταύγουστου ...
Πέμπτη 24 Ιουλίου 2008
Οι επισκέπτες του Όρους ...
Σάββατο 19 Ιουλίου 2008
Ασκητικά κεφάλαια ...
Ασκητικοί τύποι υπάρχουν παντού, σε κάθε καιρό και σε κάθε τόπο. Και μέσα στον κόσμο και έξω απ' αυτόν. Άνθρωποι στραμμένοι προς τα μέσα, ικανοί με την ισχυρή τους θέληση να πετύχουν πνευματικά και ψυχικά κατορθώματα έξω απ' τις δυνατότητες του κοινού ανθρώπου.
Περιφρονητές των εγκοσμίων, εραστές του απόλυτου, εκπληκτικά αυτοπειθαρχημένοι υπήρξαν οι κυνικοί, οι πυθαγόριοι, οι στωικοί ... Επίσης οι Ινδοί ασκητές, οι Βουδιστές, οι Σούφοι και τόσοι άλλοι.
Κάθε μορφή ασκητισμού έχει το δικό της, ιδιαίτερο περιεχόμενο. Είναι κοινός, όμως, ο πόθος της απαλλαγής από τη μέριμνα των εγκοσμίων, το ιδανικό της αυτοκάθαρσης και αυτοτελείωσης.
Ο ασκητής περιφρονεί τις μικρές ανθρώπινες ευτυχίες, τη χαρά των αισθήσεων, τους κάθε είδους δεσμούς!
Όλα τα κείμενα της Ορθοδοξίας μάς αποτρέπουν απ' τη βιωτική μέριμνα. Στηλιτεύουν την προσήλωση στα εγκόσμια. Ολόκληρος ο ανθρώπινος βίος είναι ένα πέρασμα προς την ανεκλάλητη χαρμονή της αιώνιας ζωής.
Αλήθεια, πόσοι μοναχοί στον Άθω βιώνουν σήμερα το γνήσιο αγιορείτικο ασκητισμό, την πραγμάτωση του Ανατολικού Μυστικισμού, όπως την έζησαν ο Γρηγόριος Παλαμάς κι ο Μάξιμος Καυσοκαλυβίτης; Πόσους μοναχούς δε γνώρισα που αδίστακτα θα τους χαρακτήριζα "ναυάγεια της ζωής" ... Και πόσοι απερίσκεπτοι νεανίσκοι δεν φόρεσαν το μαυρόρασο, κι όμως ... εξακολουθούν να νοσταλγούν τα εγκόσμια που χωρίς αποφασιστικότητα εγκατέλειψαν.
Όπως όλα τα πράγματα, έτσι κι ο ασκητισμός δεν πρέπει να κρίνεται απ' τις παρερμηνείες και τις παραφθορές του. Ο βαθύς έρωτας του απόλυτου δεν είναι φλόγα που θερμαίνει, είναι φωτιά που κατακαίει! Ο ασκητισμός υπήρξε πάντα η επιλογή ορισμένων ισχυρών συνειδήσεων!
Αν ο ασκητισμός αποτελούσε το χρεός όλων μας, τα γυναικεία σπλάχνα θα είχαν στερέψει, το παιδικό γέλιο θα είχε χαθεί, ο κόσμος θα μετατρεπόταν σ' ένα απέραντο άσυλο γερόντων που θα το διαδεχόταν η παγερή απουσία του ανθρώπου απ' το φλούδι της γης!
Ο ασκητισμός έχει αξία μόνο αν πραγματοποιείται από ορισμένα υψηλά και εύφορα πνεύματα που μπορούν με το παράδειγμά τους να ευγενίσουν το νόημα του ανθρώπου και να βοηθήσουν τους άλλους να γίνουν καλύτεροι.
Ο ασκητισμός έχει ανάγκη από Πνεύματα φωτεινά, φιλλάληλα, ανεξίκακα και αφανάτιστα! Ναι, αφανάτιστα! Γιατί όπου εισχωρεί ο φανατισμός τα πάντα καταρρέουν κι εκμηδενίζονται!
Για τους υπόλοιπους, ο καλύτερος τρόπος σωτηρίας είναι: ανάμεσα στους ανθρώπους και για τους ανθρώπους!
Δευτέρα 14 Ιουλίου 2008
Η "πεθαμένη" Πολιτεία ...
Είναι πάντα βυθισμένο στη σιωπή του. Το μόνο πλάσμα του Θεού που έχει το δικαίωμα να τραγουδήσει είναι το αηδόνι στη βαθειά φυλλωσιά! Ουρλάζιουν και τα τσακάλια μέσα στη νύχτα. Και κάπου-κάπου λαλεί πετεινός, ασυλλόγιστος, ερημίτης κι αυτός ... Η φωνή του Όρους είναι η ψαλμωδία.
Όρος δεν είναι μόνο φύση, τέχνη, πίστη, παράδοση, ιστορία. Είναι κάτι πολύ περισσότερο ... είναι Νόημα! Αν δεν κάμεις δικό σου το Νόημα, ξένος πηγαίνεις και ξένος επιστρέφεις!
Το Όρος είναι αντιθηλυκή Πολιτεία. Είναι το ξόρκισμα της γυναίκας. Εδώ η στέρηση κι ο θάνατος γίνονται πρόγραμμα και σκοπός! Ο Παπαντωνίου το ονόμασε "πεθαμένη Πολιτεία": "Τα χαμόγελα της ζωής δεν λείπουν απ' την πεθαμένη πολιτεία. Είναι κάτι μπαλκόνια με γλάστρες, κάτι παράθυρα με κουρτίνες ... Τώρα θα δεις, νομίζεις, και το γυναικείο χέρι που θα σιάξει τα κουρτινάκια, που θα ποτίσει τα βασιλικά ...μα η τρελή φαντασία σου χάνεται και ξαναβλέπεις εκείνο που είναι: μια κοινωνία χωρίς γυναίκα!".
Είναι μια "κοινωνία με γενειάδες" που ανατριχιάζουν στο δροσερό αεράκι του καλοκαιριού μες στη σιωπή, τη μοναξιά, την άπλετη ηλιολαμπή ...
Πέμπτη 10 Ιουλίου 2008
Ο Θεός είναι ... "η πιο δύσκολη ερωμένη"!
Σάββατο 5 Ιουλίου 2008
Εραστές του απόλυτου
Δευτέρα 30 Ιουνίου 2008
Παντοπόρος άπορος ...
Πέμπτη 26 Ιουνίου 2008
Πρώτες εντυπώσεις στον Άθωνα ...
Πέμπτη 19 Ιουνίου 2008
Το ζεϊμπέκικο του κατηχητικού!
Λίγο πριν αποχαιρετιστούμε μου έκανε τη «μεγάλη» πρόταση:
- Δεν αναλαμβάνεις εσύ το κατηχητικό των μεγαλυτέρων παιδιών της ενορίας μου;
- Και τι θα τους λέω ρε συ;
- Τίποτα σπουδαίο … καμιά ιστοριούλα και κάτι τραγουδάκια…
Εγώ από ιστοριούλες και παραμυθάκια … άλλο τίποτα! Ειδικότητά μου! Εκεί που "κόλαγα" κάπως ήταν με τα τραγουδάκια. Πώς το λένε ρε παιδί μου; Δεν τα μπορώ με τίποτα αυτά τα ποιηματάκια που μας λένε πόσο αγαθός είν' ο Θεούλης, πόσο γλυκός ο Χριστούλης και πόσο όμορφα τα αγγελάκια!
Επιφυλάχθηκα να απαντήσω κι όταν γύρισα σπίτι μου πήρα χαρτί και μολύβι και έγραψα ένα δικό μου τραγούδι για το κατηχητικό. Το μελοποίησα κι όλας! Βέβαια, μου «βγήκε» ρεμπέτικο … αλλά δεν πειράζει. Από τα χαζοχαρούμενα των «χριστιανικών ομάδων» καλύτερο μου φαίνεται.
Επειδή ξέρω πως σας «τρώει» η περιέργεια, ορίστε παρακαλώ το «ζεϊμπέκικο του κατηχητικού»:
Δεν χαίρεσαι, βρε άνθρωπε,
την όμορφη ζωή σου,
γιατί έβαλες το διάβολο
αφέντη στην ψυχή σου;
Όσο το χρήμα άδικα
θα κυνηγά η ψυχή σου,
πίκρες, καημοί και βάσανα
θα τρώνε το κορμί σου.
Ποτέ δεν μπήκες σ’ εκκλησιά
ένα κερί ν’ ανάψεις,
γιατί έψαχνες μερόνυχτα
τίνος τσαρδί θα κάψεις.
Πότε αχάριστε άνθρωπε,
το χέρι σου έχει απλώσει
ψωμί, νερό, σε άρρωστο
ή σε φτωχό να δώσει;
Δεν χαίρεσαι, βρε άνθρωπε,
την όμορφη ζωή σου,
γιατί έβαλες το διάβολο
δραγάτη στο τσαρδί σου;
Σάββατο 14 Ιουνίου 2008
Η προσευχούλα στο 132ο Δημοτικό Σχολείο Γκράβας ...
Τετάρτη 11 Ιουνίου 2008
Πλατωνικός έρωτας και χριστιανική αγάπη ...
Όμως, ο πλατωνικός έρωτας στο βάθος του είναι αριστοκρατικός! Στηρίζεται στην επιλογή ανάλογα με την αξία. Το αγαπημένο είναι ανώτερο του αγαπώντος. Αντίθετα, η χριστιανική αγάπη είναι μίμηση της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο. Δεν βασίζεται στην κοινωνική σκοπιμότητα, την αλληλεγγύη, τους δεσμούς συγγένειας ή φιλίας. Ο πλησίον αγαπιέται όχι λόγω των αρετών ή της κοινωνικής του θέσης. Όσο, μάλιστα, πιο αδικαιολόγητη είναι η αγάπη (προς τον αμαρτωλό, τον εχθρό κλπ) τόσο είναι πιο αληθινή και άδολη.
Η αγάπη στρέφεται προς όλους, ο έρως ποτέ! Η χριστιανική ηθική βασίζεται στην ταπείνωση και στην παραίτηση απ' τη "δήθεν αξιοπρέπεια"! Η αρχαία ελληνική ηθική βασίζεται στην ατομική αξιοπρέπεια, στην εσωτερική αυτονομία και στην εξωτερική αυτάρκεια.
Ο 'Ερως υπακούει σε μια φυσική και λογική αναγκαιότητα. Το ωραίο δεν μπορείς παρά να το αγαπάς! Ο Έρως στρέφεται προς το ωραίο όπως το φυτό προς τον ήλιο. Η αγάπη όμως προς τον διπλανό μας είναι προσταγή "αντίθετη προς τη φύση"! Δεν είναι φυσικό και λογικό να αγαπάς κάποιον που έχεις σοβαρούς λόγους να μισείς...
Ο Πλάτων είναι κατά βάθος νομοθέτης. Σημασία γι' αυτόν έχει η επίτευξη του σκοπού του έρωτος, που είναι ο εμπλουτισμός και η βελτίωση του Εγώ! Συνεπώς, θα μπορούσε ο άνθρωπος ακόμη και να υποχρεωθεί να γίνει ηθικός. Ο Χριστός, όμως, είναι "αλιεύς ψυχών"! Έξω από την ελευθερία, χωρίς ελευθερία τίποτε δεν έχει ηθική αξία...
Πέμπτη 5 Ιουνίου 2008
Η "Τρίτη Διαθήκη"!
Πράγματι, οι καταπληκτικοί πρόοδοι της επιστήμης, και ιδίως της βιοϊατρικής, επαναφέρουν στο προσκήνιο την όλη προβληματική των σχέσεων θρησκείας και επιστήμης με τρόπο που αναγκάζει ορισμένους διανοητές να βλέπουν το «τέλος της θρησκείας» τουλάχιστον με τη σημερινή της μορφή!
Η σύγχρονη βιοϊατρική είναι πλέον σε θέση να επεμβαίνει στα άδυτα των γενετικών μυστικών και ουσιαστικά να προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου, εσωτερικά και εξωτερικά. Οι δυνατότητες ευγονικών παρεμβάσεων συνεχώς διευρύνονται, κληρονομικές ασθένειες μπορούν να εξαφανιστούν, η ιατρική μετατρέπεται περισσότερο σε προληπτική παρά θεραπευτική, το φύλλο μπορεί πλέον να επιλέγεται, η ζωή του ανθρώπου να παραταθεί και ίσως κάποτε φθάσουμε και στην αθανασία…
Ο καθένας αντιλαμβάνεται πως όλ’ αυτά κλονίζουν συθέμελα τις αρχές, τις αξίες και τα δεδομένα των θρησκειών, που θα ανατραπούν σίγουρα μόλις τα νεότερα επιστημονικά επιτεύγματα αρχίσουν να γίνονται κτήμα της μεγάλης λαϊκής μάζας.
Οι εκπρόσωποι των θρησκειών, και κυρίως του Χριστιανισμού, που πρώτος θα «γευθεί» τις συνέπειες της βιοϊατρικής, βρίσκονται σε «αναμμένα κάρβουνα». Όσο για τόσο έχουν την ευφυΐα να αντιλαμβάνονται το μέγεθος του κινδύνου. Για φαντασθείτε μια Καινή Διαθήκη που τα τόσα της θαύματα (θεραπείες ασθενειών και δαιμονισμένων, αναστάσεις νεκρών, θροφή πεινασμένων κλπ) δεν θα λένε πια τίποτε στους ανθρώπους… Οι θρησκευτικοί μας ηγέτες καλά τα κατάφεραν ως τώρα με αντιπάλους όπως … η άθεη ιντελιγκέτσια … ο κομμουνισμός κλπ. Να δούμε όμως πώς θα τα βγάλουν πέρα με το … γονιδίωμα! Ήδη έχουν αρχίσει πανικόβλητοι να μιλούν για «βαβελική αλαζονεία», «αυθάδεια έναντι του Θεού», «ασέλγεια στη φύση», «ψευδαίσθηση αυτάρκειας» κλπ. Μερικοί έχουν το θράσος να ισχυρίζονται πως «το μεγαλείο του ανθρώπου έγκειται στις διαφορές»! Μιλούν αυτοί που επί αιώνες επιχειρούν να μετατρέψουν τους πιστούς τους σε ομοιόμορφα και αμίλητα μολυβένια στρατιωτάκια… Ένας, μάλιστα, υψηλόβαθμος Έλληνας κληρικός αναρωτήθηκε: «δηλαδή θα μπορούν οι επιστήμονες παρεμβαίνοντας στα γονίδια να κάνουν τους ανθρώπους αθέους;». Προσωπικά θα του έλεγα: «αυτό πάτερ μου είναι αρκετά δύσκολο, αλλά σίγουρα είναι εφικτό να κάνει τους ανθρώπους να μην δίνουν τυχερά στους παπάδες»! «Το ίδιο κάνει…» θα μου απαντούσε εκείνος…
Είναι βέβαιο πως οι τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις, και κυρίως οι αμέσως επόμενες, θα αλλάξουν τα πάντα στη ζωή των ανθρώπων. Και φυσικά θα βάλλουν ένα τέρμα στα «παραμύθια» των θρησκειών που επενδύουν αποκλειστικά στον έμφυτο φόβο των ανθρώπων απέναντι στην αρρώστια, στη δυστυχία και στο θάνατο. Οι ιστορικές συνθήκες έχουν πλέον ωριμάσει για μια «Τρίτη Διαθήκη»…
Σάββατο 31 Μαΐου 2008
Οι αφεντάδες ...
Δευτέρα 26 Μαΐου 2008
Φύση θεολογική ...
Παρασκευή 23 Μαΐου 2008
Ο σύγχρονος αθεϊσμός ...
Ο Γάλλος αθεϊστής Μισέλ Ονφρέ ομολογεί πως ο Θεός δεν μπορεί να πεθάνει αφού οι άνθρωποι τον αναζητούν διαρκώς! Οι θρησκείες, όμως, καλό θα ήταν να εξαφανιστούν γιατί η ουσία τους δεν είναι η αγάπη αλλά το μίσος και η στήριξη των ισχυρών …
Σάββατο 17 Μαΐου 2008
Παρθένος ... Αθηνά!
Δευτέρα 12 Μαΐου 2008
"Ελληνοχριστιανικά ιδεώδη"!
Δευτέρα 5 Μαΐου 2008
Το μάθημα των θρησκευτικών ...
σε μια μεγάλη παρωδία
που λέγεται σχολείο και παιδεία!
Για την υποβάθμισή του
δεν είναι άμοιροι
και οι θεολόγοι που το διδάσκουν!
Είναι, συχνά, οι πιο τυποποιημένοι
και άκαμπτοι δάσκαλοι!
Προκαλούν περισσότερο την πλήξη
παρά την έκπληξη!
Παρασκευή 2 Μαΐου 2008
Ήθος και αλήθεια του "προσώπου"
Άτομο σημαίνει σχάση, διάσπαση, μονάδα χωρίς παράθυρο στον συνάνθρωπο.
Το «πρόσωπο» είναι σχέση, αγάπη, κοινωνία, ελευθερία.
Στην «αλήθεια του προσώπου», ελευθερία σημαίνει δέσμευση, θυσία, ευθύνη …
Κυριακή 27 Απριλίου 2008
Έχει αποδειχθεί ιστορικά ...
Ο άνθρωπος ή πιστεύει στο θεό ή πιστεύει σ’ ένα είδωλο!
Πέμπτη 24 Απριλίου 2008
Παρασκευή 18 Απριλίου 2008
Το σύνδρομο του Ιούδα!
Όμως, μέσα από τόση επιθετικότητα είναι αδύνατο να κρύψουμε μια αυνείδητη προσπάθεια ψυχικής εκτόνωσης! Την ώρα που καίμε το ομοίωμα του Ιούδα βρίσκουμε την ευκαιρία να ανακουφιστούμε από τις ενοχές που βασανίζουν ασυνείδητα την ύπαρξή μας! Κάνουμε αυτό που οι ψυχολόγοι ονομάζουν "εκτόνωση απ' τις ενοχικές μας απωθήσεις"...
Κάθε φορά που συγκρουόμαστε με τον εαυτό μας, αισθανόμαστε την ανάγκη να αποκαταστήσουμε την εσωτερική μας ισορροπία. Αναζητούμε τρόπους να αναπαύσουμε την ένοχη συνείδησή μας προβάλλοντας τις προσωπικές μας ευθύνες σε κάποιον άλλον (Ιούδα, αποδιοπομπαίο τράγο κλπ). Και καταστρέφοντάς τον έχουμε την ψευδαίσθηση ότι απαλλασσόμαστε απ' τις προσωπικές μας ψυχικές συγκρούσεις...
Το "σύνδρομο του Ιούδα" όμως έχει κι άλλες όψεις. Ο Γιουνγκ (Jung) αναφέρει την περίπτωση ενός συγκεκριμένου μοναχού που τον απασχολούσε έντονα το ερώτημα: "θα καταδικαστεί ο Ιούδας στην αιώνια κόλαση ή, μήπως, ο καλός και φιλάνθρωπος Θεός θα τον δικαιώσει αφού τον χρησιμοποίησε ως όργανο στο έργο της σωτηρίας μας;".
Στο σημείο αυτό ο Γιουνγκ αναρωτιέται γιατί άραγε ο μοναχός ταλαιπωρείται τόσο πολύ ψυχικά με αυτό το ερώτημα. Κι ανακαλύπτει πως ο συγκεκριμένος μοναχός είχε αποφασίσει ν' αλλάξει δογματικό χώρο, η επιλογή του αυτή του δημιουργούσε ψυχικές ενοχικές συγκρούσεις, προέβαλε τις ενοχές αυτές στην εικόνα του Ιούδα, ταυτίζονταν ψυχικά μαζί του κι έτσι, την ώρα που προσεύχονταν στο ναό για τη συγχώρηση και σωτηρία του Ιούδα, ουσιαστικά προσεύχονταν για τον ίδιο του τον εαυτό!
Θα τον κάψουμε και φέτος τον Ιούδα. Και μαζί του ίσως καεί και η σκοτεινή πλευρά του εαυτού μας...
Τετάρτη 16 Απριλίου 2008
Μισεί τη ζωή ο Χριστιανισμός; (Γ' Η άποψη του Νίτσε)
Μια άλλη μομφή του Νίτσε κατά του χριστιανικού ήθους είναι ότι αυτό αποτελεί «ήθος δούλων» που πηγάζει απ’ τη μνησικακία των αδυνάμων! Η αγάπη, η συμπόνια, η συγγνώμη, η αλληλεγγύη είναι «αρετές των αδυνάμων», δηλαδή αυτών που δεν έχουν τη δύναμη να θέτουν τον εαυτό τους ως σκοπό ή να θέτουν από μόνοι τους σκοπούς!
(προσεχώς: μισεί ο χριστιανισμός το ανθρώπινο σώμα;)
Παρασκευή 11 Απριλίου 2008
Οι ... "συμπαραστάτριες" των αρχιερέων μας!
Απολογούμενος, συνέταξε μια αναφορά άκρως αποκαλυπτική για τα εκκλησιαστικά μας πράγματα:
«… Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας είχε την κυρίαν Πιπίδου … Ένας άλλος Πατριάρχης Αλεξανδρείας, ο Παρθένιος, είχε την κυρίαν Χαρίκλειαν … Ο Αρχιεπίσκοπος και συμβασιλεύς Δαμασκηνός είχε την κυρίαν Τασίαν… Ο Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος είχε δυο γυναίκας μετ’ αυτού, εκ των οποίων, μετά τον θάνατόν του, η μία επήγε κοντά εις τον Σάμου Ειρηναίον… Ο Αρχιεπίσκοπος Θεόκλητος είχε μίαν όχι μόνον συμπαραστάτιδα αλλά και μασέρ δια τα αρθριτικά του … Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ είχε την κυρίαν Φρόσω, ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος την κυρίαν Σαρίαν, ο Σιδηροκάστρου Βασίλειος την Κρυστάλλω, ο Φθιώτιδος Δαμασκηνός την Χαριτίνη …»!
Κατά τ’ άλλα … εμείς είμαστε οι «πόρνοι»!
Σάββατο 5 Απριλίου 2008
Παίρνουμε μια απόφαση;
το ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης
που απαιτείται
για στέγαση, ψυχαγωγία και διατροφή!
Οτιδήποτε ξοδεύουμε πέραν αυτού
το στερούμε από κάποιον άλλον
που το έχει ανάγκη!
Όσο υπάρχει έστω κι ένας άνθρωπος
που πεινά,
οι υπερβολικές χαρές και απολαύσεις
συνιστούν κλοπή …
Σάββατο 29 Μαρτίου 2008
Γιαχβέ ή Ήφαιστος;
Τρίτη 25 Μαρτίου 2008
Προσευχή ...
τι θα έκανα χωρίς εσένα;
Είμαι η ακατοίκητη κάμαρα
κι είσαι ο μεγάλος ξένος
που ευδόκησες να την επισκεφτείς...
Κύριε,
τι θα έκανες χωρίς εμένα;
Είσαι η μεγάλη σιωπηρή άρπα
κι είμαι το εφήμερο χέρι
που ξυπνάει τις μελωδίες σου...
Πέμπτη 20 Μαρτίου 2008
Γράμμα σε νέο θεολόγο ...
Σάββατο 15 Μαρτίου 2008
Τα νέα "θανάσιμα αμαρτήματα"!
Πρόσφατα, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αποφάσισε να εμπλουτίσει τον κατάλογο των «θανάσιμων αμαρτημάτων» συμπεριλαμβάνοντας σύγχρονες μορφές αντικοινωνικής συμπεριφοράς που σχετίζονται και με τη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης!
Σύμφωνα με την εφημερίδα του Βατικανού, τα νέα «αμαρτήματα» είναι: η χρήση ναρκωτικών, η μόλυνση του περιβάλλοντος, η πρόκληση φτώχειας, η συγκέντρωση υπερβολικού πλούτου, οι κοινωνικές ανισότητες και αδικίες καθώς και η διεξαγωγή γενετικών πειραματισμών που μεταβάλλουν το DNA!
Δεν είναι λίγοι κι αυτοί που προτείνουν να προστεθεί η άμβλωση και η παιδοφιλία.