Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2015

Χριστιανισμός-Ορφισμός: ομοιότητες και διαφορές συνοπτικά (Α')

Όπως έχουμε ξαναπεί, ο Ορφισμός ήταν ένα ανανεωτικό θρησκευτικό κίνημα βγαλμένο απ' τα σπλάγχνα του Διονυσιασμού προκειμένου να μετριάσει τις ακρότητες του τελευταίου.
Κι έχουμε ήδη τονίσει πως ο Χριστιανισμός χρησιμοποίησε πολλά "δάνεια" του Ορφισμού, τον οποίο γνώρισε μάλλον έμμεσα μέσω του πυθαγορισμού και του πλατωνισμού.
Ενδεικτικά αναφέραμε κάποια κοινά σημεία: και τα δυο θρησκευτικά κινήματα, ορφισμός και χριστιανισμός, θεμελιώνονται σε μια αποκάλυψη, έχουν παρόμοια δόγματα, όπως του προπατορικού αμαρτήματος και της σωτηρίας, έχουν ιερά βιβλία, κοινότητες μυστών, ηθικό κώδικα και θεολογία, πιστεύουν στην αθανασία της ψυχής, στη μετά θάνατον ζωή, στη δικαίωση των αγαθών και στη σκληρή τιμωρία των αμαρτωλών. Και τονίζουν την αξία του ασκητικού βίου και την ανάγκη ένωσης με το θεϊκό στοιχείο...
Οι ορφικοί ήταν μονοθεϊστές, αλλά έκαναν πολλές υποχωρήσεις στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής τους, κάνοντας ανοίγματα στον πολυθεϊσμό, διδάσκοντας πως οι διάφοροι θεοί ήταν τρόποι εμφάνισης του Ενός.
Στις ίδιες υποχωρήσεις έπεσε κι ο Χριστιανισμός, αποδεχόμενος το τριαδολογικό δόγμα, εξιψώνοντας τη Μαριάμ-θεομήτορα και διολισθαίνοντας στη λατρεία χιλιάδων "αγίων" του...
(συνεχίζεται)

Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2015

Το μυστήριο του Ιησού (ΙΒ’ - Ο Ιησούς ήταν "ο Λαφαζάνης" του Ιωάννη Βαπτιστή!)

Ο Ιουδαίος ιστορικός Ιώσηπος, ενώ δεν αναφέρει τίποτα για τη δημόσια δράση του Ιησού, κάνει κάποιο λόγο, έστω και σύντομο, στον Ιωάννη, τον επονομαζόμενο "Βαπτιστή".
Μας λέει πως ήταν ένας καλός άνθρωπος που παρότρυνε τους Εβραίους να είναι δίκαιοι μεταξύ τους και ευλαβείς προς το Θεό. Τους προέτρεπε, αφού πρώτα με τη μετάνοια εξαγνίσουν την ψυχή τους, μετά να καθαρίσουν και το σώμα τους με βάπτισμα στο νερό.
Το βάπτισμα του Ιωάννη είχε πολλές ιδιαιτερότητες. Δεν έμοιαζε με τους τελετουργικούς καθαρμούς του Ναού, των Εσσαίων, των Ορφικών, των Πυθαγορείων κ.λπ. 
Ήταν ένα είδος μύησης ώστε ο άνθρωπος να νιώσει καθαρός απ' τα αμαρτήματα του παρελθόντος και να είναι κατάλληλα προετοιμασμένος για τη Βασιλεία των Ουρανών.
Ο Ιωάννης ακολουθούσε την παράδοση των Εβραίων προφητών που ζούσαν ασκητικά, πρόλεγαν το μέλλον και ασκούσαν έντονη κριτική στην κοσμική εξουσία.
Όμως, ο Ηρώδης Αντίπας, γιος του Ηρώδη του Μέγα, τετράρχης Γαλιλαίας και Περαίας, δεν ήταν ανοιχτός στην κριτική όπως ο αρχαίος Βασιλιάς Δαυίδ. 
Ήταν πολυμήχανος και αδίστακτος. Βλέποντας πως ο Ιωάννης επηρεάζει μεγάλα πλήθη, έσπευσε να προλάβει την εξέγερση χτυπώντας πρώτος, φυλακίζοντας και αποκεφαλίζοντας τον Ιωάννη.
Ο Ιωάννης όσο ζούσε είχε πολλούς μαθητές. Που μετέφεραν το μήνυμά του μέχρι την Έφεσο και την Αλεξάνδρεια. 
Φαίνεται πως είχε ζήσει πολλά χρόνια στην κοινότητα των Εσσαίων, αλλά αποχώρησε απ' το μοναστήρι τους απορρίπτοντας τον κλειστό τους χαρακτήρα. Ήθελε ν' απευθυνθεί στα μεγάλα πλήθη που διψούσαν για στήριξη και μεσσιανική ελπίδα.
Ένας απ' τους εξέχοντες μαθητές του Ιωάννη ήταν κι ο Ιησούς. Τα Ευαγγέλια σαφώς υποτιμούν την επιρροή του Ιωάννη στον Ιησού. 
Αποκρύβουν πως ο Ιησούς έπαιξε διασπαστικό ρόλο στην ομάδα του Ιωάννη. 
Και αποσιωπούν τη μάχη διαδοχής που δόθηκε όταν ο Ιωάννης εκτελέστηκε κι η ομάδα του έμεινε ακέφαλη.
Ο Ιησούς μπορεί να επικράτησε, αλλά φαίνεται πως αρκετοί πρώην μαθητές του Ιωάννη αρνήθηκαν ν' ακολουθήσουν το νέο ηγέτη. Τα Ευαγγέλια αφήνουν υπόνοιες πως υπήρχε κάποια αντιζηλία μεταξύ των οπαδών του Ιωάννη και του Ιησού...
Πάντως, τα βασικά συνθήματα και των δύο ομάδων ήταν δύο: "Μετανοείτε" και "Είναι κοντά η βασιλεία των Ουρανών".
Ο Ιησούς, αν και δεν υιοθετούσε ούτε τον ασκητικό βίο του Ιωάννη, ούτε την απόλυτη αυστηρότητά του, ούτε την απομόνωσή του στην ερημιά, αναγνώρισε την αυθεντία του και δέχθηκε να βαπτιστεί απ' τα χέρια του.
Λίγα ξέρουμε για το τελετουργικό του βαπτίσματος-μύησης του Ιωάννη. 
Πιθανολογούμε πως κάθε βάπτιση γινόταν χωριστά, κι όχι ομαδικά, κι ο βαπτιζόμενος ήταν εντελώς γυμνός. Με τον τρόπο αυτό γινόταν και οι πρώτες χριστιανικές βαπτίσεις. Έτσι εξηγείται και το πώς βρέθηκε γυμνός στη Γεσθημανή ο ανώνυμος νεαρός κατά τη νύχτα που συνελήφθη ο Ιησούς.
Οι χριστιανοί ισχυρίζονται πως κατά τη βάπτιση του Ιησού ακούστηκε μια ουράνια φωνή. 
Δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση αυτή η παράδοση. Κάτι τέτοια ήταν συνηθισμένα στους Εβραίους. Κι ο χασιδαίος Χανίνα μπεν Ντοχά είχε ακούσει μια τέτοια φωνή να του λέει "Χανίνα, γιε μου". Άλλωστε όλοι οι Εβραίοι θεωρούνται "Υιοί Θεού"!
Δεν πρέπει να μας ξενίζει ούτε η εμφάνιση ενός πουλιού στο όραμα. 
Πουλιά, γενικώς, εμφανίζονται στις μυήσεις πολλών αρχαίων μυστηριακών θρησκειών. Σ' έναν αρχαίο μαγικό πάπυρο, ο μύστης ξαπλώνει γυμνός σ' ένα σεντόνι και περιμένει ένα θαλάσσιο γεράκι να κατέβει απ' τον ουρανό...

Σάββατο 7 Νοεμβρίου 2015

Γνωριμία με το Ισλάμ (Ζ') - Στο τζαμί αλ-Αζχάρ του Καϊρου...

Φτάνω στο περιβόητο τζαμί αλ-Αζχάρ. Κόβω γύρω μου φάτσες. Σε άλλους διακρίνεις μια αίσθηση βαθιάς ευγένειας. Σε άλλους σκληρότητα, μίσος, φανατισμό. Πρόσωπα σφιγμένα, ανελεήμονα, σαν τους δικούς μας τους ζηλωτές που διαδηλώνουν κατά του αντιχρίστου και των ηλεκτρονικών ταυτοτήτων.

Κάποιοι είναι προσηλωμένοι στην προσευχή τους. Τελικά το Ισλάμ είναι επικύψεις κι ανατάσεις? Είναι "η γιόγκα των Βεδουίνων"?

Πιάνω κουβέντα με κάποιον τυχαίο. Έχω όρεξη να του "την πω": "Καλά, τι διάολο θρησκεία είστε χωρίς ένα θαύμα?". 

Ο τυπάς ήταν ετοιμόλογος και μάλλον με αποστόμωσε: "Εμείς οι μουσουλμάνοι μένουμε στο βασικό θαύμα της ύπαρξης. Τα πουλιά που πετούν, η βροχή που πέφτει, τα σιτάρια που μεγαλώνουν... αυτά τα θαύματα μας αρκούν. Δεν είμαστε τσίρκο με νεκρούς που κάθε τρεις και λίγο ξεπετιούνται απ' τους τάφους"!

Για καλή μου τύχη συναντώ έναν σεβάσμιο καθηγητή της περίφημης θεολογικής σχολής του Καΐρου, της σημαντικότερης ίσως του ισλαμικού κόσμου. 

Του συστήνομαι ως "θεολόγος απ' την Αθήνα". Είμαι γκαζωμένος απ' την αντισεξουαλική ατμόσφαιρα της πόλης και τον παίρνω τον άνθρωπο απ' τα μούτρα.

Του λέω πως το Κοράνι, κι όχι μόνο μια συγκεκριμένη ερμηνεία του, ωθεί στην περιφρόνηση της γυναίκας και στη βία.

Δεν είναι δυνατόν το Ισλάμ, και κάθε θρησκεία, να προσπαθεί να ελέγχει κάθε πτυχή της προσωπικής μας ζωής, το τι θα φάμε, τι θα πιούμε, τι θα φορέσουμε, αν, πότε και πώς θα κάνουμε σεξ! Δεν μπορώ να ανεχθώ μια τρομαχτική ηθική και ένα απίστευτο μίσος για το σεξ, και, εν πάση περιπτώσει, δεν είμαι διατεθειμένος να περιμένω να πάω στον παράδεισο για να απολαύσω τα παρθένα ουρί όταν μπορώ να το κάνω εδώ και τώρα!

Όταν στερείς το σεξ από τόσα εκατομμύρια νεαρόκοσμο, πώς να μη θερίσεις μίσος, φανατισμό, τρομοκρατία? Η σεξουαλική στέρηση, η φτώχεια, οι υποσχέσεις για τις 72 παρθένες που περιμένουν τον κάθε "ήρωα" του Ισλάμ στον Παράδεισο γεννούν στρατιές τρομοκρατών. 

Οργάνωσε μια ωραία σεξουαλική απελευθέρωση στις αραβικές χώρες και τότε θα δεις πως ξεδοντιάζονται οι Αλ Κάιντες και οι "Μουσουλμανικές Αδελφότητες"...

Ο σεβάσμιος καθηγητής με άκουγε προσεκτικά και με απόλυτο σεβασμό.

Ακολούθησε ένας τρίωρος διάλογος, που δεν είναι της παρούσης. Προς το παρόν σταχυολογώ μερικά απ' τα λόγια του:

"Όλες οι θρησκείες είναι αλήθεια. Διδάσκουν την αγάπη στο Θεό και στον άνθρωπο. Κάνε εσύ δυο βήματα προς το Θεό κι εκείνος θα 'ρθει τρέχοντας. 

Το Ισλάμ είναι μια πανέμορφη θρησκεία αδελφότητας κι αφοσίωσης. Αλλά τα μονοπάτια προς την απελευθέρωση είναι αναρίθμητα. 

Τους ινδουιστές, με την αγάπη τους προς όλα και προς όλους, θα μπορούσες να τους πεις "χριστιανούς με ξυρισμένα κεφάλια". Τους μουσουλμάνους, που βλέπουν το Θεό σε οτιδήποτε, θα τους έλεγες και "ινδουιστές με μούσι". Και τους χριστιανούς, με την αφοσίωσή τους στο Θεό, θα τους έλεγες άνετα και "μουσουλμάνους με κουστούμι"...