Σάββατο 27 Απριλίου 2019

Η αυθεντική ασκητικότητα...

Όπως έχουμε ξαναπεί, πηγή κι αφετηρία του θρησκευτικού φαινομένου όπως το ξέρουμε σήμερα δεν είναι ούτε η Αίγυπτος ούτε η Μεσοποταμία ούτε η Κίνα, αλλά η Ινδία. 
Από εκεί ξεκίνησε κι ο αυστηρός ασκητικός βίος που τον γνώρισε η λεκάνη της Μεσογείου μέσω των κυνικών φιλοσόφων, των ορφικών, των πυθαγόρειων και νεοπλατωνικών.
Δυστυχώς, η έννοια του ασκητικού βίου έχει ταλαιπωρηθεί αφάνταστα, αρχής γενομένης πάλι από την Ινδία. Ασκητική ζωή δεν είναι να ξαπλώνεις σε κρεβάτια με καρφιά ούτε να κάθεσαι με τις ώρες στον ήλιο ή στην παγωνία ή στο βάλτο με τα κουνούπια. 
Ασκητική ζωή δεν είναι καν να βασανίζεις το σώμα σου. Αυτή είναι μια πολύ απλοϊκή και εν τέλει υλιστική αντίληψη της ασκητικότητας. Γιατί αυθεντική άσκηση είναι ο έλεγχος και ο καθαρισμός του σώματος, των σκέψεων και των συναισθημάτων. Αν πετύχεις αυτόν τον υψηλό στόχο, όλα τα υπόλοιπα έρχονται από μόνα τους.
Με το να πιέζεις τον εαυτό σου να μην φάει ή να μην κοιμηθεί, απλά βρίσκεσαι πιο κοντά στο σώμα. Αν κάνεις υπερβολικές νηστείες και υφίστασαι κάθε είδους στερήσεις, υλικές και σεξουαλικές, απλά πεινάς, γεμίζεις νευρώσεις και απωθημένα, έχεις σχεδόν πάντα το μυαλό σου στο φαγητό, στο σεξ και σε ό,τι γενικά στερείσαι. Και ταυτόχρονα κινδυνεύεις να πέσεις στην παγίδα να θεωρήσεις τον εαυτό σου "άγιο" και "πνευματικό" άνθρωπο. Κάποιοι οδηγούνται και σε εκτροπές τύπου μαζοχισμού ή και σαδισμού...
Αν η πείνα ήταν αρετή, τότε η φτώχεια θα ήταν πνευματικότητα. Όμως οι φτωχοί είναι κατά κανόνα πιο υλιστές απ’ τους πλούσιους. Οι τελευταίοι, καλύπτοντας τις βασικές τους ανάγκες, έχουν περισσότερες πιθανότητες να κατανοήσουν πως υπάρχουν και κάποιες "ανώτερες‘ ανάγκες και να αφοσιωθούν σε αυτές. 
Δεν είναι τυχαίο πως ο Βούδας, ο Μαχαβίρα κι όλοι οι μεγάλοι διδάσκαλοι του τζαϊνισμού ήταν είτε πρίγκιπες είτε πλουσιόπαιδα. Όλοι αυτοί δεν ταλαιπωρούσαν το σώμα τους. Απλώς το ξεχνούσαν έχοντας ν’ ασχοληθούν με "ανώτερα" πράγματα.
Αν δούμε αγάλματα και εικόνες των μεγάλων δασκάλων της Ανατολής, αλλά και του Ιησού, θα διαπιστώσουμε πως είναι γαλήνιοι, γεμάτοι υγεία και ενέργεια. 
Ενώ πολλοί μαθητές τους ή μεταγενέστεροι οπαδοί τους εικονίζονται σκελετωμένοι, αποβλακωμένοι, με πρόσωπα σκυθρωπά και απόκοσμα.

Παρασκευή 19 Απριλίου 2019

Η χριστιανοσύνη θα ζει για πολύ καιρό ακόμα (Β') (του Γιάννη Νικολουδάκη)

 
Το ζήτημα λοιπόν είναι πως η αναίρεση της χριστιανοσύνης δεν είναι "απλό" ενέργημα. Οι "προστάτες" του οικοδομήματος είχαν και εξακολουθούν να έχουν πείρα αιώνων στο πώς να χειρίζονται τις φιλοσοφικές ιδέες, έννοιες, τα ρητορικά σχήματα και τις λέξεις. 
Πέρα από το ιδεολογικό κομμάτι, η εν λόγω θρησκεία διαθέτει την ικανότητα να προσαρμόζεται -δανειζόμενη, ανανεώνοντας ή επιτρέποντας να υφίσταται- στο εκάστοτε κοινωνικό γίγνεσθαι, καθόλη τη διάρκεια της ιστορίας! Αυτό επιτυγχάνεται με τη γνωστή τακτική της κοπτοραπτικής (π.χ. ναι μεν καταδικάζουμε την ειδωλολατρεία και τους αρχαίους θεούς, αλλά άμα βλέπουμε ότι δεν μπορεί να ξεκολλήσει από το μυαλό των ντόπιων αποδίδουμε τις "ικανότητες" του εν λόγω "θεού" σε έναν άγιο, όπως έγινε  με τους Ινδιάνους των Άνδεων, οι οποίοι, ρωμαιοκαθολικοί όντες, τη Μεγάλη Παρασκευή δοξάζουν έναν άγιο με καθαρά παγανιστική προέλευση και τρόπο ή, αντίστοιχα, εν Ελλάδι που προσέδωσαν τα χαρακτηριστικά των δυνάμεων του Ποσειδώνα στον Άγιο Νικόλαο κ.λπ.) και την επικέντρωσή της (focus) στα υπαρξιακά ζητήματα, είτε υπερπροβάλλοντας είτε αναζωπυρώνοντάς τα, περαιτέρω. 
Η χριστιανοσύνη έρχεται να συνδράμει τον άνθρωπο στο πρόβλημα το οποίο τον απασχολεί από τότε που απέκτησε συνείδηση της ύπαρξής του· τον θάνατο! Ίσως είναι η έσχατη υπαρξιακή του αγωνία· εκείνη τροφοδότησε τη δημιουργία των θρησκευτικών διδασκαλιών και τροφοδοτεί εν γένει τη μεταφυσική αναζήτηση. Από τη μια αυτό, από την άλλη απαξιώνοντας την υλική ζωή και θεωρώντας τις ηδονές του κόσμου αυτού αμαρτωλές οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην όξυνση των υπαρξιακών ανησυχιών, καθιστώντας την ύπαρξή τους ως αυτοσκοπό. Η επιστήμη της ψυχολογίας ή της ψυχιατρικής θα είχαν να πουν πολλά επ' αυτού, η ουσία όμως είναι πως όταν δεν ζεις τη ζωή στο "εδώ και τώρα" ο φόβος του θανάτου καταντάει πιο έντονος!
Ο άνθρωπος που ζει το κάθε λεπτό με ένταση, χωρίς να το σκέφτεται, δεν ασχολείται συνέχεια με το τι αντίκτυπο έχουν οι πράξεις του στο επέκεινα, γι' αυτό και είναι πιο υγιής ψυχολογικά! Αντίθετα εκείνος που κατατρύχεται με ενοχές και αναζητάει συνέχεια τον εξευμενισμό και τη "λύτρωση" καταντάει πειθήνιο όργανο στα χέρια τρίτων, συνανθρώπων του, θέλοντας και μη! 
Με κουρελιασμένη ψυχολογία και φτάνοντας στο σημείο να μην του αρκεί η άφεση του εξομολόγου, έχοντας οι ενοχές φτάσει στο απροχώρητο, καταντάει να χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο... Αναγκάζεται, προκειμένου να διαφυλαχτεί από την πλήρη κατακερμάτιση του "εγώ" του, να αναζητήσει τρόπους επιβεβαίωσης διαστρεβλώνοντας γεγονότα και επανερμηνεύοντας αισθητηριακά και λοιπά, νοητικά ερεθίσματα, αναγκάζεται να εφεύρει "εχθρούς"!! Διότι η τόση ενοχή και το αίσθημα πως εκείνος "πλήγωσε" το πρόσωπο του "Αφέντη-Θεού" (ή "Αφέντη-Γέροντα", ρεαλιστικότερα) δύσκολα μπορούν να γίνουν ανεκτά από τον "υποψήφιο" ζηλωτή. Δίνει λοιπόν μια τελευταία ευκαιρία εξιλέωσης στον εαυτό του· και ποια μπορεί να είναι καλύτερη από το να αυτοχρισθεί "στρατιώτης του Χριστού";
Ο χριστιανισμός λοιπόν επικεντρώνει την προσοχή του στα υπαρξιακά ζητήματα με έναν εμμονικό τρόπο, παρέχοντας μία μεγάλη γκάμα τροφής σκέψης -επομένως και αποπροσανατολισμού από τα πραγματικά τους προβλήματα- στους ανθρώπους που τον εγκολπώνονται, ένα καταφύγιο ιδεών, μία "ασφάλεια" πως όλα έχουν απαντηθεί, αλλά ακόμα και αυτά που δεν, κάποια στιγμή μέσα στον εν λόγω "ευλογημένο" χώρο θα γίνει αυτό εφικτό...

Κυριακή 14 Απριλίου 2019

Η χριστιανοσύνη θα ζει για πολύ καιρό ακόμα (Α') (του Γιάννη Νικολουδάκη)

Παράδοξος ο τίτλος, ο οποίος επέλεξα για να εκφράσω τις εν λόγω σκέψεις μου! Ωστόσο μολονότι απέχω από την εκδήλωση οποιασδήποτε λατρείας σε συγκεκριμένη θρησκεία, εντούτοις αυτό δε θα μπορούσε να με εμποδίσει να αναγνωρίσω πως το χριστιανικό εννοιολογικό οικοδόμημα είναι μεγαλοφυώς κτισμένο! 
Μερίδα πληθυσμού κάνει το λάθος να θεωρεί την εντατική ενασχόληση με τη θεολογία ως ένδειξη ακόμα και μικρόνοιας, μια σπατάλη χρόνου στην καλύτερη περίπτωση! Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα. Διότι ναι μεν φαίνεται, από τη μια μεριά, πως το θρησκευτικό φαινόμενο έχει ατονήσει στον 21ο αιώνα, ωστόσο -πέρα από την αναζωπύρωση των λογής λογής φονταμενταλισμών- η γνώση των θρησκειών αφορά τη γνώση της πνευματικής ιστορίας της ανθρωπότητας, ευρύτερα! 
Διότι ο καπιταλισμός γίνεται "ακατανόητος" εάν δεν προηγηθεί μία αναδρομή στον προτεσταντισμό και στο πνεύμα από το οποίο εκείνος εκπορεύτηκε! 
Στα καθ' ημάς, η γνώση της ορθόδοξης θεολογίας μόνο άχρηστη δεν είναι, κατά τη γνώμη μου!! Εκτός από το ότι ερμηνεύει εκφάνσεις της ελληνικής ιστορίας όσο και κοινωνίας, μας βγάζει από τη δύσκολη θέση να σιωπάμε μπροστά στα επιχειρήματα "προοδευτικών" και "μοντέρνων" θεολόγων, οι οποίοι θεωρούν πως τα σκοτεινά κομμάτια της Βίβλου ή των Πατέρων οφείλονται σε παραπληροφόρηση των "κακοπροαίρετων" αθέων ή μη... 
Η ορθόδοξη θεολογία -και αυτό είναι το μυστικό της- είναι ένα οχυρό! Καμία ρωγμή σε αυτό το οχυρό δεν μπορεί να θεωρηθεί μικρή!! Όλα έχουν τη σημασία τους, από τα πιο μικρά (Ματθ. 5,19 ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.) έως τα πιο μεγάλα! Όπως έγραφε κι ο Αρσένιος Μέσκος, στο βιβλίο του "Σοκ και δέος", "η άγνοια της θεολογικής πραγματικότητας καταντά ισχυρό όπλο στα χέρια των κληρικών"... Και δεν είχε άδικο! Διότι ο πνευματικός χαμαιλεοντισμός είναι μία από τις τακτικές εκείνες, τις προσφιλείς, που μετέρχονται οι άνθρωποι της Εκκλησίας. 
Το "μυστικό" της Ελλαδικής Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι πως αποτελείται από πολλές μικρές "αιρέσεις". Και με τη λέξη "αίρεση" δεν εννοώ μία κατάφωρη διαφοροποίηση στο γράμμα του δόγματος, αλλά στον τρόπο ζωής, το -θεωρούμενο από τον καθένα ως- πνεύμα της χριστιανικής διδασκαλίας, τον τρόπο που βλέπουν τον Θεό και άλλα τα οποία δεν μπορούν να αναπτυχθούν επί του παρόντος. 
Το διαπιστώνει κανείς εφόσον μπει και ζήσει την εκκλησιαστική ζωή από μέσα! Διότι τι άλλο μπορεί να σημαίνει π.χ. "ο τάδε πνευματικός με αναπαύει" από το "συμφωνούμε στις απόψεις", "μου ταιριάζει"; Αλήθεια γιατί χρειάζεται η πνευματική καθοδήγηση; Δηλαδή ο Θεός (των χριστιανών) δεν μπορούσε να κάνει τα πράγματα που αφορούν τη σωτηρία μας λιγάκι πιο καθαρά; Πόσοι πνευματικοί δεν αντιφάσκουν μεταξύ τους και δεν λέει άλλα ο ένας, άλλα ο άλλος; 
Επιπλέον ας διαβάσει κάποιος πώς αντιλαμβάνεται ο Γιανναράς την έννοια της Εκκλησίας, πώς ο Φάρος και αντίστοιχα ας τη συγκρίνει με εκείνη των παραεκκλησιαστικών κινημάτων (Ζωή, Σωτήρ, Σταυρός). Ποιον Θεό μπορεί να έχει στο κεφάλι του ένας Αμβρόσιος και ποιον ένας Πορφύριος; Το γεγονός λοιπόν της ύπαρξης ερμηνειών ποικίλων του εκκλησιαστικού γεγονότος μέσα στον ίδιο χώρο εξυπηρετεί το μάρκετινγκ της Εκκλησίας με δύο τρόπους: 
1) τους επιτρέπει να "φιμώνουν" αφενός εκείνους που μιλάνε για έλλειψη δημοκρατικότητας της Εκκλησίας, να τους παρουσιάζουν στην καλύτερη περίπτωση ως απληροφόρητους, προκατειλημμένους και 
2) τους δίνει τη δυνατότητα να ξεγλιστράνε με ευχέρεια όποτε στριμωχτούν με ανάλογα επιχειρήματα (π.χ. ένας αθεϊστής μπορεί να εκφράσει την απορία "μα καλά τι είδους Θεός ήταν εκείνος που θέλησε να θυσιάσει έναν άλλον Θεό προκειμένου να σώσει την ανθρωπότητα, σαδιστής, ή τι άλλο;"... Η απάντηση ενός ψαγμένου Ορθοδόξου εδώ θα ήταν η παραπομπή στη θεολογία του Ζηζιούλα, πως ο Υιός δηλαδή ενσαρκώθηκε όχι για να "πληρώσει" το αντίλυτρο -έστω κι αν αυτή είναι η διδασκαλία του Παύλου!-, αλλά για να δώσει τη δυνατότητα στον άνθρωπο μέσω της άφατης αγάπης του να φτάσει στην αγιοσύνη"... 
Ή, ακόμα καλύτερα, στην υπόνοια πως το προπατορικό αμάρτημα ήταν "στημένο" θα απαντούσε -πάλι από τον Ζηζιούλα- πως ακόμα και να μην έπεφτε ο Αδάμ πάλι ο Χριστός θα ενσαρκωνόταν!

Σάββατο 6 Απριλίου 2019

Πώς οι Ζουλού αποδόμησαν τη Βίβλο!

Εμείς που γεννηθήκαμε σε μια χώρα ορθόδοξη-χριστιανική, και έχοντας υποστεί την αντίστοιχη πλύση εγκεφάλου είναι επόμενο μέχρι κάποια ηλικία, ίσως και ισόβια, να θεωρούμε πολύ λογικά και φυσιολογικά όσα αναφέρει η Βίβλος και η θρησκεία μας. Αλλά σίγουρα δεν συμβαίνει το ίδιο και σε λαούς, έστω και πιο απολίτιστους, που δεν έχουν υποστεί την αντίστοιχη προπαγάνδα.
Δεν θυμάμαι πού είχα διαβάσει μια πολύ χαρακτηριστική ιστορία. Ένας καθολικός επίσκοπος, ο Κολένσο, οργάνωσε κάποτε μια ιεραποστολή για τον εκχριστιανισμό των Ζουλού της Αφρικής. 
Εμφανίστηκε ο ίδιος μπροστά στους πρωτόγονους αφρικάνους κρατώντας τη Βίβλο και με την αλαζονεία του πολιτισμένου άρχισε να τους παραθέτει τα γεγονότα της Γένεσης.
Έλα όμως που οι Ζουλού μπορεί να ήταν πρωτόγονοι αλλά ανόητοι δεν ήταν! Οι εμπειρίες τους απ’ τις συνεχείς μετακινήσεις στα δύσβατα αφρικανικά τοπία, την κτηνοτροφία και τη συνεχή επαφή με τη φύση, τους πρόσφεραν πρακτικές γνώσεις και οξυδέρκεια που αιφνιδίασαν τον επίσκοπο. 
Ειδικά όταν τους περιέγραφε το πέρασμα των Εβραίων απ’ την Ερυθρά Θάλασσα μέσα σε μία νύχτα, οι αντιρρήσεις και τα ερωτήματα έπεφταν βροχή. 
Γιατί οι Ζουλού υπολόγισαν πως τόσος πληθυσμός που αναφέρει η Βίβλος, μαζί με τα οικόσιτα ζώα και τα υποζύγια, θα έπρεπε να σχηματίσουν μια ουρά 150 χιλιομέτρων. Που σημαίνει πως ακόμη κι αν οι Εβραίοι περνούσαν ανά πέντε, ο ένας δίπλα στον άλλον, θα απαιτούνταν τουλάχιστον δέκα μέρες κι όχι μία νύχτα.
Ο καημένος ο Επίσκοπος ήταν καλοπροαίρετος άνθρωπος, και οι εύλογες και μαθηματικά αποδείξιμες αντιρρήσεις των Ζουλού τον ξεμπλόκαραν κι άρχισε πλέον μόνος του να αναζητά και να βρίσκει πάμπολλα λάθη και αντιφάσεις στη Βίβλο, τα οποία και συμπεριέλαβε σε βιβλίο που εξέδωσε με τίτλο "Διερεύνηση της Πεντατεύχου".
Επόμενο ήταν η Εκκλησία του να τον καθαιρέσει και να προσπαθήσει να ανασκευάσει τις απόψεις του, αλλά χωρίς να πείθει ούτε τους... Πυγμαίους!
Το συμπέρασμα είναι πως φτάνει πια με την κοροϊδία και τα κραυγαλέα ψεύδη και παραμύθια που μας έχει στουμπώσει η χριστιανική Εκκλησία. Πρέπει η ίδια επιτέλους να πετάξει από πάνω της όλη αυτή τη σαβούρα που φορτώθηκε λόγω των εβραϊκών της καταβολών και της μεσαιωνικής κυριαρχίας της,
 και να προσπαθήσει να σώσει ό,τι σώζεται. 
Κι αν φοβάται μην αρχίσει να ξηλώνεται το πουλόβερ και στο τέλος μείνει γυμνή... τι να πούμε... ας συνεχίσει να δίνει μάχες οπισθοφυλακής με τους ολιγάριθμους ψυχικά διαταραγμένους πιστούς που θα της απομείνουν...

Τετάρτη 3 Απριλίου 2019

Σε θρησκευτικά περιβάλλοντα εκκολάπτεται το "κακό"! (του Γιάννη Νικολουδάκη)



Ο άνθρωπος είναι το πιο αντιφατικό πλάσμα που υπάρχει, μπορεί να είναι καλός και κακός την ίδια στιγμή..
Εμποδίζω τον εαυτό μου να χαρακτηρίσει κάποιον ολοκληρωτικά κακό!
Ωστόσο δεν αποφεύγω έναν κάποιον "ορισμό" ή, για να το πω καλύτερα, πώς "μεταμορφώνεσαι" σε αυτό που στην καθομιλουμένη ονομάζουμε έτσι!

Λέγεται πως ο ίδιος ο Χίτλερ αρεσκόταν να περιβάλλεται από παιδιά, σκυλιά και όμορφες γυναίκες!
Και την ίδια ώρα κάπου αλλού υπό τις διαταγές του σφαγιάζονταν κάποια "άλλα" παιδιά....
Τρομακτικό να το σκεφτεί κανείς! Ο αρχιχασάπης Χίμλερ σιχαινόταν ακόμα και την θέα του αίματος γι αυτό και σκέφτηκε τους θαλάμους αερίων..
Ο "σφαγέας" σιχαινόταν το αίμα!! Από τους Ναζί που εξετάστηκαν, ψυχιατρικώς, μόνο το 1% ήταν πραγματικά σαδιστές με την ορθή έννοια του όρου οι υπόλοιποι ήταν "ενοχλητικά" φυσιολογικοί με οικογένειες, παιδιά, δουλειές... Πώς εξηγούνται όλα αυτά; Πώς μπορεί να γίνει κανείς έτσι; Πώς κατρακύλησαν; Κατ' εμέ δεν υφίσταται "κατρακύλα" απλά οι συνθήκες, οι κατάλληλες, εκδήλωσαν το τέρας που έκρυβαν μέσα τους, το τέρας που κρύβει ο καθένας από μας!

Όλοι είμαστε εν δυνάμει εγκληματίες!!! Όλοι ανεξαιρέτως!! Κι εδώ έγκειται το κλειδί, στη συνειδητοποίηση! Στο να πεις στον εαυτό σου: "ναι, θα μπορούσα να ήμουν και χειρότερος"!! Μελετώντας τις βιογραφίες αυτών των ανθρώπων και κυρίως του Χίτλερ, τι διαπίστωσα; Πως όλοι αυτοί που διέπραξαν τα χειρότερα εγκλήματα είχαν ένα κοινό: στη συνείδησή τους αυτοί ήταν οι "Καθαροί" κι οι "άλλοι" οι "βρώμικοι"!!!!!

Σκέφτονταν σε ακραίο βαθμό με τα κατηγορήματα που η κοινωνία μάς έχει κάνει να σκεφτόμαστε· πως η ανθρωπότητα δηλαδή χωρίζεται σε "καλούς" και "κακούς"!!! Κανείς από μας δε θα μπορούσε να ήταν και τα δύο!!! 
Ο Χίτλερ είχε τη λογική που συναντάμε στον "ευσεβισμό" και στα παρόμοια θρησκευτικά και εκκλησιαστικά περιβάλλοντα! Εκείνη της Αυτοδικαίωσης, του Ανώτερου, του Άσπιλου!! Φέρτε στο μυαλό σας τα παρακάτω: "καθαρότητα της γερμανικής φυλής", έμμονη ιδέα με την καθαρότητα... Σεξουαλική πράξη μόνο για την αναπαραγωγή του έθνους -η μόνη "ορθή"-, καταδική της ομοφυλοφιλίας, σχολαστικός κατάλογος "παρεκτροπών" κ.ο.κ.....
Υπερτροφικό "Εγώ", συνεπώς!!! Πάνω από κάθε κριτική...

Το κακό λοιπόν γεννιέται από τους "άσπιλους", τους "αναμάρτητους" και τους "αμόλυντους", όχι από τους κοινούς "αλήτες"!!! Ευτυχής όποιος έχει δει και γνωρίζει τον δαίμονα που κρύβει στο βάθος του, ακόμα καλύτερα δε που έχει συμφιλιωθεί με αυτόν!!