Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2018

Με μπουλ σιτ περίμεναν στη Γάζα τον επίσκοπο Πορφύριο!

Παρ’ ότι η εθνική θρησκεία είχε ξεπέσει και οι πιστοί της δεν είχαν κάποιο ιδιαίτερο μεταφυσικό κίνητρο να την υπερασπιστούν μέχρι θανάτου, η τελική επικράτηση του Χριστιανισμού δεν ήταν και τόσο εύκολη υπόθεση όσο θέλει να μας την παρουσιάσει η επίσημη ιστοριογραφία. 
Αντιδράσεις υπήρξαν πολλές και έντονες, αναγκάζοντας πολλούς αυτοκράτορες να κάνουν σημαντικές υποχωρήσεις.
Στην Καρχηδόνα, π.χ., ήταν πολύ διαδεδομένη η λατρεία της Θεάς Ουρανίας (φοινικική Ανάτ). 
Οι οπαδοί της κατάφεραν να μην βεβηλωθεί ο τεράστιος ναός, αλλά απλώς να κλείσει, σε αναμονή "καλύτερων ημερών". Τελικά ο ναός ισοπεδώθηκε το 421 μ.Χ.
Ο Αρκάδιος και Ονώριος, γιοι του Θεοδόσιου, αναγκάστηκαν να αποδεχθούν τις δημοφιλείς εθνικές εορτές "αρκεί να μη συνοδεύονται από θυσίες και άνομες δεισιδαιμονίες".
Οι ταραχές στη βόρεια Αφρική συνεχίστηκαν μέχρι το 410 μ.Χ. Ένα πλήθος φανατικών χριστιανών της Καρχηδόνας αφαίρεσαν τη χρυσή γενειάδα ενός αγάλματος του Ηρακλή φωνάζοντας "η Ρώμη και η Καρχηδόνα είναι το ίδιο". 
Σε άλλες περιοχές της σημερινής Τυνησίας και Αλγερίας οι Εθνικοί αντέδρασαν πιο βίαια στις βεβηλώσεις των ιερών τους, σκοτώνοντας πολλούς χριστιανούς και καίγοντας τις εκκλησίες τους...
Στην Ανατολή οι Χριστιανοί ήταν πιο επιθετικοί. Οι εθνικοί ναοί όχι μόνο γκρεμίζονται αλλά οι λίθοι τους χρησιμοποιούνται σε διάφορα δημόσια έργα για να βεβηλωθούν. Έτσι βλέπουμε οικοδομικά υλικά από τα άβατα ιερά να τοποθετούνται ως πλάκες οδών ώστε να ποδοπατούνται από ζώα και ανθρώπους.
Στις καταστροφές των αρχαίων ιερών πρωταγωνίστησε ο επίσκοπος Ιωάννης, ο κατά την εκκλησία "Χρυσόστομος". Ακόμα κι απ’ την εξορία του στην Αρμενία παρακινεί τις συμμορίες των χριστιανών μοναχών να καταστρέφουν και λεηλατούν τα ιερά της Φοινίκης.
Χαρακτηριστικό είναι ακόμα το παράδειγμα της Γάζας, μιας πόλης αμιγώς εθνικής, αν εξαιρέσει κανείς τη συνοικία του λιμανιού της που εκχριστιανίστηκε απ’ την εποχή του Κωνσταντίνου.
Ο εκλεγείς επίσκοπος Γάζας Πορφύριος για να φτάσει στην πόλη (Μάρτιος 395 μ.Χ.) έπρεπε να διασχίσει έναν δρόμο που οι χωρικοί είχαν στρώσει με αγκάθια, σκουπίδια και ακαθαρσίες ζώων. Και φυσικά τοποθετήθηκε νύχτα στην επισκοπή του. Αλλά πρόσφερε πολύ "πλούσιο έργο". Ως το 398 κατάφερε να κλείσει όλους τους εθνικούς ναούς εκτός του τεράστιου ναού του Διός-Μάρνα που οι εθνικοί συνέχισαν να τον λειτουργούν άτυπα με τη σιωπηρή ανοχή του κράτους.
Ο Πορφύριος ήθελε πάση θυσία να γκρεμίσει το Μάρνειο. Ο παμπόνηρος επίσκοπος κατάφερε να εκμεταλλευτεί τη δεισιδαιμονία της βασίλισσας. "Προφήτευσε" πως θα γεννήσει αγόρι, η μπίλια τού έκατσε κι έτσι ζήτησε ως "αμοιβή" την άδεια καταδέφισης όλων των ιερών της Γάζας. 
Έτσι, το 402 μ.Χ., με την παρουσία ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων, πέτυχε τους σκοπούς του. Εννοείται πως η προοπτική της λεηλασίας των ναών δυνάμωνε τον "ζήλο" χριστιανών και στρατιωτών...

Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου 2018

Χριστιανοί και Μπεκτασίδες (του θεολόγου Σταύρου Βαλλίδη) ΚΣΤ’ - Οι γιορτές των μπεκτασήδων

Οι Μπεκτασήδες δεν συχνάζουν σε τζαμί, εκτός αν κρίνεται απαραίτητο και μετά από την άδεια του επικεφαλής τους.
Οι κυριότερες μυστικές τελετές και γιορτές των Μπεκτασήδων, εκτός από αυτήν της «ομολογίας πίστεως» (Ikrar) του νέου μέλους προς το Τάγμα που αναφέρθηκε προηγούμενα, είναι :
  • η τελετή Tζέμ (Cem),
  • η Χιρκά (Hirka Giydirmek), όταν ο ηγούμενος του τεκέ ρασοφορεί τον δερβίση.
  • του Νεβρούζ (Nevruz), είναι η μέρα γεννήσεως του Αλή. Αντιστοιχεί με την πρώτη ημέρα της άνοιξης 21 Μαρτίου.
  • Muharrem. Το «μπαϊράμι του μηνός Muharrem,». Συμπίπτει με την δεκάτη ημέρα του πρώτου σεληνιακού μήνα και αποτελεί γιορτή πένθους. Συμβολίζει τον άδικο χαμό του Χουσείν και της οικογένειάς του.
  • Mevid-I Nedi Bayrami. Τα γενέθλια του προφήτη.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον τελετής των Μπεκτασήδων προκαλεί η τελετή Tζέμ (Cem ή Aynicem).
Η τελετή αυτή γίνεται τις περισσότερες φορές στις 27 Δεκεμβρίου. Είναι μια συνάθροιση των μυημένων μόνο μελών για την πραγματοποίηση μιας τελετουργίας με κανόνες και προκαθορισμένες λειτουργίες καθενός μέλους ξεχωριστά. Ο τόπος που θα γένει η τελετή, ως συνήθως είναι απομονωμένος από τον πολύ κόσμο. Μπορούν να την παρακολουθήσουν μόνον οι προσκεκλημένοι και αυτό εξασφαλίζεται από τους ορισθέντες για τον σκοπό αυτό φύλακες. Σε πολλές περιπτώσεις υπήρξε τα τελευταία χρόνια μια χαλαρότητα στους συμμετέχοντες δίνοντας την δυνατότητα συμμετοχής και μη μελών. Στα χωριά των Μπεκτασήδων στη Θράκη, οι απαγορεύσεις αυτές δεν είναι σχολαστικές. Σε καμία όμως περίπτωση δεν συμμετέχουν ανήλικα παιδιά και άγαμοι. Οι συμμετέχοντες φορούν ειδικά ενδύματα. Οι μεν γυναίκες φορούν το tenure, ένα λευκό μακρύ φόρεμα χωρίς τσέπες. Το λευκό χρώμα δεν είναι τυχαίο, αλλά σε αυτό εντοπίζεται ο συμβολισμός της αγνότητας και της μύησης. Στη Θράκη συναντάται και στις μυστικές τελετουργίες του Ορφισμού. Στο κεφάλι φορούν ένα μαντίλι πράσινου χρώματος. Οι άνδρες φορούν ένα λευκό takke στο κεφάλι που λέγεται arakiye.
Οι ψαλμωδίες, ο χορός, η μουσική και το ποτό χαρακτηρίζουν την εκδήλωση.
Η τελετή αρχίζει με τη φωταγώγηση της αίθουσας. Υπάρχει ένα αναμμένο κερί, ‘το κερί του Αλή’ , που παραμένει συνεχώς αναμμένο. Σε άλλο σημείο του χώρου υπάρχουν πολλά αναμμένα κεριά που χαρίζουν μια φωτοχυσία με καθαρά συμβολικό χαρακτήρα.
Ο ηγούμενος θα καθίσει σε έναν καναπέ και γύρω του, δεξιά και αριστερά, κάθονται οι βαθμοφόροι (οι προϊστάμενοι, κατά τα μοναχικά χριστιανικά πρότυπα), σχηματίζοντας έναν κύκλο.485 Ενώ οι προκαθορισμένες θέσεις είναι καλυμμένες με δέρματα προβάτων. Στο τελετουργικό χρησιμοποιείται η τουρκική γλώσσα. Μέλη της ομάδας είναι υπεύθυνα για το κέρασμα του ποτού στους συμμετέχοντες. Αποδέχονται την συμμετοχή των γυναικών στα πλαίσια της ισότητας που πιστεύουν για τα δύο φύλα. Έξω από τον κύκλο που προαναφέραμε, κάθονται οι γυναίκες κατά σειρά ηλικίας. Ο ηγούμενος στη συνέχεια θα ζητήσει από τους παριστάμενους, αν επιθυμούν να προβούν σε δημόσια εξομολόγηση. Αν από τα αναφερόμενα δημόσια υπάρξει ενοχή κάποιου από τους παρισταμένους, τότε ο ηγούμενος του ζητά να υποβάλει δημόσια συγνώμη. Ο ηγούμενος θα διαβάσει διάφορες περικοπές από καθορισμένα κείμενα και ειδικότερα αποφθέγματα του Χατζή Μπεκτάς.
Στη συνέχεια αρχίζει η οινοποσία και το γεύμα που έχει ετοιμαστεί στους ειδικούς χώρους του τεκέ με κάθε επιμέλεια, στην οποία συμμετέχουν όλοι οι παριστάμενοι. Ο χορός που θα ακολουθήσει και συμμετέχουν άνδρες και γυναίκες, είναι αντικριστός και λέγεται σεμά (sama = έκσταση) ή περβάζ.488 Τα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούνται είναι κυρίως έγχορδα, αλλά και νάι (είδος ξύλινου αυλού, που αναφέρθηκε προηγουμένως). Με τους ψαλμούς και τις μελωδίες, τον χορό και το ποτό θα διαδεχτεί η έκσταση.
Λέγεται ότι σε μερικές περιπτώσεις, κυρίως στις τελετές των Κιζιλμπάσιδων, επακολουθούν όργια μεταξύ των συμμετασχόντων. Αυτό βέβαια δεν έχει αποδειχθεί, αλλά λόγω της φύσεως της μυστικιστικής τελετής ενδέχεται να υπήρξαν κάποιες παρόμοιες περιπτώσεις. Βέβαια, όλες τις πληροφορίες για τις οργιαστικές αυτές τελετές, οι ερευνητές τις συνέλεξαν από αρχειακές μουσουλμανικές πηγές, που έχουν συγγραφεί από αντιπάλους των μυστικιστικών ταγμάτων. Έτσι οι ισχυρισμοί αυτοί ενδέχεται να είναι συκοφαντικοί, ψευδείς και πάντα στα πλαίσια της θρησκευτικής τους αντιπαλότητας. Σε τέτοιου είδους τελετές αναφέρονται και Χριστιανοί συγγραφείς που με την σειρά τους ήθελαν να κατηγορήσουν αιρετικούς χριστιανούς στη Βυζαντινή περίοδο.
Τελικά συμπεραίνουμε ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν αποδείξεις που να αποδεικνύουν ότι οι Μπεκτασήδες κατά την τελετή Τζέμ, προβαίνουν σε οργιαστικές τελετές.
Η τελετή στη συνέχεια κλείνει με τη συμμετοχή των παρισταμένων στο επίσημο γεύμα, την «τράπεζα». Με την ευλογία από τον ηγούμενο των περισσευμάτων και τη παρακολούθηση από όλους τους συμμετέχοντες, συγκεκριμένου τροπαρίου, η τελετή φτάνει στο τέλος της.

Σάββατο 10 Φεβρουαρίου 2018

Στρατιωτική αναμέτρηση Χριστιανών-Εθνικών...

Η οριστική επικράτηση της χριστιανικής θρησκείας πέρασε μέσα από πολλές συμπληγάδες. Και συμπορεύτηκε στενά με τις πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Περί το 390 μ.Χ. ο αυτοκράτορας της ρωμαϊκής δύσης, Βαλεριανός Β’, ήταν ουσιαστικά ένα ανδρείκελο. Την πραγματική εξουσία ασκούσε ο φραγκικής καταγωγής στρατιωτικός διοικητής Αρβογάστης. Αυτός ήταν εθνικός αλλά διατηρούσε στενές σχέσεις και με τον χριστιανό επίσκοπο Αμβρόσιο!
Όταν ο Βαλεριανός επιχείρησε να ξεφορτωθεί τον ενοχλητικό αρχιστράτηγο, εκείνος έσκισε μπροστά στα μάτια του αυτοκράτορα το διάταγμα της απόλυσής του, τον ανάγκασε να αυτοκτονήσει (Μάιος 392 μ.Χ.) και στο θρόνο ανέβασε έναν παράξενο καθηγητή ρητορικής, τον Ευγένιο, που ενώ δήλωνε χριστιανός, έφερε το χαρακτηριστικό γένι των φιλοσόφων.
Για δυο χρόνια, επί Ευγενίου, η Ρώμη έζησε μια περίοδο έντονων προφητειών για την παγανιστική παλινόρθωση-αναγέννηση. Ο βωμός της Νίκης ξαναχτίστηκε και οι παραδοσιακές τελετές άρχισαν εκ νέου να χρηματοδοτούνται απ’ το δημόσιο ταμείο.
Ο Θεοδόσιος, ως τότε αυτοκράτορας στην Ανατολή, αποφάσισε να επέμβει στρατιωτικά εναντίον του σφετεριστή. Η καθοριστική μάχη δόθηκε στον ποταμό Φρίγιδο της Ακυλίας στις 5 Σεπτεμβρίου 394. Ήταν μια αναμέτρηση μεταξύ δύο θρησκειών. Ο στρατός του Θεοδόσιου με τα χριστιανικά λάβαρα κι εκείνος των Εθνικών με τα αντίστοιχα του Ηρακλή. Οι Εθνικοί ηττήθηκαν, ο Ευγένιος εκτελέστηκε κι ο Αρβογάστης αυτοκτόνησε.
Μετά τη μάχη στον Φρίγιδο, η επόμενη γενιά Ρωμαίων αριστοκρατών εκχριστιανίστηκε ταχύτατα. Ως τότε η αριστοκρατία είχε αντέξει καθώς το μεγαλείο της αιώνιας πόλης είχε ταυτιστεί με την παράδοση.
Ο Θεοδόσιος ήδη απ’ τα τέλη του 392, μετά τη στάση του Ευγένιου, κατάργησε ολοκληρωτικά κάθε ελευθερία τέλεσης των εθνικών λατρειών. Οι ποινές ήταν αυστηρότατες: θάνατος, δήμευση περιουσίας, υψηλά πρόστιμα.
Λίγο μετά καταργήθηκαν και οι Ολυμπιακοί Αγώνες που παρέμεναν πολύ δημοφιλείς ως τον 3ο αιώνα, αν και οι λαϊκές μάζες είχαν αρχίσει από νωρίς να προτιμούν τις μονομαχίες-θηριομαχίες απ’ τους αθλητικούς και μουσικούς αγώνες.
Ο Ιουστινιανός ολοκλήρωσε το έργο του Θεοδοσίου καταργώντας οριστικά και την "ελευθερία συνείδησης", μη επιτρέποντας ούτε την παρουσία "κρυπτο-εθνικών"...

Τρίτη 6 Φεβρουαρίου 2018

Χριστιανοί και Μπεκτασίδες (του θεολόγου Σταύρου Βαλλίδη) ΚΕ’ - Βασικές ηθικές αρχές των Μπεκτασήδων

Οι ηθικές αρχές που οι Μπεκτασήδες οφείλουν να τηρούν σε ολόκληρη την ζωή τους είναι:
  • Η υπακοή
  • Η ταπεινοφροσύνη
  • Η φιλαλήθεια
  • Η εχεμύθεια
  • Η υπομονή
  • Η εγκράτεια
  • Το χαμογελαστό πρόσωπο.
Χαρακτηριστικός ηθικός στόχος στον μυημένο ήταν να βρίσκεται κοντά στην «αγάπη» αλλά μακριά από την έπαρση που αναφερόταν με τις δύο λέξεις Tebran Toohm, ("Μακριά και κοντά"). Καθήκον του είναι η πειθαρχία, η νηστεία, η ενόραση, η εξαΰλωση, φτάνοντας στο σημείο «να γίνει σκόνη». 

Ενδεικτικά θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τις βασικές θέσεις των Μπεκτασήδων. Η αναφορά μας αυτή σκοπό έχει την ανάγκη συγκρητισμού των θέσεων αυτών με τον Χριστιανισμό.
  • Ειρήνη υμίν
  • Ψάξε και θα βρεις. (αυτός που ψάχνει βρίσκει. )  Μορφώστε τις γυναίκες.
  • Και αν ακόμη σε κτυπήσουν και πληγωθείς, μη πληγώσεις.
  • Οι Σοφοί (οι πνευματικοί γέροντες) είναι αγνοί και ταυτόχρονα εξαγνιστές. (δηλαδή μεσολαβούν για τον εξαγνισμό των άλλων)  Οτιδήποτε αναζητάς ψάξε μέσα σου.
  • Μη ξεχνάς, ακόμη και ο εχθρός σου είναι άνθρωπος.
  • Το πρώτο στάδιο της ‘επίτευξης’ είναι η μετριοφροσύνης.
  • Να ελέγχεις το χέρι σου, την γλώσσα σου και την σαρκική επιθυμία.
  • Η ομορφιά του ανθρώπου βρίσκεται μέσα στην ομορφιά του λόγου του, των λέξεών του.
  • Το «τέρμα του δρόμου» δεν περνά μέσα από επικίνδυνη επιστημονική γνώση.
  • Οι προφήτες και οι άγιοι είναι το δώρο του Θεού προς την ανθρωπότητα.
  • Μην επικρίνεις κανένα έθνος ( nation εδώ και με την έννοια της θρησκείας) ή κάποιο άτομο.
  • Πόσο ευτυχείς είναι αυτός που ρίχνει φως στο σκοτάδι της σκέψης.
  • Μη κάνεις κάτι σε κάποιον, εάν δεν θα ήθελες να σου κάνουν το ίδιο.
  • Εκτός από τις προαναφερόμενες αρχές οι Μπεκτασήδες οφείλουν να τηρούν και ένα πλήθος άλλων ηθικών αρχών και συμπεριφορών. Βασική αρχή τους επίσης είναι η teberra (αποστροφή), δηλ. η αγάπη στον προφήτη και στην οικογένεια του, τον Αλή και στα παιδιά του, ενώ αποστροφή σε αυτούς που έδωσαν όρκο πίστης στους τρεις πρώτους χαλίφηδες, καθώς και η tebella (αγάπη και προσέγγιση στο Θεός).
  • Οι Μπεκτασήδες πιστεύουν στη μετεμψύχωση, έτσι όταν κάποιος πεθάνει δεν λένε ότι «πέθανε», αλλά ότι «άλλαξε μορφή». Ισχυρίζονται ότι ο άνθρωπος ανάλογα με τις κτηνώδεις συμπεριφορές, προσλαμβάνει και την αντίστοιχη μορφή ζώου. Οι Μπεκτασήδες αποστρέφονται τους λαγούς, τους οποίους μάλιστα όχι μόνον δεν τους τρώγουν, αλλά αλλάζουν κατεύθυνση αν τους συναντήσουν στο δρόμο τους και αρνούνται ακόμη το όνομά τους να προφέρουν.
Υποστηρίζουν ότι οι άνθρωποι παραμένουν συνεχώς στη γη και ξαναγεννιούνται συνεχώς, μέχρι να φτάσουν στην στο fani-fi-lahi, στην ταύτιση με το θείο. Πιστεύεται ότι οι απόψεις αυτές είναι υπολείμματα των θεωριών των αρχαίων Αιγυπτίων, Ινδών και των Καλμούκων Τούρκων. Υποστηρίζουν επίσης ότι όλα γύρω μας παράγονται από την ίδια ύλη. (vahdet-I vucut, ενότητα στην ύπαρξη). Είναι φανερό ότι οι Μπεκτασήδες είχαν επηρεαστεί από τις αρχές της φιλοσοφίας του υλισμού.

Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 2018

Χριστιανοί και Μπεκτασίδες (του θεολόγου Σταύρου Βαλλίδη) Κ’ - Η αίρεση των Παυλικιανών

Η αίρεση αυτή θα γεννηθεί στην περιοχή της Αρμενίας, και θα εξαπλωθεί στον Πόντο και στην Καππαδοκία. Η ευκολία διάδοσης οφείλεται στο γόνιμο έδαφος που συναντά στους εκεί πληθυσμούς. Οι τελευταίοι ήταν βαθιά επηρεασμένοι από την θεωρία του Ζωροαστρισμού, που στοιχεία του υπήρχαν στην αίρεση. 
Από εκεί θα περάσει από τα μέσα Βυζαντινά χρόνια (7ος αιώνας) σε όλη την Μικρασία και πέραν αυτής. Θα βασανίσει για αρκετούς αιώνες την Ορθόδοξη Εκκλησία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί η εξέλιξη της αίρεσης, που θα πάρει κοινωνικό, πολιτικό και στρατιωτικό χαρακτήρα.
Κατά των Φώτιο η ίδρυσή της οφείλεται σε δύο αδελφούς τον Παύλο και τον Ιωάννη, παιδιά της Καλλινίκης, που ανήκαν στις τάξεις του Μανιχαϊσμού και ζούσαν στην περιοχή Σαμοσάτα της Αρμενίας. 
Οι Παυλικιανοί ήταν μια αίρεση δυϊστική. Υποστήριζαν την ύπαρξη του αγαθού αλλά και του πονηρού Θεού που τον ονόμαζαν «δημιουργό, κοσμοκράτορα, άρχοντα του κόσμου τούτου» και στον οποίον απέδιδαν την δημιουργία του ορατού κόσμου. 
Ο επουράνιος ήταν ο καλός Θεός, ο δημιουργός του ουρανού και του πνεύματος, που δεν είχε καμία εξουσία στον παρόντα κόσμο, αλλά θα κυβερνούσε μελλοντικά όλη την Οικούμενη. 
Απέρριπταν το βάπτισμα, την Θεία Ευχαριστία και το τυπικό του γάμου. Δεν τιμούσαν την Παναγία ως μητέρα του Θεανθρώπου καθώς και τους Αγίους της Εκκλησίας. Κατήργησαν όλα τα ορατά αντικείμενα λατρείας, και ήταν απόλυτα συνδεδεμένοι με το περιεχόμενο της Αγίας Γραφής, αλλά όχι της Παλαιάς Διαθήκης. Αποστήθιζαν τα κείμενα του Ευαγγελίου και για να μπορούν να υποστηρίζουν τις θέσεις τους.
Η διάδοση του Παυλικανισμού σχεδόν σε όλη την Μικρά Ασία θα έφερνε πολύ σύντομα τη σφοδρή και οργισμένη αντίδραση του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης, καθώς και της επίσημης κεντρικής εξουσίας των Βυζαντινών που τις περισσότερες φορές βρισκόταν σε αμφίδρομη πορεία ή ακόμη και σχέσεις συναλλαγής. 
Μετά τη δολοφονία του Νικηφόρου Φωκά από τον ανεψιό του Ιωάννη Τσιμισκή και την άνοδο του τελευταίου στο θρόνο, ο Πατριάρχης Πολύευκτος για να δώση την ‘συγκατάθεσή του’ στο νέο αυτοκράτορα του θέτει ορισμένους όρους, όπως την κατάργηση του νόμου που έθιγε την εκκλησιαστική περιουσία, καθώς και τον βίαιο εκτοπισμό των Παυλικιανών που ζούσαν σε εδάφη της Βυζαντινής αυτοκρατορίας στην Θράκη. 
Οι Βυζαντινοί προσπάθησαν να καταδιώξουν με τον πιο άγριο τρόπο τους αιρετικούς υπηκόους τους. Οι δίκες και καταδίκες των «αιρετικών» εξελίσσονταν ως γεγονότα της κοινής ποινικής δικαιοσύνης. Ο νόμος 407 του Ιουστινιανού «κατά Μανιχαίων» ορίζει τη θρησκευτική αίρεση ως έγκλημα και προβλέπει για τους παραβάτες θανατική ποινή.

Ο Πέτρος Σικελιώτης αναφέρει χαρακτηριστικά για τους Παυλικιανούς: «όταν πληροφορήθηκε ο βασιλεύς τα καθέκαστα διέταξε να ανακριθούν όλοι και όσοι επέμεναν στην πλάνη τους να παραδοθούν στην φωτιά», ενώ ο Πατριάρχης Φώτιος «ο Ιουστινιανός γι’ αυτούς (τους αιρετικούς) που δεν ζήτησαν μεταμέλεια διέταξε να θανατωθούν δια της πυράς».

Τέτοια ήταν η μανία των βυζαντινών διωκτών τους, που φτάσανε στο σημείο να τους κάψουν μέσα στις εκκλησίες τους. Παρόλα αυτά υπήρξαν και οι περιπτώσεις όπου πολλοί αξιωματούχοι λόγιοι της εποχής ή θρησκευτικοί ηγέτες αντιτάχθηκαν στις θανατικές τους διώξεις.
Οι σκληρές διώξεις των Παυλικιανών θα συνεχιστούν. Αυτοί μεταφέρονται κατά την ύστερη Βυζαντινή περίοδο, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, μέσω του Πόντου στη Θράκη, μαζί με υπολείμματα και άλλων συγγενών αιρετικών όπως ήταν οι Ευχίτες. Οι παραδόσεις της αίρεσης των Παυλικιανών, Ευχιτών καθώς και άλλων στην Μ. Ασία, θα παίξουν ουσιαστικό ρόλο στο κίνημα των Βογομίλων.

Οι Παυλικιανοί ζητούν προστασία και καταφύγιο στους Άραβες που ανταποκρίνονται και τους εγκαθιστούν στην Αργαούν, περιοχή που θα χρησιμοποιήσουν σαν καταφύγιο οι κατατρεγμένοι Παυλικιανοί που βρίσκονταν ακόμη στην περιφέρεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. 
Τα επόμενα χρόνια αξιωματικοί του Βυζαντινού στρατού που προσχώρησαν στην αίρεση, θα οργανώσουν σε άριστο βαθμό τον στρατό τους, θα συνενωθούν με τις δυνάμεις των εμίρηδων της περιοχής και θα καταφέρουν σκληρά κτυπήματα στον στρατό του Βυζαντίου φτάνοντας μέχρι τη Νίκαια και Νικομήδεια. Θα ιδρύσουν την πρωτεύουσά τους την Τεφρική, διατηρώντας, άριστες σχέσεις με τους Μουσουλμάνους εμίρηδες. 
Οι σχέσεις των Παυλικιανών και Αράβων θα αναπτυχθούν ακόμη περισσότερο όταν ο περίφημος στρατηγός τους Χρυσόχειρος παντρεύεται την κόρη του Μουσουλμάνου Εμίρη της Μελετινής. Από τον γάμο αυτό γεννιέται ο Μουσούρ, που γίνεται στην συνέχεια εμίρης της Συρίας. Από την οικογένεια του τελευταίου θα γεννηθεί ο Διγενής Ακρίτας. 
Οι Παυλικιανοί, είχαν αναπτύξει ένα κοινωνικό σύστημα κοινοκτημοσύνης παρόμοιο με αυτό των ζηλωτών της Θεσσαλονίκης και αντιστέκονταν πολύ περισσότερο κατά των βυζαντινών. 
Οι εχθροπραξίες με τα Βυζαντινά στρατεύματα θα συνεχιστούν μέχρι τα τέλη του 9ου αιώνα, όπου οι Βυζαντινοί αφού καταφέρουν να καταλάβουν την πρωτεύουσα Τεφρική, την καταστρέφουν και προβαίνουν σε αιματηρές σφαγές του πληθυσμού. Παρόλα αυτά ένας μεγάλος αριθμός Παυλικιανών καταφεύγει στην βόρεια Συρία. Συνεχίζουν να έχουν άριστες σχέσεις με τους Μουσουλμάνους συμμάχους τους, χωρίς να τους εμποδίζει το διαφορετικό τους θρήσκευμα. Μάλιστα τον 11ο αιώνα στην Α΄ Σταυροφορία φέρονται να πολεμούν στο πλευρό των Αράβων εναντίον των Σταυροφόρων. 
Σταδιακά εξισλαμίζονται αλλά εντάσσονται στα αιρετικά μουσουλμανικά Σουφιστικά μυστικιστικά τάγματα που τους παρείχαν πλήρη θρησκευτική ελευθερία, αλλά και λόγω εμπάθειας προς την επικρατούσα Χριστιανοσύνη, ύστερα από αιώνες έντονης αντιπαράθεσης και καταπίεσης. Οι Παυλικιανοί βρήκαν στους κόλπους του τάγματος του Χατζή Μπεκτάς την ελευθερία αλλά και κοινά σημεία της μυστικιστικής διδασκαλίας του.