Πώς να ερμηνεύουμε τις "Αγίες Γραφές"!

 

Ξεκινάμε με δύο βασικά προαπαιτούμενα!

Α) Δεν υπάρχει περίπτωση ο Θεός να ήρθε στον κόσμο για να σώσει τον άνθρωπο και να άφησε μια διδασκαλία γεμάτη αινίγματα, σκοτεινά σημεία και αντιφάσεις. Και που θα έπρεπε να περάσουν άλλοι 3-4 αιώνες για να βρεθεί μια ομάδα δήθεν φωτισμένων επισκόπων να ερμηνεύσουν "αυθεντικά και θεόπνευστα" την αρχική διδασκαλία.

Β) Τα βιβλία που οι Χριστιανοί αποκαλούν "Αγία Γραφή" ούτε θεόπνευστα είναι ούτε γράφηκαν με την έμπνευση κάποιου... Αγίου Πνεύματος. Είναι καθαρά ανθρώπινα δημιουργήματα, άγνωστων συγγραφέων, που απηχούν διαφορετικές παραδόσεις και υπέστησαν συνεχείς επεξεργασίες μέχρι να παγιωθούν γύρω στο 380 μ.Χ. Συνεπώς, είναι απολύτως φυσικό να περιέχουν λάθη, ατέλειες, ανακρίβειες, αντιφάσεις κ.λπ.

Οπότε, εμείς τι κάνουμε; Μια λύση είναι να μην ασχολούμαστε καθόλου μαζί τους. Όμως όλες οι θρησκευτικές παραδόσεις, άρα και η χριστιανική, έχουν πολλά να μας πουν, να μας διδάξουν και να μας εμπνεύσουν. Αρκεί να τις αξιολογήσουμε και αξιοποιήσουμε με τον σωστό τρόπο. 

Κατά τη γνώμη μου τα λεγόμενα "ιερά" κείμενα θα πρέπει να τα προσεγγίζουμε με την εξής απλή διαδικασία:

Α) Τα μελετάμε συνολικά και προσεκτικά.

Β) Αναζητούμε και εντοπίζουμε την κεντρική ιδέα, το κυρίαρχο στοιχείο τους.

Γ) Χρησιμοποιούμε αυτή την "κεντρική ιδέα" για να κατανοήσουμε και ερμηνεύσουμε όλο το υπόλοιπο οικοδόμημα. Χωρίς να διστάσουμε να απορρίψουμε ό,τι δεν ταιριάζει σε αυτή!

Ένα απλό παράδειγμα. Ας πούμε πως καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το βασικό μήνυμα της διδασκαλίας του Ιησού είναι η Αγάπη. Αμέσως απορρίπτουμε όσα αναφέρονται στα Ευαγγέλια και ουσιαστικά αναιρούν την αγάπη. 

Ο Ιησούς της Αγάπης αποκλείεται να σκότωσε τα καημένα τα γουρουνάκια, ούτε να ξέρανε την αθώα συκιά ούτε και να επιτέθηκε βίαια στους εμπόρους του Ναού. Προφανώς αυτά τα έγραψαν άνθρωποι που είχαν κάποιο πρόβλημα με τους χοίρους και τους εμπόρους ή ήταν φορείς εκδικητικών, βίαιων και τιμωρητικών συμπεριφορών...

Καταδικάζει τον πλούτο ο Χριστιανισμός; (Θ' - Όταν συγκρούονται οι δύο Διαθήκες!)

 

Είναι αλήθεια πως στην προτεσταντική Αμερική δίνεται έμφαση στην Παλαιά Διαθήκη όπου υπερεκτιμάται η αξία ορισμένων εγκώσμιων και υλικών αγαθών. Όπως η μακροζωία, η ευτεκνία και ο υλικός πλούτος. 

Με όλα αυτά παρουσιάζεται ο Θεός να επιβραυεύει τους ενάρετους και ευσεβείς ανθρώπους. Κάπως έτσι περνάει το μήνυμα πως χορηγός του πλούτου είναι ο Θεός. Πως οι πλούσιοι είναι οι ευλογημένοι και αγαπημένοι άνθρωποι του Θεού, ενώ οι φτωχοί είναι οι αμαρτωλοί και τιμωρημένοι...

Η άποψη αυτή όμως ξεχνά πως Χριστιανισμός δεν είναι μόνο η Παλαιά Διαθήκη. Αλλά είναι και (ή, μάλλον, κυρίως) η Καινή Διαθήκη. Η Παλαιά Διαθήκη, άλλωστε αποδεχόταν τη δουλεία και την πολυγαμία. Και πολλά ακόμη. 

Σύμφωνα με την επίσημη χριστιανική άποψη η Παλαιά Διαθήκη εκπροσωπεί τη νηπιακή ηλικία της ανθρωπότητας. Την εποχή που ο Θεός δείχνει συγκατάβαση στις ανθρώπινες αδυναμίες. Που απλά παιδαγωγεί, προκειμένου αργότερα οι άνθρωποι να αποδεχτούν τις πληρέσετρες και ανώτερες πνευματικές αξίες που θα τους αποκαλθφθούν.

Θρησκεία και επιστήμη (Α')

 

Οι τρεις βασικές μονοθεϊστικές θρησκείες διαμορφώθηκαν σε εποχές και μέρη που ουσιαστικά η επιστήμη ήταν ανύπαρκτη. Και όπως όλες οι θρησκείες και κοσμοθεωρίες όφειλαν να δώσουν πλήρεις και πειστικές απαντήσεις στους ανθρώπους της εποχής τους γύρω από αυστηρώς επιστημονικά θέματα, όπως η δημιουργία του σύμπαντος, των ζώων, των ανθρώπων κ.λπ. Εύλογα λοιπόν οι απαντήσεις που έδωσαν ήταν θεμελιωμένες στις τότε κρατούσες αντιλήψεις. Άρα δεν είχαν καμία επιστημονική θεμελίωση. 

Αυτό δεν δημιούργησε πρόβλημα τους πρώτους αιώνες λειτουργίας των θρησκειών. Αλλά όταν κάποια στιγμή η επιστήμη άρχισε να αναπτύσσεται ραγδαία, χτύπησε κόκκινος συναγερμός στα ιερατεία. Γιατί η επιστήμη έδινε πλέον απαντήσεις εντελώς διαφορετικές από εκείνες που είχαν δώσει στο παρελθόν οι θρησκείες. Οπότε το πρόβλημα ήταν μεγάλο και κάτι έπρεπε να γίνει επειγόντως...

Η πρώτη σκέψη των ιερατείων ήταν να αντιδράσουν βίαια. Ήταν η εποχή που οι διασυνδέσεις τους με την κοσμική εξουσία ήταν ισχυρές, οπότε τους έπαιρνε να αντιμετωπίσουν τις νέες επιστημονικές απόψεις, που κατέρριπταν τα θρησκευτικά δεδομένα, με αυταρχισμό και επιθετικότητα. Αρχίζει λοιπόν μια αυστηρή αστυνόμευση της σκέψης και του λόγου. Οι επιστήμονες δεν έπρεπε να παρεκκλίνουν σημαντικά απ' το επίσημο δόγμα. Η τιμωρία των παραβατών ήταν αυστηρή: αφορισμοί, εξορίες, φυλακίσεις, πυρές κ.λπ.

Μετά τον πρώτο αιφνιδιασμό, τα ιερατεία άρχισαν να οργανώνουν και άλλες θέσεις άμυνας. Τη σκυτάλη πήραν οι "θεωρητικοί" που ξεκίνησαν να αραδιάζουν διάφορες μάλλον αστείες θεωρίες. Πως δήθεν τα Ιερά Βιβλία δίνουν αλάνθαστες απαντήσεις σε όλα τα ζητήματα, πως αρκεί η πίστη για να μπορεί ο άνθρωπος να μετακινεί βουνά, πως για τις θεραπείες των ασθενειών αρκεί ένα ευχέλαιο, μια θαυματουργή εικόνα, κάποια τίμια λείψανα κ.λπ.

Καταδικάζει τον πλούτο ο Χριστιανισμός; (Η' - Μας μπερδεύουν τα χωρία!)

 

Υπάρχει η άποψη πως ο πλούτος δεν είναι κάτι αμαρτωλό γιατί η διάκριση των ανθρώπων σε πλούσιους και φτωχούς προέρχεται από τον ίδιο τον Θεό!

Έχουν βρει μάλιστα και την "κατάλληλη" αγιογραφική θεμελίωση και ιδίως ένα χωρίο της Παλαιάς Διαθήκης, Παροιμίες ΚΒ, 2, αν δεν κάνω λάθος, όπου λέει: "Πλούσιος και φτωχός συνήντησαν αλλήλοις, αμφοτέρους ο Κύριος εποίησεν".

Κι εδώ αρχίζει το πανηγύρι των διαφορετικών και αντίθετων ερμηνειών. Ο καθηγητής Β. Βέλλας της δίνει την έννοια πως πλούτος και φτώχεια είναι δημιουργήματα του Θεού και συνεπώς δεν πρέπει να βρίσκονται σε έχθρα μεταξύ τους, αλλά να συνεργάζονται.

Όμως ο Γρηγόριος Ναζιανζηνός καταλαβαίναι κάτι διαφορετικό: Ο φτωχός και ο πλούσιος συναντώνται συχνά στην πραγματική ζωή. Δηλαδή η φτώχεια είναι δίπλα στον πλούτο. Αλλά παρά την ανισότητα, και οι δύο είναι παιδιά του Θεού. Με άλλα λόγια, κάθε άλλο παρά θεωρεί τον πλούτο "δωρεά" του Θεού στους πλούσιους...

Η κρατούσα θεολογική άποψη θέλει τη διάκριση πλούσιων και φτωχών ως αποτέλεσμα του προπατορικού αμαρτήματος και όχι συνέπεια της ελεύθερης βούλησης του Θεού. Ο Θεός δεν συνεργεί ώστε κάποιοι άνθρωποι να γίνονται πλούσιοι και άλλοι φτωχοί.

Αλλά θα συνεχίσουμε στην επόμενη ανάρτηση...