Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2018

Ο "Αντίχριστος" του Νίτσε ως αντίδραση στην χριστιανική ανωριμότητα...

Η σκληρή κριτική του Νίτσε στο Χριστιανισμό είναι σε αρκετά σημεία της υπερβολική, ίσως και άδικη. 
"Ακραία" θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε και την εμμονή του να συγκρίνει και να αντιπαραθέτει τον εαυτό του με τον Μεσσία των Χριστιανών.
Υπάρχουν όμως πολλά σημεία της κριτικής του που είναι πολύ εύστοχα. Όπως, π.χ., η διαπίστωση πως ο Χριστιανισμός έχει "πρόβλημα" με την ανθρώπινη αυτοπεποίθηση. Υπερπροβάλλεται ο Χριστός προκειμένου να υποτιμηθεί και ταπεινωθεί ο άνθρωπος. Τα κεφάλια των πιστών πρέπει να είναι συνεχώς ευλαβικά σκυμμένα. Κι οι χριστιανοί πρέπει με κάθε ευκαιρία κι αφορμή να πέφτουν στα γόνατα, να προσκυνούν εικόνες και λοιπά είδωλα, να φιλούν με σαφή διάθεση υποταγής τα χέρια των κληρικών!
Το κλίμα που καλλιεργούσε ο χριστιανισμός την εποχή του Μεσαίωνα (θα το ήθελε και τώρα, αλλά δεν τον "παίρνει") μετέτρεπε τους ανθρώπους σε σκλάβους, στο όνομα της ταπεινότητας. 
Πρόκειται για μια δυσοίωνη ιδεολογία που ευνουχίζει ψυχολογικά τους πιστούς, που ανάγει σε αρετή την ανωριμότητα και την έλλειψη ισχυρής προσωπικότητας. Προφανώς πρέπει να αισθανόμαστε ταπεινοί και αδύναμοι για να μπορεί να επιβληθεί ο θεσμός της Εκκλησίας με τις στομφώδεις ανοησίες της...
Ο Νίτσε προτείνει ν’ απαλλαγούμε απ’ τον δογματισμό της άσκοπης ταπεινότητας, να πετάξουμε στον κάλαθο των αχρήστων τις ηθικές παρωπίδες του χριστιανισμού, ν’ απελευθερώσουμε τον "Αντίχριστο" (τον "μικρό ήρωα") που κρύβουμε μέσα μας και ν’ αναλάβουμε άμεσα δράση! 
Να οικοδομήσουμε τη δική μας ταυτότητα-προσωπικότητα, αποφεύγοντας κάθε ένταξη σε ομάδες-κοπάδια, είτε πρόκειται για θρησκείες είτε για πολιτικά κόμματα κ.λπ.

Παρασκευή 19 Οκτωβρίου 2018

Σκέψεις πάνω στην "Αποκάλυψη"... (Β‘)

5) Σύμφωνα με το βιβλίο, ο συγγραφέας εξορίστηκε στην Πάτμο επειδή "κήρυττε το λόγο του Θεού". Όμως η συνέχεια του έργου μάλλον τον διαψεύδει. Ακολουθεί μια υποθετική-φανταστική μάχη μεταξύ της χριστιανικής Εκκλησίας και της ρωμαϊκής εξουσίας. Που λήγει με συντριβή της δεύτερης και ολοκληρωτική καταστροφή της Ρώμης ("πόρνης Βαβυλώνας"). Είναι προφανές πως η Αποκάλυψη αποτελούσε ένα αντικαθεστωτικό-επαναστατικό μανιφέστο που απηχούσε τις αντιρωμαϊκές διαθέσεις του συγγραφέα της και του κύκλου του. Τι πιο φυσικό να θεωρηθούν οι άνθρωποι αυτοί "επικίνδυνοι" και να διωχθούν ποινικά;
6) Υποτίθεται πως το έργο γράφτηκε αυθόρμητα, σε κατάσταση έκστασης του συγγραφέα και καθ’ υπαγόρευση του αγγέλου (όπως ακριβώς το Κοράνι μερικούς αιώνες αργότερα)! Όμως αυτό δεν είναι αληθές. Το περιεχόμενο του βιβλίου σε καμία περίπτωση δεν είναι πρωτότυπο. Αποτελεί μια συστηματική σύνθεση διαφόρων πηγών και παραδόσεων, κυρίως ιουδαϊκών (εσσαϊκών, αποκρυφιστικών, καμπαλιστικών κ.λπ.). Επιπλέον δεν μπορεί να θεωρηθεί και "θεόπνευστο" αφού αυτοδιαψεύδεται πανηγυρικά. Ο συγγραφέας βεβαιώνει πως όσα γράφει θα συμβούν "εν τάχει", δηλαδή "άμεσα". Αλλά πέρασαν σχεδόν 2.000 χρόνια κι ακόμα περιμένουμε...
7) Εκτός απ’ το αντιρωμαϊκό πνεύμα, ο συγγραφέας φαίνεται απογοητευμένος απ’ τη χαλαρότητα και τις συμβιβαστικές τάσεις που άρχισαν να εκδηλώνονται στις τάξεις των πιστών. Σίγουρα, η καθυστέρηση της Δευτέρας Παρουσίας του Ιησού ήταν τεράστια δοκιμασία για τις χριστιανικές εκκλησίες στα τέλη του 1ου αιώνα. Αλλά η "χαλαρότητα" και οι "συμβιβασμοί" είναι μάλλον αναχρονισμοί και ίσως να περιγράφουν καταστάσεις του 4ου αιώνα...
8) Στην Αποκάλυψη δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου χώρος για αγάπη και φιλανθρωπία. Κυριαρχεί το πάθος για τιμωρία και εκδίκηση των ασεβών. Ο Ιησούς είναι πολέμαρχος κι ο μανδύας του κατακόκκινος απ’ τα αίματα των εχθρών του. Του χριστιανικού στρατού προπορεύεται άγγελος που καλεί τα όρνια να σπεύσουν να τραφούν απ’ τις σάρκες των ασεβών. Ουσιαστικά καταργούνται οι υποτιθέμενες βασικές αρχές του χριστιανισμού περί αγάπης, συγχωρητικότητας κ.λπ. Αλλά μήπως, τελικά, η Αποκάλυψη "αποκαλύπτει" το πραγματικό πρόσωπο του Χριστιανισμού. Γιατί το περιεχόμενό της "κουμπώνει" σχεδόν απόλυτα με την ιστορία του Μ. Κωνσταντίνου, που ανέδειξε τον Ιησού και τον σταυρό του σε κατεξοχήν πολεμικό σύμβολο. Και ουσιαστικά κατάργησε τη Ρώμη και την αντικατέστησε με την Κωνσταντινούπολη, που οι χριστιανοί της εποχής του αποκαλούσαν "Νέα Ιερουσαλήμ"!

Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2018

Γνωριμία με το Ισλάμ (ΚΕ') - Oι Σηίτες...

Κάποιοι θεωρούν τους Σηίτες ως "προτεστάντες του ισλαμισμού". Όμως δεν είναι ακριβώς έτσι. Ο προτεσταντισμός είναι ένα κλαδί που ξεπετάχτηκε σχεδόν 1500 χρόνια απ’ την πρώτη εμφάνιση του χριστιανισμού. Ενώ ο Σηιτισμός είναι ένας απ’ τους δυο αρχικούς κορμούς του Ισλάμ.

Μετά τον θάνατο του Μωάμεθ η μεγάλη πλειοψηφία των μουσουλμάνων της Μέκκας συσπειρώθηκε γύρω απ’ τον διάδοχό του Αμπού Μπακρ. Μόνο μια μικρή μερίδα στάθηκε στο πλευρό του Αλή, εξαδέλφου και γαμπρού του Προφήτη. 

Ο Αλή κατά την περίοδο των τριών πρώτων χαλιφών αποσύρθηκε και αφοσιώθηκε στη διδασκαλία των οπαδών του. Αλλά μετά τον θάνατο του Οθμάν ανέλαβε τη χαλιφεία το 656 μ.Χ. Αντιμετώπισε όμως πολλές αντιδράσεις, μεταξύ των οποίων και της Αϊσα, μιας απ’ τις χήρες του Μωάμεθ. 

Αρχικά κατόρθωσε να τους εξουδετερώσει αλλά τελικά ανατράπηκε φονευόμενος το 661 μ.Χ. Ακολούθησε διωγμός των οπαδών του Αλή με αποκορύφωμα τη σφαγή του γιου του Χουσεϊν στην Καρμπάλα το 680 μ.Χ., γεγονός που σημάδεψε την ιστορία και την ιδιοσυγκρασία των σηιτών. 

Έκτοτε υπερτονίζουν τη θρησκευτική σημασία του πάθους, της θυσίας και του μαρτυρικού ιδεώδους.  Ο Χουσεϊν ανακηρύχθηκε ως ο κατεξοχήν μεγαλομάτης και η επέτειος του θανάτου του, τη 10η μέρα του μηνός μουχαράμ γιορτάζεται με σκληρές αυτομαστιγώσεις και αυτοτραυματισμούς των οπαδών του.

Κεντρικό ρόλο στην παράταξη των σηιτών παίζει ο θεσμός των ιμάμηδων. Πρώτος και μεγαλύτερος ιμάμης ήταν ο Αλή που θεωρείται "άγιος του Θεού", που μαζί με τον Προφήτη προϋπήρχε της Δημιουργίας. 

Ο ιμάμ είναι πολιτικο-θρησκευτικός ηγέτης της κοινότητας, φορέας του θείου φωτός, φίλος του Θεού και έχει επιλεγεί από αυτόν ως εκπρόσωπος της θεότητας και οδηγός προς τη σωτηρία.

Η πλειοψηφία των σηιτών δέχονται την ύπαρξη 12 ιμάμηδων, ενώ μια μικρότερη ομάδα αποδέχεται μόνο 7. Ο δωδέκατος ιμάμης, ο Αλ-Μαχντί, δεν πέθανε αλλά εξαφανίσθηκε το  878 μ.Χ. και θα επανέλθει για να ανακαινίσει το Ισλάμ και να εγκαθιδρύσει παγκόσμια βασιλεία. Πρόκειται για τη σηιτική εκδοχή του Μεσσία...

Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2018

Σκέψεις πάνω στην "Αποκάλυψη"... (Α‘)

1) Κατ’ αρχήν, το βιβλίο μου φάνηκε πολύ ... γραφειοκρατικό. Το περιεχόμενό του, μας λέει ο συγγραφέας, το έδωσε ο Θεός στον Ιησού Χριστό, εκείνος στον άγγελο κι ο άγγελος στον Ιωάννη. Έτσι ακριβώς! Για να τηρείται μάλλον η ιεραρχία...
2) Ποιος να ήταν ο συγγραφέας της Αποκάλυψης; Η Εκκλησία επιμένει πως ήταν ο ευαγγελιστής Ιωάννης. Ο συγγραφέας αυτοαποκαλείται "προφήτης". Ήταν άραγε και προφήτης ο Ευαγγελιστής; Στα μέσα του 3ου αιώνα υπήρχαν έντονες αμφισβητήσεις για τη γνησιότητα του έργου. Ο επίσκοπος Αλεξανδρείας Διονύσιος (265 μ.Χ.) υποστήριξε πως το βιβλίο έγραψε κάποιος άλλος, κι όχι ο Ευαγγελιστής. Στήριξε την άποψή του στο γεγονός πως η Αποκάλυψη έχει πολλές ασυνταξίες σε σχέση με το γλωσσικά άρτιο Ευαγγέλιο του Ιωάννη...
3) Ως χρόνο συγγραφής η Εκκλησία θέτει το έτος 94-95 μ.Χ. Αλλά απ’ το περιεχόμενο του βιβλίου προκύπτει ένα πρωιμότερο χρονολογικό πλαίσιο, λίγο μετά την ανατροπή του Νέρωνα, δηλαδή γύρω στα 70 μ.Χ.
4) Σύμφωνα με το κείμενο, το έργο γράφτηκε όσο ο συγγραφέας ήταν εξόριστος στην Πάτμο. Αν δεχθούμε ως έτος συγγραφής το 95 μ.Χ., τότε μιλάμε για την εποχή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Δομιτιανού, που σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας "διέταξε μεγάλο διωγμό κατά των Χριστιανών". Όμως ένας τόσο "μεγάλος" διωγμός δεν τεκμηριώνεται ιστορικά. Αυτό προκύπτει και έμμεσα, καθώς δεν νοείται "μεγάλος" και "σκληρός" διωγμός των Χριστιανών, με τον ηγέτη τους στη Μ. Ασία Ιωάννη να εξορίζεται απλά για ένα έτος στη γειτονική Πάτμο...