Παρασκευή 27 Αυγούστου 2010

Ο Άσκαρ ιεροκήρυκας Ζ' (Συμεών Στυλίτου - 1η Σεπτεμβρίου)


Παράξενη πόλη η αρχαία Αντιόχεια. Χτισμένη στο κέντρο μιας σεισμογενούς ζώνης, κάθε 200-300 χρόνια καταστρέφονταν! Ίσως αυτό να έκανε τους κατοίκους της πιο δεισιδαίμονες και θρησκόληπτους...
Οι Αντιοχειανοί δεν στρέφονταν για καθοδήγηση ούτε στους ιερείς ούτε στον βυζαντινό Έπαρχο. Όσοι δεν κατέφευγαν στους μάγους, ζητούσαν στήριξη και συμβουλές από έναν φημισμένο ερημίτη που ζούσε λίγα μίλια έξω απ' την πόλη: τον Άγιο Συμεών τον Στυλίτη!
Ανεβασμένος πάνω σ' έναν στύλο, χειμώνα-καλοκαίρι, καλούσε τους πιστούς σε μετάνοια και απειλούσε με φριχτές τιμωρίες όσους δεν εγκατέλειπαν τον αμαρτωλό βίο...
Μέσα στην πόλη κυριαρχούσε η διαφθορά και η κραιπάλη! Οι παπάδες και οι καλόγεροι δεν είχαν κανένα κύρος. Ο ειδωλολάτρης ρήτορας Λιβάνιος τους αποκαλούσε "μαυροφορεμένη φυλή που τρώνε περισσότερο κι από ελέφαντες και σαρώνουν σαν χείμαρρος τη χώρα"!
Αλλά κι ο μαθητής του, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, παραδέχεται σ' ένα του κήρυγμα πως "σε τούτη την πόλη δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην περηφανεύεται -έστω και ψέματα- πως ξυλοφόρτωσε έναν μοναχό"!
Στα γύρω, όμως, χωριά επικρατούσε άλλο κλίμα. Οι βυζαντινοί χωρικοί στρέφονταν για παρηγοριά στους ανεξάρτητους κι αχειροτόνητους αγίους. Ήταν οι μόνοι που μπορούσαν να τους σώσουν απ' τα δαιμόνια. Σ' αυτά οι αγράμματοι χωρικοί απέδιδαν όλες τις προσωπικές τους κακοτυχίες.
Η φήμη του Συμεών είχε φτάσει παντού. Σαν ποτάμι κατέφθαναν πιστοί απ' όλη την αυτοκρατορία για να πάρουν την ευλογία και την ευχή του.
Στην έρημο της Αντιόχειας υπήρχαν πολλοί ακόμη εκκεντρικοί ασκητές. Ο Βαράδατος είχε φτιάξει σε μια βουνοκορφή ένα ξύλινο κιβώτιο στο οποίο κατοικούσε διαρκώς σκυμμένος. Αλλά κι ο Θαλελαίος είχε φτιάξει ένα στενό κλουβί κι εκεί έζησε 10 χρόνια διπλωμένος στα δύο, με το κεφάλι του να πιέζει τα γόνατα...
Για τους επαρχιώτες, το να ζήσει και να πεθάνει ένας ασκητής κοντά στο χωριό τους ήταν καλός οιωνός. Όλοι ήθελαν να έχουν σπίτι τους ένα τεμάχιο απ' το ιερό του λείψανο! Μόλις διαδιδόταν πως κάποιος ερημίτης ήταν στα τελευταία του, εκατοντάδες χωριάτες μαζεύονταν γύρω του έτοιμοι να τον κατατεμαχίσουν μόλις ξεψυχούσε!
Υπάρχουν μαρτυρίες πως ξερίζωναν τρίχες απ' τα μαλλιά και τα γένια των ασκητών πριν καν πεθάνουν...

Σάββατο 21 Αυγούστου 2010

Στη θύρα του ανομολόγητου...

Αν δεν υπάρχει Θεός δεν έχεις με ποιον να μιλήσεις! Είσαι απόλυτα μόνος...
Οι ρίζες μας βρίσκονται βαθιά στην άνυδρη γη, για να μην ξεδιψάνε ποτέ, για να μην ησυχάζουν...
Στο Όρος μπορείς να δεις πολλά και τίποτα! Όλα εξαρτώνται από σένα. Να βγεις απ' τον εαυτό σου. Να λύσεις τους ψυχικούς κόμπους που κουβαλάς...
Εδώ διέγνωσα πως όλα μπορούν να συνυπάρχουν και να εξελίσσονται στο χρόνο. Να κινούνται εν ακινησία...
Η αθωνική εμπειρία είναι μια διαρκής ανάβαση δίχως τέλος. Μπαίνεις στην απόλυτη σιγή για ν' ακούσεις τον ξεχασμένο σου εαυτό...
Ανοίγεις τη θύρα του ανομολόγητου. Καταργείς τη μιζέρια και την μικροψυχία. Ελευθερώνεσαι απ' τις ματαιοδοξίες, τα πάθη, τις ιδιοτέλειες και τις κακίες...
Γίνεσαι φανατικά αντιφανατικός, δογματικά αντιδογματικός. Ανοίγεις την αγκαλιά σου για όλους και όλα...
Ένας ερημίτης ασκητής είναι περισσότερο παγκόσμιος απ' τον ανέστιο ταξιδιώτη της εποχής μας. Που ταξιδεύει για λόγους ψυχαγωγίας ή για να ξεφύγει απ' την πραγματικότητα.
Που απολαμβάνει τα πάντα επιδερμικά και αισθάνεται παντού ξένος.
Ο ασκητής, ζώντας την ασάλευτη ζωή στο κελί του, είναι γεμάτος αγάπη για τον κόσμο, κι έτσι "παγκοσμιοποιείται"!

Σάββατο 14 Αυγούστου 2010

Θεο-αναζητήσεις...

Η πρώτη μου γνωριμιά με το Όρος έγινε μέσα απ' τα βιβλία του Κόντογλου, του Παπαντωνίου, του Παναγιωτόπουλου...
Μες απ' τις σελίδες του Γεροντικού και τις μυστικές φωνές των αββάδων...
Απ' τ' Αγιονορείτικο ταξίδι δυο σπουδαίων θεοαναζητητών, του Καζαντζάκη και του Σικελιανού. Που μες την αντάρα του Παγκόσμιου Πολέμου (1914) σκαρφάλωσαν στ' ασκηταριά, στους βράχους, στα χείλια των γκρεμών για να σμίξουν και να πάρουν δυο λόγια απ' τους ασκητές...
Ποιος είναι ο δρόμος της σωτηρίας;
Υπήρξε ποτέ πιο βασανιστικό ερώτημα;
"Ο Ανήφορος!", απαντά ο ασκητής...
"Ν' ανεβαίνεις ένα σκαλί απ' τον χορτασμό στην πείνα, απ' τον ξεδιψαμό στη δίψα, απ' την χαρά στον πόνο... Στην κορφή της πείνας, της δίψας και του πόνου, εκεί κάθεται ο Θεός! Στην κορφή της καλοπέρασης κάθεται ο Διάολος! Διάλεξε...".

Σάββατο 7 Αυγούστου 2010

Μοναστήρια χτισμένα με αίμα...

Το 963 ο Νικηφόρος Φωκάς, θριαμβευτής κι ελευθερωτής της Κρήτης απ' τους Αγαρηνούς, στέλνει επιστολή στον πνευματικό του πατέρα Αθανάσιο Αθωνίτη: "Αγιώτατε πάτερ, η Κρήτη ανεκτήθη ... κατέστρεψα τους Αγαρηνούς δυνάμει των τελεσφόρων ευχών σου... Δέομαί σου, λοιπόν, οικοδόμησον δι' αμφοτέρους ημάς επί το άγιόν σου όρος ιερόν τι Μοναστήριον...".
Όμως ο Φωκάς το μετάνιωσε. Ο ασκητικός αυτός πολεμιστής, θαμπωμένος απ' τα κάλλη της αυτοκράτειρας Θεοφανώς, αλλά και τη λάμψη της αυτοκρατορικής δόξας, συμμετέχει στη φυσική εξόντωση του νόμιμου αυτοκράτορα Ρωμανού Β', κι ανεβαίνει στο θρόνο!
Για να εξευμενίσει τον πνευματικό του πατέρα, του στέλνει καραβιές το χρυσάφι για να χτίσει το μοναστήρι. Κι έτσι οικοδομήθηκε η Μεγίστη Λαύρα!
Λίγα χρόνια αργότερα, ένας άλλος στρατηγός-μοναχός, ο Ίβηρας (=Γεωργιανός) Ιωάννης Τορνίκιος, επιστρατεύεται απ' τον αυτοκράτορα για να καταπνίξει την επανάσταση του Βάρδα Σκληρού. Μετά την οριστική του επικράτηση στη μάχη της Παγκάλειας (979) επιστρέφει στον Άθωνα και ιδρύει με τα λάφυρα του πολέμου την περίφημη Μονή Ιβήρων...

Κυριακή 1 Αυγούστου 2010

Η "γκρινιάρα γριά"...

Η πρόοδος της ιατρικής και της γενετικής τεχνολογίας παρέχει πλέον τη δυνατότητα να διαμορφωθεί η βιολογική ταυτότητα του ανθρώπου μέσω παρεμβάσεων στον γενετικό του κώδικα. Οι συνέπειες της δυνατότητας αυτής είναι ασύλληπτες και, ενδεχομένως, απρόβλεπτες.
Ήδη, μέσω της γνωστής σε όλους μας, εξωσωματικής γονιμοποίησης, αποδεσμεύεται πλήρως το αναπαραγωγικό αποτέλεσμα της γέννησης από την σεξουαλική πράξη. Με άλλα λόγια, η ανθρώπινη αρχή και η γονιμοποίηση προκύπτουν πλέον α-σεξουαλικά!
Με την κλωνοποίηση διαχωρίζεται, επίσης, η διαδικασία της γονιμοποίησης από το σπερματοζωάριο. Μπορούμε πια να δημιουργούμε έναν καινούργιο άνθρωπο δίχως σπερματοζωάριο αλλά μόνο με ωάρια, υποκαθιστώντας τον πυρήνα τους με γενετικό υλικό από σωματικό κύτταρο! Το μητρικό γενετικό υλικό είναι πλέον άχρηστο αλλά, κυρίως, παραμερίζεται (αχρηστεύεται αναπαραγωγικά) το ανδρικό φύλλο.
Οι εξελίξεις αυτές θα επιφέρουν αναπόφευκτα τρομακτικές αλλαγές στο ανθρώπινο είδος. Μέχρι σήμερα ο άνθρωπος, παρά την πνευματική και τεχνολογική του ανάπτυξη, λειτουργούσε στα βασικά ως ζώο. Ο κύριος παράγοντας που καθόριζε τη συμπεριφορά και τον χαρακτήρα του ήταν η ανάγκη επιβίωσης του είδους, δηλ. η ανάγκη της αναπαραγωγής. Στόχος του αρσενικού ήταν να προσελκύσει το θηλυκό και του θηλυκού να επιλέξει το ωραιότερο, ισχυρότερο και εξυπνότερο αρσενικό. Είναι μια μορφή φυσικής ευγονικής...
Από τη στιγμή που η επιβίωση του είδους και η ευγονική αποδεσμεύονται από την πιο πάνω φυσική διαδικασία, είναι επόμενο τα πάντα να ανατραπούν! Οι ρόλοι των δύο φύλλων θα κλονιστούν και τελικά θα αλλάξουν, το σεξουαλικό ένστικτο σταδιακά θα ατονήσει, τα γεννητικά όργανα θα απομυθοποιηθούν, οι παράγοντες καθορισμού της κοινωνικής συμπεριφοράς θα μεταβληθούν...
Είναι βέβαιο ότι οι ραγδαίες αυτές εξελίξεις εγκυμονούν μεγάλους κινδύνους. Αναγκαστικά οι κοινωνίες θα έρθουν αντιμέτωπες με τα επιτεύγματά τους! Όμως το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Το πνεύμα δεν δαμάζεται. Την επιστημονική πρόοδο δεν μπορούν να σταματήσουν κάποιοι «ηθικοί φραγμοί».
Η γενετική μηχανική μπορεί να σχεδιάζει τη δημιουργία του ανθρώπου όπως εμείς τον θέλουμε. Η ανθρωπότητα έχει πλέον την ευκαιρία να αποδείξει την ωριμότητα και υπευθυνότητά της ώστε το ανθρώπινο είδος, επιτέλους, ν’ απογειωθεί!
Οι κίνδυνοι μιας κακής χρήσης των τεχνολογικών επιτευγμάτων πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν. Αλλά ποτέ δεν αποτέλεσε λόγο και αιτία οπισθοδρόμησης. Πάντοτε οι κοινωνίες αναπτύσσουν μηχανισμούς άμυνας και βρίσκουν τρόπους να ξεπερνούν τους φόβους που οι ίδιες δημιουργούν.
Ασφαλώς, πάντα θα βρίσκονται κάποιοι που θα διαμαρτύρονται, θα τρομοκρατούνται και θα τρομοκρατούν.
Με πρώτη και καλύτερη την Εκκλησία. Αυτή την «γκρινιάρα γριά» που παντού διακρίνει κινδύνους, καταστροφές, απειλές, δυσκολίες και σκοτεινά σημεία. Που πάντα αποτελεί την τροχοπέδη στην πορεία του εκσυγχρονισμού, του πολιτισμού και της προόδου. Που εξακολουθεί να προσεγγίζει τον κόσμο με τη ματιά του 1500 π.Χ. και, φυσικά, τρομάζει μπροστά στο ενδεχόμενο της πλήρους ανατροπής των κοινωνικών αξιών και σχέσεων. Γιατί, ίσως, ξέρει ότι, με τη σημερινή της μορφή, στο «τρένο που έρχεται» δεν θα βρει θέση...