Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2023

Θρησκεία και επιστήμη (Ζ') - Δεν είναι αυτό που νομίζεις!

 

Η Βίβλος λέει πως η γη και ο άνθρωπος έχουν μια ξεχωριστή θέση στη Δημιουργία  του κόσμου. Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός πως η Βίβλος δεν αναφέρει οτιδήποτε για τη δημιουργία και άλλων έμβιων όντων σε άλλους πλανήτες, καθιστούσε αιρετική κάθε άποψη περί υπάρξεως και άλλων μορφών ζωής στο σύμπαν. Κάτι τέτοια διέδιδε κι ο Τζιορντάνο Μπρούνο γύρω στα 1600 και τον έκαψαν στην πυρά!
Ωστόσο η παπική εκκλησία αναγκάστηκε να βάλει νερό στο κρασί της. Έτσι, τον 19ο αιώνα, ο Σέκης, αστρονόμος της παπικής αυλής, έλεγε ατιμώρητα πως είναι αφέλεια να νομίζουμε πως όλες αυτές οι αχανείς εκτάσεις του σύμπαντος είναι έρημες και ακατοίκητες. "Ασφαλώς θα κατοικούνται από λογικά όντα που είναι ικανά να αισθάνονται, να τιμούν και να δοξολογούν τον Δημιουργό τους"!
Σήμερα ίσως δεν γνωρίζουμε ακόμα την ακριβή διαδικασία που η  ανόργανη ύλη μετατρέπεται σε οργανική-ζωντανή. Προφανώς υπό κάποιες ιδανικές συνθήκες συμβαίνει κι αυτό. Κι όπως συνέβη μία φορά στη Γη, είναι λογικό να υποθέσουμε πως έχει συμβεί ή σίγουρα θα συμβεί και κάπου αλλού στο σύμπαν. 
Στην περίπτωση που ανακαλύψουμε κάποιες μορφές ζωής σε άλλους πλανήτες, σίγουρα το θρησκευτικό αφήγημα θα δεχθεί ισχυρό πλήγμα. 
Φυσικά, και στην περίπτωση αυτή, θα προστρέξει η "θεολογία" δια της κατάλληλης ερμηνείας να καλύψει το κενό και να μας πείσει πως ... δεν είναι αυτό που νομίζουμε!

Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2023

Καταδικάζει τον πλούτο ο Χριστιανισμός; (ΙΣΤ' - Πώς θα ήταν η ζωή χωρίς κέρδος;)

 

Σε προηγούμενη ανάρτηση αναρωτιόμασταν πόσο είναι ηθικό και χριστιανικό να πλουτίζει κάποιος μέσω του νόμιμου τζόγου. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για τον κληρονομικό πλούτο. 
Είναι άραγε δίκαιο, με τα χριστιανικά πάντα κριτήρια, να γίνεται κάποιος εισοδηματίας, και μάλιστα πλούσιος, όχι επειδή εργάστηκε σκληρά, αλλά επειδή "έτυχε" να γεννηθεί από πλούσιους γονείς;
Υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν πως ο βασικός παράγων πλούτου δεν είναι ούτε η τύχη, ούτε οι επιχειρηματικότητα ούτε κάτι άλλο. Αλλά μόνο οι νόμοι και οι θεσμοί της κοινωνίας. Αν οι νόμοι απαγόρευαν τα τυχερά παιχνίδια, το δικαίωμα της ιδιοκτησίας και την κληρονομική διαδοχή, ποιος θα γινόταν πλούσιος, όσο "επιχειρηματικό δαιμόνιο" και να διαθέτει! 
Κάποτε υπήρχαν οι δούλοι, που τους αγόραζαν, τους κληρονομούσαν κ.λπ. οι "ελεύθεροι". Από τη στιγμή όμως που το δουλοκτητικό καθεστώς και το δουλεμπόριο απαγορεύτηκαν, ποιος μπορεί να πλουτίσει από τέτοιες δραστηριότητες;
Μπορούμε λοιπόν να καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως πηγή του πλούτου είνα δύο συγκεκριμένοι θεσμοί: α) Το δικαίωμα της απεριόριστης ιδιοκτησίας και β) Η δυνατότητα εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπου.
Ως εδώ καλά τα λέμε. Αλλά ας προσγειωθούμε και λίγο στην πραγματικότητα. 
Αν αφαιρέσουμε από τον άνθρωπο το ισχυρό κίνητρο του κέρδους και του πλούτου, φαντάζεστε τι θα συνέβαινε; Ποιος από μας θα ρίσκαρε, θα επιστράτευε όλη του τη δημιουργικότητα, φαντασία και επιδεξιότητα; Ποιος θα θυσίαζε το ραχάτι του για να παράγει καινοτόμα προϊόντα, να ανακαλύψει νέα φάρμακα κ.λπ.; 
Μήπως έτσι θα καταδικάζαμε την κοινωνία μας σε επιστροφή στην πρωτόγονη βαρβαρότητα;

Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου 2023

Θρησκεία και επιστήμη (ΣΤ') - Ο Θεός αργεί (μερικά εκατομμύρια χρόνια) αλλά δεν λησμονεί;

 
Σήμερα η επιστήμη έχει τεκμηριώσει πως ο άνθρωπος έζησε πάνω στη γη εκατομμύρια χρόνια σε ζωώδη κατάσταση.
Αλλά και μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια ως λογικό ον, με τη χρήση της φωτιάς και κάποιων πορωτόγονων εργαλείων.
Η χριστιανική θρησκεία όμως διδάσκει ξεκάθαρα πως ο Θεός έφτιαξε αμέσως τον άνθρωπο (πρωτόπλαστους) ως λογικά όντα.
Και πως ο Θεός αποκαλύφθηκε σχετικά πρόσφατα στους ανθρώπους (Εβραίους) από τον Μωυσή.
Όλα αυτά φαίνονται ασύνδετα και παράλογα.
Πού ήταν και τι έκανε αυτός ο μοναδικός και φιλάνθρωπος Θεός όλο αυτό το τεράστιο χρονικό διάστημα; Γιατί δεν έκανε τίποτα; Και γιατί περίμενε τον Μωυσή να τον συναντήσει στο Σινά;

Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου 2023

Καταδικάζει τον πλούτο ο Χριστιανισμός; (ΙΕ' - Επιτρέπεται ο πλουτισμός μέσω τζόγου;)

 

Εύλογα ερωτήματα γεννιούνται από τον πλούτο που προέρχεται από την εύνοια της τύχης. Π.χ. αν εγώ κερδίσω ένα λαχείο και γίνω πλούσιος χωρίς να έχω αδικήσει ή εκμεταλλεύτει κανέναν, γιατί αυτό να θεωρηθεί "κακό";
Γενικά, επικρατεί η άποψη πως υπάρχει και "δίκαιος" πλούτος ή, έστω, ηθικά αδιάφορος. Δεν είναι όλες οι μορφές τζόγου κατακριταίες, αφού δεν σχετίζονται όλες με λοβιτούρες και ταχυδακτυλουργίες. 
Η εντολή του Θεού να βγάζουμε το ψωμί μας με τον ιδρώτα του προσώπου μας, αποκλύει άλλες μορφές πλουτισμού, όπως από κληρονομιά ή τυχαιρά παιχνίδια; Δεν φαίνεται κάπως ακραίο όλο αυτό;
Γιατί πρέπει υποχρεωτικά κάθε μορφή εισοδήματος να συνδέεται με την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών; Στην αρχαία Θήβα υπήρχε άγαλμα που αναπαριστούσε τη Θεά Τύχη που κρατούσε στην αγγαλιά της τον πλούτο με τη μορφή βρέφους.
Κατά τη γνώμη μου ο Χριστιανισμός δεν καταδικάζει τον πλουτισμό μέσω του νόμιμου τζόγου. Ίσως αυτός να είναι και μια ευκαιρία να δοκιμαστούν οι αντοχές του πιστού. Αν αυτός, αφού ικανοποιήσει τις ανάγκες τις δικές του και της οικογένειάς του, στη συνέχεια προσφέρει το πλεόνασμα στην κοινωνία, τότε κάνει και με το παραπάνω το χριστιανικό του χρέος.
Τουλάχιστον έτσι νωμίζω...

Παρασκευή 1 Σεπτεμβρίου 2023

Μη βαφτίζουμε την αυτοκτονία ... "μαρτύριο"!

 

Στις δυο προηγούμενες αναρτήσεις κάναμε λόγο για τη μαζοχιστική διάσταση της χριστιανικής θρησκείας. Σήμερα θα πούμε δυο λόγια για την ... αυτοκτονική της διάσταση.
Γύρω στα 1750 μ.Χ. η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία αντιμετώπιζε δυο θανάσιμους κινδύνους. Απ' τη μια, μεγάλες μάζες πρώην μελών της ασπάζονταν τον μωαμεθανισμό ή γίνονταν μπεκτασίδες-αλεβίδες, μια ενδιάμεση μορφή χριστιανισμού-μωαμεθανισμού. 
Απ' την άλλη οι ανατρεπτικές ιδέες του Διαφωτισμού εισέβαλλαν ορμητικά και στον χώρο της Ανατολής. Ο αθεϊσμός και αγνωστικισμός ήταν φαινόμενα άγνωστα ως τότε στον ανατολικό χώρο και γι' αυτό η Εκκλησία δεν είχε αποκτήσει ακόμα την κατάλληλη εμεπιρία για την αντιμετώπισή τους.
Το μόνο σίγουρο ήταν πως έπρεπε να στήσει κάποια αναχώματα. Και μεταξύ άλλων επέλεξε και τη φάμπρικα δημιουργίας "νεωμαρτύρων" για να ενισχύσει το φρόνημα και το ηθκό των πιστών της. Η διαδικασία ήταν σχετικά απλή και τη βλέπουμε στα ίδια τα Συναξάρια της Εκκλησίας.
Κάποιος συνήθως αμόρφωτος και αφελής πιστός της, είτε από δικό του σφάλμα είτε γιατί παρασύρθηκε από τις υποσχέσεις κάποιων, αρνείται την χριστιανική πίστη και ασπάζατε το Ισλάμ. (Παρένθεση: Σε κάθε περίπτωση η μεταστροφή ήταν εκούσια και ποτέ συνέπεια βίας ή απειλής. Ακόμα και στα δικαστήρια, οι καδήδες πριν καταδικάσουν σε θάνατο κάποιον χριστιανό που διέπραξε ένα έγκλημα τον καλούσαν να αλλαξοπιστήσει προκειμένου να του χαρίσουν τη ζωή. Η πρόταση αυτή είχε καθαρά φιλάνθρωπο χαρακτήρα και δεν συνιστούσε προσπάθεια βίαιου εξισλαμισμού).
Ο αφελής αυτός πρώην χριστιανός, κάποια στιγμή μετανιώνει και επιθυμεί να επιστρέψει στην αρχική πίστη του. Έλα μου όμως που στην περίπτωση αυτή ο οθωμανικός νόμος προέβλεπε θανατική ποινή. 
Παρόλα αυτά, πάλι το οθωμανικό σύστημα άφηνε παραθυράκια διαφυγής. Ο μεταμεληθείς μπορούσε να αλλάξει ρούχα και να ξαναζήσει ως χριστιανός, πηγαίνοντας όμως σε κάποιο μέρος που δεν τον γνώριζαν άρα δεν θα δημιουργούσε κοινωνικό σάλο.
Κάποιοι όμως από τους αφελείς μεταμεληθέντες, προφανώς παρασυρόμενοι από υποδείξεις κληρικών οι μοναχών, την ψώνιζαν, το έβλεπαν σαν μια μεγάλη ευκαιρία να δοξαστούν μετά θάνατον και να αγιάσουν, αφού ούτως ή άλλως η ζωή τους ήταν μίζερη και θα παρέμενε τέτοια ως το τέλος της.
Κι ερχόμαστε στο ζουμί. Την εποχή εκείνη στο Άγιο Όρος υπήρχαν ειδικές σκήτες και γεροντάδες που αναλάμβαναν ακριβώς αυτό τον ρόλο. Να προετοιμάσουν τους αφελείς μεταμεληθέντες για το "μαρτύριο", δηλαδή ουσιαστικά την αυτοκτονία.
Μετά από την κατάλληλη πλύση εγκεφάλου, ο προοριζόμενος να μαρτυρήσει επέστρεφε ντυμένος οθωμανικά στον τόπο που είχε ασπαστεί το Ισλάμ και εμφανιζόταν σε δημόσιο χώρο, συνήθως δικαστήριο ή ενώπιον του τοπικού αγά, πέταγε και ποδοπατούσε τα θρησκευτικά σύμβολα του Ισλάμ και έβριζε τον Μωάμεθ. Η συνέχεια ήταν αναμενόμενη...
Μετά το μαρτύριο ακολουθούσε η κυρίως εκμετάλλευση του "αγίου". Καλόγεροι φρόντιζαν να αγοράσουν το νεκρό σώμα του, κι άρχιζε το εμπόριο του "αίματός του", των ρούχων του, των ωστών κ.λπ.