Ο Κωνσταντίνος πίστευε σε "λάθος" Ιησού!

 

Ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος, που η ιστορία αποκαλεί "μέγα" και η χριστιανική εκκλησία τιμά ως άγιο, διέθετε αναμφισβήτητα μεγάλες πολιτικές ικανότητες. Και ασφαλώς γνώριζε να παίζει τέλεια το παιχνίδι με τις θρησκείες. Που εκείνη την εποχή έπαιζαν καθοριστικό ρόλο στις κοινωνικο-πολιτικές εξελίξεις.

Στα πλαίσια αυτά ο Κωνσταντίνος επικαλούνταν συχνά διάφορα "θεϊκά οράματα". Το 310 μ.Χ. διέδιδε πως είχε δει σε όραμα τους θεούς Απόλλωνα και Νίκη όταν πήγε να θυσιάσει στο ναό του Γράννου Απόλλωνα. Οι θεότητες αυτές του πρόσφεραν την εύνοια και προστασία τους και άντε τώρα εσύ να του έλεγες πως ήταν παραμύθι. Θα σε έτρωγε το μαύρο σκοτάδι...

Δυο χρόνια αργότερα, και λίγο πριν την κρίσιμη μάχη στη Μουλβία γέφυρα, λίγο έξω απ’ τη Ρώμη, είδε ένα άλλο όραμα. Αλλά αυτή τη φορά πρωταγωνιστής ήταν ο Χριστός κι όχι ο Απόλλωνας. 

Υπάρχουν σχετικά δύο χριστιανικές μαρτυρίες. Η πρώτη είναι του Λακτάντιου, που ήταν διδάσκαλος και παιδαγωγός του Κωνσταντίνου και συνδεόταν μαζί του με σχέση ισχυρής αφοσοίωσης. Η δεύτερη μαρτυρία είναι του χριστιανού ιστορικού και επισκόπου Καισαρείας Ευσέβιου. Να σημειωθεί πως ο Ευσέβιος στο έργο του Εκκλησιαστική Ιστορία δεν αναφέρει τίποτα για το χριστιανικό όραμα του Κωνσταντίνου. Η σχετική περιγραφή περιλαμβάνεται στο μεταγενέστερο έργο του Βίος του Κωνσταντίνου.

Αυτές οι δυο χριστιανικές μαρτυρίες είναι πολύ αντιφατικές μεταξύ τους. Ο Λακτάντιος αναφέρει πως ο Κωνσταντίνος είδε το όνειρο τη νύχτα πριν τη μάχη, ενώ ο Ευσέβιος γράφει πως το είδε μέρα μεσημέρι, με το φως του ήλιου και με μάρτυρες όλο το στράτευμα. Ο Λακτάντιος δεν κάνει καμία αναφορά στην επιγραφή Εν τούτω νίκα, και η περιγραφή του συμβόλου διαφέρει καταφανώς από εκείνη του Ευσέβιου. 

Ωστόσο, το υποτιθέμενο σύμβολο Χ Ρ που αναφέρει ο Ευσέβιος ήταν μια πολύ συνηθισμένη σύντμηση της λέξης Χρηστός (= καλός) που χρησιμοποιούσαν συχνά οι εγγράματες τάξεις της εποχής.

Είναι ευνόητο πως ο σχετικός μύθος δημιουργήθηκε μεταγενέστερα για να εξυπηρετήσει πολτικές σκοπιμότητες. Όμως θεωρείται πολύ πιθανό η ιστορική νίκη του Κωνσταντίνου επί του Μαξέντιου να οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους χριστιανούς της Ρώμης. Αυτοί εξεγέρθηκαν στα μετώπισθεν του Μαξέντιου και ίσως πολλοί απ’ το στράτευμά του να λιποτάχτησαν την κρίσιμη στιγμή της αναμέτρησης.

Πάντως, είναι σίγουρο πως την περίοδο 310-315 υπήρξαν σημαντικές αλλαγές στις θρησκευτικές πεποιθήσεις του Κωνσνταντίνου. Το αν αυτές οφείλονται σε καθαρά πολιτικούς λόγους ή όχι δεν μπορούμε να το επιβεβαιώσουμε. 

Αλλά, ακόμα κι αν ασπάστηκε τον Χριστιανισμό, είναι σίγουρο πως πίστευε σε έναν εντελώς "λάθος" Χριστό. Ο Χριστός του Κωνσταντίνου δεν διέφερε ουσιαστικά απ’ τους αρχαίους θεούς Άρη, Απόλλωνα, Μίθρα, Ήλιο κ.λπ. Ήταν ένας πολεμικός θεός που μεροληπτούσε και ενίσχυε τους πιστούς του προκειμένου να κατατροπώσουν τους αντιπάλους τους. Τέτοιον Ιησού διδάσκουν τα Ευαγγέλια;