Στα μέσα του 5ου αιώνα το Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος ζει την δική του "περίοδο του μακαρθισμού". Ποιητές, ρήτορες, φιλόσοφοι, διανοούμενοι, ανά πάσα στιγμή μπορούσαν να τυλιχτούν σε μια κόλλα χαρτί με την κατηγορία "περί ελληνισμού" και να δημευθεί η περιουσία τους ή να εκτελεστούν.
Οι παραδοσιακές ρωμαϊκές οικογένειες αντιμετωπίζουν ένα ισχυρό δίλημμα. Είτε να μείνουν πιστές στις προγονικές τους λατρείες, που τους προσέδιδαν κύρος, είτε να ασπαστούν τη νέα θρησκεία προσπαθώντας να διαφυλάξουν μέρος των προνομίων τους.
Οι Εθνικοί, μετά τον επίσημο αποκλεισμό τους απ’ τα δημόσια αξιώματα, διέθεταν ένα μόνο μέσο βιοπορισμού: το ελεύθερο επάγγελμα του διδασκάλου της ρητορικής και της φιλοσοφίας. Πολλοί απ’ αυτούς βρήκαν καταφύγιο στην κοιλάδα Μπεκαά της Συρίας και στις πόλεις της Βηρυτού και της Γάζας όπου εξακολουθούσαν να λειτουργούν φημισμένες νομικές και ρητορικές σχολές.
Γύρω στο 500 μ.Χ. η νεοπλατωνική σχολή της Αθήνας κάθε άλλο παρά σε παρακμή βρισκόταν. Είχε ήδη συγκεντρώσει σημαντικό πλούτο από ιδιωτικές δωρεές, που της επέτρεπαν να λειτουργεί απρόσκοπτα και χωρίς την κρατική οικονομική ενίσχυση.
Η διδασκαλία όμως των καθηγητών της θεωρήθηκε "ανατρεπτική", οπότε και στοχοποιήθηκε απ’ τον νεαρό τότε αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Έτσι, το 529 εκδόθηκε διάταγμα που απαγόρευε τη διδασκαλία στους Εθνικούς και δυο χρόνια αργότερα δημεύθηκε η περιουσία της Σχολής.
Οι επτά τελευταίοι καθηγητές της, με επικεφαλής τον σχολάρχη Δαμάσκιο, βρήκαν καταφύγιο στην αυλή του Πέρση βασιλιά Χοσρόη.
Όμως εκεί παρέμειναν μόνο ελάχιστους μήνες καθώς το περιβάλλον ήταν ασύμβατο με τον νεοπλατωνικό τρόπο ζωής τους. Προφανώς σκανδαλίστηκαν απ’ τα θρησκευτικά έθιμα των Περσών και την σκληρότερη και πιο ιεραρχημένη ζωή της βασιλικής αυλής.
Τελικά αποχώρησαν φιλικά απ’ τον τόπο της αυτοεξορίας τους, κι επέστρεψαν στο ρωμαϊκό κράτος, αφού, όπως φαίνεται, η προστασία τους εξασφαλίστηκε με ειδικό όρο στη συνθήκη ειρήνης των δύο κρατών το 532 μ.Χ.
Οι περισσότεροι των καθηγητών και των μαθητών τους εγκαταστάθηκαν στην παραμεθόρια περιοχή της βορειοανατολικής Συρίας ώστε να μπορούν ανά πάσα στιγμή να προσφύγουν στην προστασία των Περσών.
Στα ίδια μέρη είχαν συγκεντρωθεί κι άλλες διωκόμενες θρησκευτικές και πολιτικές μειονότητες. Οι περιοχές αυτές αποτέλεσαν τα τελευταία προπύργια των Εθνικών στην Ανατολή μέχρι την εξαφάνισή τους τον 11ο αιώνα απ’ τους Σελτζούκους...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου