Ρώμη και Χριστιανισμός: αλήθειες και ψέματα (Ζ΄ - Οι περισσότεροι μάρτυρες ήταν "αιρετικοί"!)

Σε περασμένη ανάρτηση λέγαμε για την ανταλλαγή επιστολών μεταξύ Πλίνιου και Τραϊανού για τον τρόπο αντιμετώπισης των Χριστιανών. Ο Πλίνιος χωρίζει τους χριστιανούς σε τρεις κατηγορίες. Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα πληροφορία καθώς προέρχεται από μη χριστιανική πηγή.

Η πρώτη κατηγορία αφορά τους "αρνητές". Αυτούς που ισχυρίζονται πως ούτε είναι ούτε υπήρξαν ποτέ στο παρελθόν χριστιανοί. Προφανώς ήταν άτομα που συκοφαντήθηκαν άδικα ή και πραγματικοί χριστιανοί που ήθελαν ν’ αποφύγουν τις συνέπειες της ομολογίας τους.

Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι "αποστάτες". Οι "πεπτωκότες" όπως τους έλεγαν οι Χριστιανοί. Γι’ αυτούς υπήρχαν επαρκείς αποδείξεις πως ήταν χριστιανοί, αλλά οι ίδιοι δήλωναν πρόθυμοι να αποκηρύξουν την πίστη τους. Στην περίπτωση αυτή οι ρωμαϊκές αρχές ήταν απόλυτα επιεικείς. Χωρίς να εξετάζουν αν η άρνησή τους ήταν προσχηματική, τους υποχρέωναν να αποτίσουν τιμή στο άγαλμα του αυτοκράτορα και ν’ ανάψουν ένα λιβανάκι σε κάποιο βωμό και τους άφηναν ελεύθερους. 

Πρέπει να τονίσουμε πως οι "αποστάτες" κατά τη διάρκεια των μεγάλων διωγμών του Δεκίου και του Διοκλητιανού ήταν η πλειοψηφία των συλληφθέντων χριστιανών. Αυτό το κρύβει η Εκκλησία, αλλά είναι η πικρή αλήθεια. Μάλιστα, οι λεγόμενοι "πεπτωκότες" αποτέλεσαν και την αιτία ενός απ’ τα μεγαλύτερα σχίσματα της εκκλησίας της Αιγύπτου. Το 303 μ.Χ., μέσα στις φυλακές της Αλεξάνδρειας, οι κρατούμενοι χριστιανοί επίσκοποι ήρθαν σε απόλυτη ρήξη σχετικά με το αν και υπό ποιες προϋποθέσεις θα γινόντουσαν δεκτοί στην εκκλησία όσοι είχαν αποστατήσει. Ο πατριάρχης Πέτρος ήταν επιεικής και πρότεινε να γίνεται δεκτή η επιστροφή τους μετά από σύντομη περίοδο μετάνοιας και δοκιμής. Όμως ο επίσκοπος Μέλιτος, και οι πλειοψηφία των επισκόπων, ήταν απόλυτα αρνητικοί. Δεν δεχόντουσαν τους αποστάτες πίσω στην εκκλησία με κανέναν όρο και προϋπόθεση. Έτσι προέκυψε το περιβόητο "Μελιτιανό σχίσμα"!

Η τρίτη κατηγορία αφορούσε τους "ομολογητές"! Αυτούς που όχι μόνο ομολογούσαν πως ήταν χριστιανοί, αλλά και αρνούνταν να αποκηρύξουν την πίστη τους ακόμα κι αν αυτό σήμαινε θανατική καταδίκη. 

Εδώ να πούμε και μια ακόμα αλήθεια που επίσης κρύβει η επίσημη εκκλησία. Οι περισσότεροι μάρτυρες και ομολογητές την περίοδο των διωγμών ήταν οπαδοί χριστιανικών κοινοτήτων που η "καθολική" εκκλησία αποκαλούσε "αιρετικούς". Οι Μοντανιστές και οι Δονατιστές (λιγότερο οι Μαρκιωνιστές) όχι μόνο δεν διανοούνταν να αποστατήσουν αλλά, αντιθέτως, έτρεχαν εκουσίως στο μαρτύριο προκαλώντας ακόμα περισσότερο την αηδία και απέχθεια των διωκτών τους. Γενικά, στη ρωμαϊκή εποχή θεωρούνταν κατάπτυστοι όσοι περιφρονούσαν το αγαθό της ζωής...