Ρώμη και Χριστιανισμός: αλήθειες και ψέματα (Α΄)

Το 'χουμε ξαναπεί: η ιστορική πορεία του Χριστιανισμού κατά τους τρεις πρώτους αιώνες είναι ένα μεγάλο ιστορικό μυστήριο. Γιατί οι πηγές έχουν σκόπιμα εξαφανιστεί ή αλλοιωθεί. Προκειμένου να επικρατήσει η χριστιανική εκδοχή. Πως η νέα θρησκεία ήταν δήθεν ένα σύνολο αξιολάτρευτων ανθρώπων, που φρόντιζαν τις χήρες, τους φτωχούς και τα ορφανά, αλλά ο μισόκαλος διάβολος τύφλωνε τους Ρωμαίους αυτοκράτορες και έστελναν αυτούς τους ειρηνόφιλους και φιλάνθρωπους πιστούς στα στόματα των λεόντων...

Ασφαλώς και δεν φιλοδοξούμε να λύσουμε οριστικά αυτό το "ιστορικό μυστήριο". Αλλά θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε έστω την ιστορική αλήθεια χρησιμοποιώντας τις όποιες γνήσιες πηγές διασώζονται και με μπόλικη φαντασία και ορθολογισμό...

Μπορούμε να ξεκινήσουμε με μερικές γενικές διαπιστώσεις που αργότερα θα αναλυθούν λεπτομερέστερα.

Α) Ο Ιησούς, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, κήρυττε κυρίως στην παλαιστινιακή ύπαιθρο. αποφεύγοντας τα μεγάλα αστικά κέντρα. Οι μαθητές του, αντίθετα, προτιμούσαν να δρουν στις μεγάλες εμπορικές πόλεις και στα ισχυρά κέντρα διοίκησης της ρωμαϊκής επικράτειας. Το γεγονός ότι εκείνη την εποχή οι πόλεις και η ύπαιθρος ήταν δυο εντελώς διαφορετικοί κόσμοι, ίσως να εξηγεί επαρκώς μερικές απ' τις σημαντικότερες αντιφάσεις του αρχέγονου χριστιανισμού σε ζητήματα ηθικής και κοινωνικής διδασκαλίας.

Β) Στην πρώτη του φάση ο Χριστιανισμός πρέπει να ήταν πολύ ριζοσπαστικός σε ζητήματα όπως ο πλούτος, η δουλεία και η ιδιοκτησία. Ακόμα και σε θέματα σχετικά με το σεξ και την κοινωνική θέση της γυναίκας. Αλλά ο ριζοσπαστισμός αυτός σύντομα ξεφούσκωσε. Το μήνυμα της νέας θρησκείας αφομοιώθηκε απ' τις κυρίαρχες ιδεολογίες, συμφέροντα και φιλοσοφίες και μετατράπηκε σε πολύ συντηρητικό έως και αντιδραστικό. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η απαξίωση (που αγγίζει τη δαιμονοποίηση) του ερωτικών απολαύσεων...

Γ) Το θέμα των λεγόμενων "διωγμών" θα μας απασχολήσει ιδιαίτερα στη συνέχεια. Είναι ένας απ' τους μεγαλύτερους μύθους του Χριστιανισμού. Μια ιστορία που "πονάει" πολύ. Γιατί οι διώξεις των πρώτων χριστιανών, πρώτον, είχαν πολιτικό κι όχι θρησκευτικό χαρακτήρα, και, δεύτερον, ήταν πολύ περιορισμένοι (καμιά σχέση με τη χριστιανική προπαγάνδα περί "τριών αιώνων διωγμούς και δεκάδες εκατομμύρια μάρτυρες")... Στην πραγματικότητα, τους σκληρότερους διωγμούς άσκησαν οι ίδιοι οι χριστιανοί μόλις κατέλαβαν την πολυπόθητη εξουσία, με θύματα όχι τόσο τους Εθνικούς και τους Ιουδαίους όσο τους χριστιανούς που αποδέχονταν μια διαφορετική εκδοχή της πίστης τους, τους λεγόμενους "αιρετικούς"! 

Κλείνουμε προς το παρόν αναφέροντας ένα φαινόμενο αρκετά διαδεδομένο στις τάξεις των πρώτων χριστιανών, που επαναλήφθηκε και στην περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας. Αφορά το λεγόμενο "εκούσιο μαρτύριο", που αν και επισήμως το καταδίκαζε η εκκλησία, εμμέσως πλην σαφώς το ενίσχυε και έσπευδε να ανακηρύξει "αγίους" όσους προκαλούσαν οι ίδιοι τη θανατική τους καταδίκη. Υπήρχαν πολλές περιπτώσεις χριστιανών που στους πρώτους αιώνες διέκοπταν επιδεικτικά θρησκευτικές τελετές των εθνικών, κατέστρεφαν φανερά ιερά τους αντικείμενα, δεν δίσταζαν ακόμα και να εμφανιστούν ενώπιον αυτοκρατόρων ελέγχοντάς τους με θράσος και αυθάδεια. Το ίδιο έκαναν αιώνες αργότερα βρίζοντας δημόσια τον Μωάμεθ, ή κατηγορώντας την ισλαμική θρησκεία ενώπιον Οθωμανών αξιωματούχων, γνωρίζοντας πολύ καλά πως αυτό συνεπάγεται θανατική καταδίκη...