Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2017

Υπατία η Αλεξανδρινή: μια "παράπλευρη απώλεια"!

Η τραγική μορφή της Υπατίας ήταν το σύμβολο της συντριβής των Εθνικών.
Κόρη του Θέωνος, διάσημου αλεξανδρινού μαθηματικού, που της δίδαξε μαθηματικά και στρονομία. Όμορφη και ευφυής, ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία. έγραψε σχόλια σε παλαιότερους συγγραφείς και δίδαξε τα συστήματα διαφόρων φιλοσοφικών σχολών.
Είχε πολυάριθμους μαθητές, μεταξύ των οποίων και κάποιοι ψευτο-χριστιανοί, που ασπάστηκαν προσχηματικά τη νέα θρησκεία προκειμένου να κάνουν καριέρα, ανεβαίνοντας στα ανώτερα πολιτικά και εκκλησιαστικά αξιώματα. 
Ένας τέτοιος ήταν κι ο μεγαλογαιοκτήμονας Συνέσιος απ’ την Κυρηναϊκή, που έγινε επίσκοπος Πτολεμαΐδος, αλλά ποτέ δεν σταμάτησε να επικοινωνεί και να εκφράζει το θαυμασμό του στην Υπατία.
Τα τελευταία χρόνια το πρόσωπο της Υπατίας ήρθε πάλι στην επικαιρότητα ως σύμβολο του αντιχριστιανικού-αντιεκκλησιαστικού μετώπου. Κι έτσι έχουμε το φαινόμενο το πρόσωπό της να εξιδανικεύεται και οι απόψεις της να υπερεκτιμούνται.
Η αλήθεια είναι πως η Υπατία δεν έχει να επιδείξει ούτε κάτι πρωτότυπο ούτε και κάτι προοδευτικό. Ήταν βαθιά ποτισμένη με την σκοταδιστική νοοτροπία των νεοπλατωνιστών, την οποία υιοθέτησε σε μεγάλο ποσοστό κι ο χριστιανισμός.
Η Υπατία υποτιμούσε το ανθρώπινο σώμα, που το θεωρούσε "σωρό σκουπιδιών". Σε κάποιον που την είχε ερωτευτεί του έδειξε τα πανιά της έμμηνης ρήσης της και του είπε "Αυτά έχεις ερωτευτεί νεαρέ και δεν υπάρχει εδώ τίποτα το ωραίο"!
Οι καιροί που έζησε η Υπατία ήταν πολύ σκοτεινοί και άγριοι. Μπορούμε να πούμε πως ο τραγικός της θάνατος ήταν μια παράπλευρη απώλεια ευρύτερων πολιτικών και θρησκευτικών συγκρούσεων. Απλά, το γεγονός πως ήταν Εθνική και γυναίκα την έκανε πιο ευάλωτη, ένα εύκολο θύμα...
Ο Έπαρχος της Αλεξάνδρειας Ορέστης, αν και χριστιανός, ήρθε σε σύγκρουση με τον θεοκρατικής αντιλήψεως επίσκοπο Αλεξάνδρειας Κύριλλο, ανιψιό του επισκόπου Θεόφιλου, που μια γενιά νωρίτερα ήταν ο ηθικός αυτουργός της καταστροφής του λαμπρού Σεράπειου.
Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν ποδοσφαιρικές ομάδες για να φανατίζεται και να εκτονώνεται ο όχλος. Το κενό το αναπλήρωναν οι ιπποδρομιακοί και θεατρικοί όμιλοι, που συναγωνίζονταν στα δημόσια θεάματα και αποκτούσαν φανατικούς οπαδούς, τις λεγόμενες "φατρίες", που τις χειραγωγούσαν οι επιτήδειοι.
Αυτές οι "φατρίες" αντιστοιχούσαν σε πολιτικές και θρησκευτικές κοινότητες, που συγκρούονταν μεταξύ τους με το πρόσχημα των δημόσιων θεαμάτων (όπως συνέβη και στη λεγόμενη "στάση του νίκα" στην Κωνσταντινούπολη). 
Σχεδόν κάθε Σάββατο συγκρούονταν στην Αλεξάνδρεια οι πολυάριθμες φατρίες των Χριστιανών και των Εβραίων. 
Όταν λέμε για αλεξανδρινούς χριστιανούς εκείνη την εποχή εννοούμε τα μεγαλύτερα αποβράσματα της κοινωνίας, κάτι σαν τους λιμενεργάτες του Πειραιά την περίοδο του μεσοπολέμου, που ο καλύτερος είχε σκοτώσει τη μάνα του!
Ο Έπαρχος Ορέστης, βλέποντας πως η δημόσια τάξη διασαλεύεται προσπαθεί να περιορίσει την επιρροή των θρησκευτικών ηγετών, και κυρίως του Κύριλλου. 
Ο τελευταίος επιστρατεύει μια ομάδα 500 φανατικών μοναχών της ερήμου, απ’ αυτούς που είχαν συγκρατήσει "τάγματα θανάτου" για την εξολόθρευση των εθνικών και την καταστροφή των αρχαίων ιερών, και οργανώνει εξέγερση κατά του Ορέστη.
Στα πλαίσια αυτής της εξέγερσης, που είχε πολλά επεισόδια που δεν είναι του παρόντος, εμπλέκεται άθελά της η Υπατία, την οποία εκτιμούσε αφάνταστα και την είχε μυστικοσύμβουλο ο Ορέστης. 
Όταν αυτή επέστρεφε από ένα ταξίδι της, συλλαμβάνεται απ’ τους χριστιανούς παρακρατικούς, οδηγείται στο πρώην κέντρο της αυτοκρατορικής λατρείας, το Καισάρειον, που είχε μετατραπεί σε πατριαρχική έδρα, και κομματιάζεται με χτυπήματα από σπασμένα αγγεία. Τα απομεινάρια της επιδεικνύονται στους δρόμους της Αλεξάνδρειας και στη συνέχεια καίγονται.
Η επίσημη χριστιανική δικαιολογία ήταν πως η Υπατία υποδαύλιζε τη σύγκρουση Ορέστη-Κύριλλου. 
Τελικά, κανείς απ’ τους εγκληματίες δεν τιμωρήθηκε, κι ας ήταν γνωστός ένας τουλάχιστον απ’ τους πρωταγωνιστές του φριχτού γεγονότος, ο αναγνώστης (κατώτερος κληρικός) Πέτρος.
Οι Χριστιανοί ποτέ δεν ζήτησαν συγγνώμη ούτε δήλωσαν μεταμέλεια για το ειδεχθές έγκλημά τους. Επιπλέον, για να ξεχαστεί, έφτιαξαν το παραμύθι της δήθεν χριστιανής "φιλοσόφου και μάρτυρος" Αικατερίνης, που ασφαλώς είναι ένα ανύπαρκτο πρόσωπο...