Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2019

Ρώμη και Χριστιανισμός: αλήθειες και ψέματα (Δ΄ - Τι παιζόταν στο στρατό?)

Μέχρι τα τέλη του 3ου αιώνα η στράτευση ήταν προαιρετική. Παρ' όλ' αυτά δεν ήταν και λίγοι οι χριστιανοί στρατιώτες. Είτε κατατάσσονταν στο ρωμαϊκό στρατό για να έχουν ένα σίγουρο εισόδημα είτε γινόντουσαν χριστιανοί κατά τη διάρκεια της θητείας τους.
Ο Χριστιανισμός ουδέποτε ήταν εναντίον στου στρατού και του πολέμου. Οι πρώτοι χριστιανοί δεν ένιωθαν κανένα συνειδησιακό πρόβλημα να συμμετάσχουν σε μάχες, να σκοτώσουν αντιπάλους κ.λπ. 
Τις μόνες ηθικές υποχρεώσεις που όφειλαν να τηρούν ήταν να μην συκοφαντούν πολίτες, να μην βασανίζουν, να μη συμμετέχουν σε εκτελέσεις και να μη διαφθείρονται με κάθε είδους χρηματικές αμοιβές. "Να παίρνετε μόνο τον μισθό σας" ήταν η εντολή των χριστιανών ηγετών.
Εκείνο που ιδιαίτερα προβλημάτιζε τη χριστιανική εκκλησία ήταν η στάση των χριστιανών στρατιωτών απέναντι στις υποχρεωτικές θρησκευτικές (παγανιστικές) τελετές του στρατεύματος. Κατά κανόνα, και μέχρι την εποχή του Διοκλητιανού που αισθάνθηκαν ισχυροί και ξεσάλωσαν, οι Χριστιανοί έκαναν τις πάπιες. 
Είτε απέφευγαν με ευλογοφανή προσχήματα να θυσιάσουν είτε συμμετείχαν εντελώς τυπικά στις θρησκευτικές τελετές. Ακολουθούσαν μια μετριοπαθή όσο και έξυπνη τακτική. Ελάχιστοι ήταν εκείνοι που τήρησαν προκλητική στάση, διαταράσσοντας τη στρατιωτική πειθαρχία και υφιστάμενοι τις συνέπειας της απείθειάς τους. 
Τα άτομα αυτά επεδίωκαν εκουσίως το θάνατο καθώς ως τότε, αν και χριστιανοί, είχαν συστηματικά και επί μακρόν αποφύγει κάθε πρόκληση. Συμμετείχαν, τυπικά έστω, στις καθημερινές παγανιστικές τελετές της λεγεώνας τους. Αλλά τους τσίμπησε ξαφνικά η μύγα του μαρτυρίου με αποτέλεσμα να φέρνουν σε δύσκολη θέση και τους υπόλοιπους χριστιανούς των μονάδων που υπηρετούσαν.
Η βασικά αρμονική σχέση στρατού και χριστιανισμού διαταράχθηκε την εποχή του Διοκλητιανού. Τότε οι ισχυροποιημένοι πλέον χριστιανοί άρχισαν να συμπεριφέρονται προκλητικότατα. Πολλοί αρνήθηκαν να υπακούσουν στην υποχρεωτική στράτευση. 
Στα μαρτυρολόγια της Εκκλησίας διαβάζουμε για κάποιον νεαρό που εμφανίστηκε στη στρατολογία και δήλωσε άρνηση στράτευσης επικαλούμενος τη χριστιανική του ιδιότητα. Ο υπεύθυνος στρατολογίας ουσιαστικά τον αποστόμωσε λέγοντάς του "τόσοι χριστιανοί υπηρετούν ακόμα και στη σωματοφυλακή του αυτοκράτορα, εσύ γιατί αρνείσαι, θα μας τρελάνεις?".
Και όντως, απ' τον πρώτο κι όλας αιώνα υπήρχαν πολλοί χριστιανοί στα αυτοκρατορικά ανάκτορα είτε ως δούλοι, είτε ως σωματοφύλακες, είτε και ως στενοί συγγενείς του καίσαρα. Μην ξεχνάμε πως η σύζυγος και η κόρη του Διοκλητιανού είχαν ασπασθεί τον χριστιανισμό...
Κλείνουμε με μια απλή διαπίστωση: χωρίς τον έλεγχο του στρατού ο χριστιανισμός δεν θα έπαιρνε ποτέ την αυτοκρατορία. Γιατί ο αντικειμενικός σκοπός του ήταν η κατάληψη της εξουσίας. Κάτι που δεν συνέβαινε με καμία άλλη θρησκεία. 
Γι' αυτό και υποστηρίζω την άποψη πως ο Χριστιανισμός έγινε θρησκεία μετά τον 4ο αιώνα. Ως τότε ήταν ένα πολιτικο-επαναστατικό κίνημα με θρησκευτικό φερετζέ...

Δεν υπάρχουν σχόλια: