Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2022

Χριστιανισμός και Αρχαία Μυστήρια (Η')

 

Στα Μυστήρια κεντρικό σημείο είναι η υποστατική ένωση του μυημένου πιστού με τον Θεό. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω κυρίως δύο βασικών τελετουργιών, που τις συναντάμε και στον Χριστιανισμό:
Α) Τη Μυητική Τελετή, που στον Χριστιανισμό έχει τη μορφή του Βαπτίσματος. Και στα αρχαία Μυστήρια η μύηση περιλάμβανε καθαρτικό λουτρό, βύθισμα και ανάδυση απ' το νερό, που συμβολίζει τον θάνατο και την ξαναγέννηση του πιστού, και άμεση χρήση λευκού ενδύματος, που συμβολίζει την κατάσταση αγνότητας που προέκυψε απ' την όλη τελετή. Αυτά ακριβώς τα στοιχεία συναντάμε και στη χριστιανική βάπτιση.
Β) Τη Μετάληψη, συμβολική πάντα, του σώματος και αίματος του θεού. Οι λάτρεις του Διόνυσου κ.λπ. θυσίαζαν τον ιερό ταύρο (που συμβόλιζε τον θεό τους) και τον έτρωγαν, συνήθως ωμό, πιστεύοντας πως έτσι λαμβάνουν μέσα τους τον ίδιο τον Θεό, με τον οποίον και ενώνονται. Ακριβώς το ίδιο γίνεται και στον Χριστιανισμό, με πιο πολιτισμένη πλέον μορφή, αυτή του ψωμιού και κρασιού.
Κάποιοι ερευνητές συνέδεσαν εύστοχα τον απόστολο Παύλο με τον Ορφέα. Και υποστήριξαν πως ο πρώτος επανέλαβε ουσιαστικά το αρχέτυπο ορφικό μοτίβο. Η μυθολογική βάση είναι ίδια. Ο θεός διαλέγει έναν άνθρωπο, τον καλεί κοντά του, του αποκαλύπτει την αληθινή θρησκεία και τον προστάζει να επιστρέψει στον κόσμο για να τη διδάξει στους ανθρώπους. Ίσως δεν είναι τυχαία η συχνή χρήση της συμβολικής λέξης "γάλα" από τον Παύλο στις επιστολές του (π.χ. "Γάλα υμάς επότισα..."). Και στα αρχαία μυστήρια το "γάλα" συμβολίζει την πνευματική τροφή του νεοφώτιστου.
Εντυπωσιακή είναι και η ομοιότητα της χριστιανικής λειτουργίας με τα αρχαία μυστήρια στο σημείο που οι κατηχούμενοι καλούνταν να αποχωρήσουν από τον κύριο χώρο της λατρείας, όπου παρέμεναν μόνο οι πιστοί που είχαν ολοκληρώσει τη διαδικασία μύησης. "Όσοι κατηχούμενοι προέλθετε, μη τις των κατηχουμένων, όσοι πιστοί... τας θύρας, τας θύρας εν σοφία πρόσχωμεν".

Δεν υπάρχουν σχόλια: