Στην προηγούμενη ανάρτηση μιλήσαμε για τον Αμβρόσιο, τον επίσκοπο Μεδιολάνων, τότε πρωτεύουσας του δυτικού ρωμαϊκού κράτους.
Ο Αμβρόσιος είναι ευρύτερα γνωστός για τη σύγκρουσή του με τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο λόγω της σφαγής των Θεσσαλονικέων. Αλλά είχε ήδη προηγηθεί μια ακόμα σύγκρουση των δύο αντρών, που είναι ελάχιστα γνωστή. Αυτές οι συγκρούσεις ήταν προσχηματικές, και αφορούσαν στην πραγματικότητα το ποιος θα έχει το πάνω χέρι: ο επικεφαλής του κράτους ή ο αρχηγός της Εκκλησίας.
Ας δούμε όμως λίγο το ιστορικό πλαίσιο των συγκρούσεων Αμβρόσιου-Θεοδόσιου. Το 388 μ.Χ. ο αυτοκράτορας του δυτικού κράτους Ουαλεντινιανός Β’ εξεστράτευσε στην Παννονία. Απ’ την απουσία του επωφελήθηκε ο Μάγνος Μάξιμος, που στασίασε και ουσιαστικά κατέλαβε την εξουσία.
Ο Θεοδόσιος, ως αυτοκράτορας του ανατολικού τμήματος, είχε νόμιμο δικαίωμα να επέμβει για την αποκατάσταση της νομιμότητας. Πράγματι, εξεστράτευσε στη Δύση, νίκησε τον στασιαστή Μάξιμο και τον εκτέλεσε. Στη συνέχεια προσπάθησε να εδραιωθεί και στο δυτικό τμήμα, όπου δεν είχε ισχυρά ερίσματα. Αυτό εκμεταλλεύτηκε ο Αμβρόσιος για "να σκίσει τη γάτα"!
Την ίδια χρονιά, 388 μ.Χ., στο Καλλίνικο, μια ρωμαϊκή πόλη στα περσικά σύνορα, συνέβη ένα σχετικά σημαντικό γεγονός. Ο τοπικός χριστιανός επίσκοπος, με εκτελεστικό βραχίονα μια ισχυρή συμμορία μοναχών, έκαψε την εβραϊκή συναγωγή και το ιερό άλσος και ναό μιας αιρετικής κοινότητας, των "ουαλεντινιανών".
Ο Έπαρχος της πόλης έστειλε αναφορά στον Θεοδόσιο, ο οποίος διέταξε να τιμωρηθούν οι μοναχοί και η συναγωγή να ξαναχτιστεί με έξοδα της χριστιανικής εκκλησίας.
Όταν το πληροφορήθηκε ο Αμβρόσιος στο Μιλάνο, έγινε έξαλος. Έτσειλε άμεσα μια επιστολή στον Θεοδόσιο που απαιτούσε να ανακαλέσει την απόφασή του. Τα επιχειρήματά του είναι πολύ χαρακτηριστικά. Τα συνοψίζω:
- Οι χριστινοί επίσκοποι είναι υπέρμαχοι της ειρήνης, εκτός αν αισθάνονται πως κάτι προσβάλλει τον θεό ή την εκκλησία.
- Η προάσπιση του πολιτικού νόμου έχει δευτερεύουσα σημασία και έπεται της θρησκείας.
- Η συναγωγή είναι ένα ενδιαίτημα απίστων, ένας οίκος ασέβειας, ένα καταφύγιο παραφροσύνης, καταραμένο από τον ίδιο τον Θεό.
- Οι Εβραίοι κατηγόρησαν ψευδώς τον ίδιο τον Θεό. Άρα είναι αναξιόπιστοι και όλες οι καταγγελίες τους ψεύτικες.
- Αν προσβλήθηκαν οι Θεοί των Εβραίων και των Ουαλεντινιανών, ας εκδικηθούν αυτοί για την προσβολή που τους έγινε.
- Αν ο Θεοδόσιος εμείνει στις αποφάσεις του, θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη σωτηρία της ψυχής του. Επιπλέον τον απειλεί πως θα τον καταγγείλει από τον άμβωνα και θα αρνούνταν να τελέσει το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας αν ο αυτοκράτορας δεν αποχωρούσε από το ναό.
Για να μην τα πολυλογούμε, ο Θεοδόσιος τελικά υποχώρησε. Έδωσε αμνηστία στους εγκληματίες μοναχούς και ανέλαβε να αποκαταστήσει τις ζημιές των ναών με αυτοκρατορικά χρήματα, απαλλάσσοντας την τοπική χριστιανική εκκλησία...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου