Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2019

Ερμηνεία λόγων Ιησού (Α' - "Μακάριοι οι ταπεινόφρονες")

Δε νομίζω να έχει ιδιαίτερη πρακτική σημασία το αν ο Ιησούς ήταν Θεός, προφήτης, σοφός, θεία ενσάρκωση ή ένας απλός άνθρωπος. Με αυτά δεν βγάζει κανείς άκρη. Ούτε κανείς τα ξέρει. 
Οπότε, ας μείνουμε στα λόγια του, όσα και όπως σώθηκαν, που είναι κάτι πιο χειροπιαστό και εκμεταλλεύσιμο.
Στους αιώνες που πέρασαν η χριστιανική εκκλησία προσπάθησε, και σε μεγάλο βαθμό πέτυχε, να επιβάλλει μια συγκεκριμένη ερμηνεία των λόγων του Ιησού. Σίγουρα είχε τους λόγους της, αλλά αυτό απέβη εις βάρος της ουσίας της διδασκαλίας του ιδρυτή της. 
Γιατί κάθε θρησκευτικό-ηθικό-φιλοσοφικό σύστημα επιβάλλεται να είναι ανοιχτό σε πολλαπλές "αναγνώσεις". Αλλιώς θα το αντιληφθεί ένας άπειρος νεαρός, αλλιώς ένας αγράμματος κι αλλιώς ένας έμπειρος μεσήλικας ή με υψηλή μόρφωση. Κάθε εκδοχή είναι αποδεκτή και αναγκαία. Η ομοιομορφία λειτουργεί ισοπεδωτικά και δεν βοηθάει.
Από σήμερα αρχίζω μια προσπάθεια να δώσω μια δική μου ερμηνεία κάποιων γνωστών λόγων του Ιησού, όπως εγώ τα αντιλαμβάνομαι με βάση τις ως τώρα γνώσεις και εμπειρίες μου, που αργότερα μπορεί ασφαλώς να αλλάξουν.
Ξεκινάμε τυχαία με έναν απ' τους γνωστότερους μακαρισμούς. Τι εννοούσε άραγε ο Ιησούς με τη λέξη "ταπεινόφρονες"? Μπορεί πολλοί να νομίζουν πως αναφερόταν σε αυτούς που σέρνονται στα γόνατα, φιλάνε χέρια και πόδια ιερωμένων και διάφορα χριστιανικά είδωλα ή λείψανα. 
Ορισμένοι το έχουν γυρίσει και στην ψευτοταπείνωση, στη φτηνή ταπεινολογία, το γνωστό ... "εγώ είμαι ο ελεεινότερος και αμαρτωλότερος των ανθρώπων", ή το ... "εγώ ο έσχατος".
Κατά τη γνώμη μου ο Ιησούς εννοούσε αυτό που ο Σωκράτης είχε πει με κάπως διαφορετικό τρόπο. Το "ένα ξέρω, ό,τι τίποτα δεν ξέρω". Αυτό είναι η χρήσιμη ταπεινότητα.
Όταν ο άλλος δεν το παίζει ξερόλας, δεν είναι σίγουρος πως έχει ήδη βρει την αλήθεια, είναι ανοιχτός σε κάθε καινούργια άποψη ή προσέγγιση, έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να βρει μια υγιέστερη κοσμοθεωρία απ' τον ξεροκέφαλο-πεισματάρη-εγωιστή...

2 σχόλια:

Γιάννης Νικολουδάκης είπε...

Η ταπεινοφροσύνη, η γνήσια, προκύπτει μόνο μέσω της αληθούς και ειλικρινούς αυτογνωσίας..
Και δεν έχει να κάνει με αυτομεμψία, ταπεινολογία, εσκεμμένη υποτίμηση του εαυτού, χαμηλή αυτοεκτίμηση και άλλα άρρωστα πράγματα!
Αλλά έχει να κάνει με το "απλό" και συνάμα δύσκολο να το αποδεχτεί κανείς μέσα του, πως κανείς δεν είναι τέλειος...
Ενδεχομένως κάποιοι, προκειμένου να πολεμήσουν τις διεστραμμένες συνέπειες των χριστιανικών διδασκαλιών, οι οποίες οδηγούν σε μια αφύσικη καταπίεση και μόνο, το φτάνουν στο άλλο άκρο.. να κηρύσσουν την "αλαζονεία" και την υπερβάλλουσα αυτοπεποίθηση τρόπο ζωής!! Δικαιολογημένα μεν, αλλά δεν οδηγεί πουθενά, από ένα σημείο κι έπειτα δε... Όταν δεν είσαι ειδήμων σε ένα πράγμα, πώς μπορείς να πείθεις τον εαυτό σου πως ξέρει;; Όταν μιλάς για πράγματα που δε γνωρίζεις, μόνο μπούρδες πετάς!!! (Αυτό εννοώ με τον όρο: "υπερβάλλουσα αυτοεκτίμηση...)
Φρονώ πως η νεωτερική εποχή -και η μετανεωτερική κατ' επέκταση- έφτασε να θεωρεί πολύ "εντάξει" τον τύπο ή την τύπισσα, που αποπνέει έναν αέρα "ανωτερότητας", ακριβώς από αντίδραση αιώνων χριστιανικού σκοταδισμού ότι η "μεμψιμοιρία και η μιζέρια είναι αρετές"... Και το εξακόντισαν στο άλλο άκρο!

Ψονθομφανήχ είπε...

η δράση φέρνει αντίδραση!