Κάτι Πατέρες μα τι Πατέρες... (Α)

Στην Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία έχει σίγουρα υπερτιμηθεί ο ρόλος και η αξία κάποιων διακεκριμένων μοναχών και κληρικών της που είναι ευρύτερα γνωστοί ως «Πατέρες». Η κατάσταση έχει μάλλον ξεφύγει από κάθε έλεγχο και αγγίζει πλέον τα όρια της «πατρολαγνείας»!

Αν όμως διαβάσουμε τα «ψιλά γράμματα» από τον βίο και το έργο των περισσότερων απ’ αυτούς τότε σίγουρα θα μπορέσουμε να τους θέσουμε στις πραγματικές τους διαστάσεις. Ας αρχίσουμε από τις πιο «μαλακές» περιπτώσεις:

1) Ο Πολύκαρπος, επίσκοπος Σμύρνης (82-168 μ.Χ.) φαίνεται πως ήταν λίγο ... φαρμακόγλωσσα. Κάποια μέρα συνάντησε τυχαία τον αιρετικό Μαρκίωνα κι όταν εκείνος τον χαιρέτησε, ο Πολύκαρπος τον αντιχαιρέτησε αποκαλώντας τον «πρωτότοκο του Σατανά»!

Ο καημένος ο Πολύκαρπος είχε φριχτό θάνατο. Ρίχθηκε στην πυρά από το εξαγριωμένο πλήθος! Το συναξάρι του δεν μας πληροφορεί την αιτία που οι «ειδωλολάτρες» είχαν λυσσάξει εναντίον του. Η σιωπή αυτή, σε συνδυασμό με την από τότε διαδεδομένη κακή συνήθεια των Χριστιανών να καίνε αλλόθρησκους ναούς και να γκρεμίζουν αγάλματα, μας κάνει να υποπτευθούμε πως κάποια τέτοια «στραβή» θα είχε κάνει κι ο Πολύκαρπος.

2) Ο Ιγνάτιος Θεοφόρος (50-113) φέρεται να μαρτύρησε στη Ρώμη, αφού προηγουμένως είχε διασχίσει πεζοπορώντας και αλυσοδεμένος τη Μ. Ασία και την Ελλάδα. Υποτίθεται ότι υπεβλήθη στη φοβερή αυτή δοκιμασία προκειμένου να παραδειγματισθούν οι Χριστιανοί των περιοχών αυτών. Όμως οι Χριστιανοί βιογράφοι του μας τα μπερδεύουν κάπως... Μας πληροφορούν, λ.χ., πως κατά την πορεία του συναντούσε αντιπροσωπείες των τοπικών χριστιανικών Εκκλησιών, έγραφε και έστελνε επιστολές κλπ. Καλά, αυτοί οι Χριστιανοί που τον πλησίαζαν δεν είχαν τον φόβο μήπως αλυσοδεθούν και οι ίδιοι και οδηγηθούν στα λιοντάρια της Ρώμης; Και οι φρουροί του Ιγνάτιο πώς και ήταν τόσο ευγενικοί μαζί του και με τους επισκέπτες του; Τελικά η μακρά αυτή πορεία έγινε προς εκφοβισμό ή προς διαφήμιση του Χριστιανισμού; Κάτι δεν κολλάει καλά σ’ αυτή την ιστορία...

Ο Ιγνάτιος σε μια επιστολή του παρακαλεί τους Χριστιανούς της Ρώμης να παύσουν να καταβάλουν προσπάθειες για την απαλλαγή του απ’ τις κατηγορίες! Προφανώς ήθελε με το ... ζόρι και αδίκως να θανατωθεί! Όμως κάτι τέτοιο το αποδοκίμαζε η Εκκλησία (αν δεν κάνω λάθος). Γιατί ισοδυναμούσε με αυτοκτονία... Αλλά ας την προσπεράσουμε αυτή τη «λεπτομέρεια». Κι ας αναρωτηθούμε: Εν έτη 113 μ.Χ. και εν μέσω (υποτίθεται) σκληρού διωγμού, υπήρχαν στη Ρώμη τόσο πολλοί και τόσο ισχυροί Χριστιανοί που να έχουν την ευχέρεια να διαλέγονται με τις επίσημες ρωμαϊκές αρχές και να τις επηρεάζουν τόσο καταλυτικά;

3) Ο Ωριγένης (185-254) είναι ο πολυγραφότερος συγγραφέας όλων των εποχών. Έκανε όμως κι αυτός τις «κουτσουκέλες» του που δεν ήταν και λίγες. Στο τέλος καταδικάσθηκε και ως αιρετικός. Τι να πρωτοθυμηθούμε! Κατ’ αρχήν αυτοευνουχίσθηκε! Το «κόλλημα» των Χριστιανών με το σώμα και τις φυσιολογικές λειτουργίες του ήταν πάντα μεγάλο... Κατά δεύτερον χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από Επισκόπους «τοπικά αναρμόδιους» και χωρίς άδεια του Επισκόπου Αλεξανδρείας στον οποίο υπάγονταν! Βλέπετε, στη χριστιανική Εκκλησία όλοι μας ανήκουμε στον Επίσκοπό μας! Κι αν τον «γράψουμε» διαπράττουμε μεγάλο πνευματικό έγκλημα! Αλλά ο Ωριγένης τον ζήταγε τον αφορισμό του... Μέχρι και υπέρ της μετενσάρκωσης επιχειρηματολόγησε!

4) Ο Κλήμης Αλεξανδρεύς (150-215), που στην πραγματικότητα ήταν Αθηναίος, αντιμετώπιζε ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα. Στην Αλεξάνδρεια υπήρχαν αρκετοί πλούσιοι που έδειχναν πρόθυμοι να γίνουν Χριστιανοί αλλά ήταν εντελώς απρόθυμοι να στερηθούν την περιουσία τους, όπως απαιτούσε ο Κύριος! Η περίπτωση του νεαρού του Ευαγγελίου που αρνήθηκε να μοιράσει τα πλούτη του στους φτωχούς και να ακολουθήσει τον Ιησού, ήταν κραυγαλέα! Τι να κάνει, λοιπόν, ο καημενούλης ο Κλήμης; Προκειμένου να προσελκύσει τους πλούσιους (και τις δωρεές τους στην Εκκλησία) έκατσε κι έγραψε ένα έργο με τίτλο «Τις ο σωζόμενος πλούσιος;». Εκεί αντιστρέφει εντελώς το πνεύμα του Ιησού, «βαπτίζει» το χρήμα ως κάτι το ηθικά αδιάφορο και ξεκαθαρίζει πως ο Ιησούς δεν εννοούσε ότι οι πλούσιοι πρέπει να διαλύσουν τις περιουσίες τους γιατί τότε «θα διελύετο η κοινωνία»! Προφανώς ο «Άγιος» ήθελε να πει πως θα διαλύονταν το «σύστημα», γιατί την κοινωνία τη διαλύει η φιλοχρηματία κι όχι η φιλανθρωπία των ανθρώπων... Μπράβο Κλήμαρε μεγάλε! Έπρεπε να στήσουν το άγαλμά σου δίπλα σε εκείνο του Τρούμαν!