Σε γενικές γραμμές κανείς δεν αμφισβητεί πως ο Χριστιανισμός είναι αντίθετος στην εγωκεντρική χρήση των βιοτικών αγαθών και υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Όμως τι γίνεται αν θελήσουμε αυτό το θεωρητικό κατασκεύασμα να το εφαρμόσουμε στην πράξη; Ας δούμε τι πληροφορίες μας δίνει η Καινή Διαθήκη, που δυστυχώς είναι και λίγες και αρκετά αόριστες.
Η στενή ομάδα του Ιησού (αυτός και οι 12 μαθητές του) διέθεταν ένα κοινό ταμείο, που γέμιζε με εθελοντικές εισφορές οπαδών, και από το οποίο καλύπτονταν τόσο οι βιωτικές ανάγκες της αδελφότητας όσο και οι ιεραποστολικές της ανάγκες.
Είναι προφανές πως σε αυτόν τον μικρό και κλειστό πυρήνα επικρατούσε κοινοκτημοσύνη. Αλλά πόσο ρεαλιστικό είναι να πούμε πως κάτι τέτοιο μπορεί να εφαρμοστεί και σε μια ευρύτερη κοινωνία εκατοντάδων χιλιάδων ή και εκατομμυρίων ανθρώπων;
Για το καθεστώς της πρώτης χριστιανικής κοινότητας των Ιεροσολύμων οι Πράξεις αφιερώνουν όλες κι όλες 82 λέξεις. Εύλογα υποψιαζόμαστε πως η αρχική αναφορά ήταν λεπτομερέστερη αλλά για λόγους σκοπιμότητας έπεσε κοπτοραπτική...
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, στην πρώτη χριστιανική κοινότητα κανένα μέλος της δεν έλεγε πως κάποιο απ' τα υπάρχοντά του είναι αποκλειστικά δικό του, αλλά τα πάντα ήταν κοινά σε όλους. Μεταξύ τους δεν υπήρχε κανένας φτωχότερος των άλλων. Κι όσοι είχαν κάποια κινητή ή ακίνητη περιουσία την πωλούσαν και παρέδιδαν το τίμημα στους διαχειριστές Αποστόλους. Οι οποίοι τα μοίραζαν ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός.
Η παραπάνω περιγραφή είναι πολύ ιδανική για να είναι αληθινή. Υποτίθεται πως η πώληση και η κατάθεση του τιμήματος ήταν εθελοντική. Αλλά η περίπτωση του Ανανία και της Σαπφείρας δημιουργεί εύλογες αμφιβολίες.
Σίγουρα η κοινοκτημοσύνη των πρώτων χριστιανών είχε ροζοσπαστικό χαρακτήρα. Αλλά δεν ήταν και τόσο πρωτοπόρα. Κάτι ανάλογο συνέβαινε στις κοινότητες των Πυθαγορείων, των Επικούρειων, των Εσσαίων κ.λπ.
Οι Χριστιανοί υποστηρίζουν πως αυτή η κοινοκτημοσύνη ήταν έμπρακτη εφαρμογή των αρχών της θρησκείας τους. Αλλά μάλλον ωραιοποιούν την κατάσταση.
Η ιδέα της επικείμενης συντέλειας του κόσμου και η Θεία Κρίση που θα ακολουθούσε δημιουργούσε ένα συναίσθημα ομαδικού ενθουσιασμού. Πρόκειται για ένα κλασικό φαινόμενο των θρησκευτικών σεχτών, απ' το οποίο πηγάζουν συγκεκριμένες συμπεριφορές όπως αυστηρότητα ηθών, ηρωικές εκδηλώσεις αγάπης, περιφρόνηση μαρτυρικού θανάτου, αδιαφορία για περιουσιακά αγαθά κ.λπ.
Για να το πούμε με απλά λόγια, η "συναλλαγή" ήταν ξεκάθαρη: Εσείς μας δίνετε όλη σας την περιουσία κι εμείς σας εξασφαλίζουμε πρώτο τραπέζι στην πίστα του Παραδείσου...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου