Είπαμε στην προηγούμενη ανάρτηση πως τον 3ο αιώνα "βράχος ορθοδοξίας" ήταν η εκκλησία της Ρώμης και πως το filio que αποτελούσε μια κλασσική ορθόδοξη θέση έναντι των αρειανιστών.
Είπαμε ακόμη πως στη Β' Οικουμενική, το Σύμβολο της Πίστεως διατυπώθηκε σε δυο παραλλαγές:
Η πρώτη στην ελληνική γλώσσα, χωρίς το filio que, ώστε να διευκολυνθεί η επιστροφή των μετριοπαθών αρειανιστών στην Ορθοδοξία.
Η δεύτερη στη λατινική, με το filio que, για να ικανοποιηθεί η ακραιφνώς ορθόδοξη και ασυμβίβαστη σε θέματα δόγματος ρωμαϊκή εκκλησία.
Βέβαια, οι δυτικοί θεολόγοι ούτε αφελείς ήταν ούτε αδαείς περί τα δογματικά, όπως θέλουν να τους παρουσιάσουν οι δικοί μας.
Καταλάβαιναν πολύ καλά πως οτιδήποτε ενίσχυε τη θεότητα του Υιού δεν ήταν απαραιτήτως και ορθό!
Γι' αυτό αναγνώριζαν πως το filio que ήταν ένα πολύ αμφιλεγόμενο θεολογικό ζήτημα.
Ο ιερός Αυγουστίνος, γύρω στα 405, γράφει πως την αλήθεια για το θέμα αυτό θα την μάθουμε μόνο μετά θάνατον.
Αν και ο ίδιος παίρνει θέση υπέρ του filio que.
Έκτοτε, η Δυτική Εκκλησία χρησιμοποίησε το filio que μόνο προκειμένου να αντιμετωπίσει τις αρειανίζουσες αιρέσεις που αμφισβητούσαν τη θεότητα του Υιού.
Για μεγάλα διαστήματα το filio que εγκαταλείπεται, αλλά επαναφέρεται όταν οι θεολογικές ανάγκες το απαιτούν.
Υπάρχουν και περιπτώσεις που το filio que χρησιμοποιείται μόνο σε ορισμένες περιοχές.
Π.χ., η τοπική Σύνοδος του Τολέδου, το 547, το επαναφέρει μόνο στην Ισπανία προκειμένου να αντιμετωπιστεί αρειανίζουσα αίρεση!
Το πρόβλημα της δυτικής εκκλησίας αρχίζει μετά το 800.
Που ενώ οι αρειανίζουσες αιρέσεις έχουν εκλείψει, η Ρώμη αντί να παραμερίσει οριστικά το θεολογικά αμφιλεγόμενο filio que, το καθιερώνει!
Είναι η εποχή που οι Φράγκοι θέλοντας να εμφανιστούν ως αποκλειστικοί διάδοχοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, υπερτονίζουν τις όποιες διαφορές τους απ' το Βυζάντιο.
Και μεταξύ πολλών άλλων επιλέγουν και το filio que.
Οι δε Ανατολικοί, που ως τότε ποτέ δεν έφεραν αντίρρηση για τη χρήση του filio que απ' τους Δυτικούς, ανακαλύπτουν "ξαφνικά" τη "μεγάλη δυτική αίρεση".
Πρωταγωνιστής ο Πατριάρχης Κων/λεως Φώτιος, αφορμή ο τσακωμός ανατολικών και δυτικών για τον έλεγχο της Βουλγάρικης Εκκλησίας, και πραγματική αιτία η φιλαρχία των παπών Ρώμης και Νέας Ρώμης....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου