Όπως ο ποιητής, έτσι κι ο ασκητής, δεν γίνεται ... γεννιέται! Ή, καλύτερα, και γεννιέται και γίνεται!
Ασκητικοί τύποι υπάρχουν παντού, σε κάθε καιρό και σε κάθε τόπο. Και μέσα στον κόσμο και έξω απ' αυτόν. Άνθρωποι στραμμένοι προς τα μέσα, ικανοί με την ισχυρή τους θέληση να πετύχουν πνευματικά και ψυχικά κατορθώματα έξω απ' τις δυνατότητες του κοινού ανθρώπου.
Περιφρονητές των εγκοσμίων, εραστές του απόλυτου, εκπληκτικά αυτοπειθαρχημένοι υπήρξαν οι κυνικοί, οι πυθαγόριοι, οι στωικοί ... Επίσης οι Ινδοί ασκητές, οι Βουδιστές, οι Σούφοι και τόσοι άλλοι.
Κάθε μορφή ασκητισμού έχει το δικό της, ιδιαίτερο περιεχόμενο. Είναι κοινός, όμως, ο πόθος της απαλλαγής από τη μέριμνα των εγκοσμίων, το ιδανικό της αυτοκάθαρσης και αυτοτελείωσης.
Ο ασκητής περιφρονεί τις μικρές ανθρώπινες ευτυχίες, τη χαρά των αισθήσεων, τους κάθε είδους δεσμούς!
Όλα τα κείμενα της Ορθοδοξίας μάς αποτρέπουν απ' τη βιωτική μέριμνα. Στηλιτεύουν την προσήλωση στα εγκόσμια. Ολόκληρος ο ανθρώπινος βίος είναι ένα πέρασμα προς την ανεκλάλητη χαρμονή της αιώνιας ζωής.
Αλήθεια, πόσοι μοναχοί στον Άθω βιώνουν σήμερα το γνήσιο αγιορείτικο ασκητισμό, την πραγμάτωση του Ανατολικού Μυστικισμού, όπως την έζησαν ο Γρηγόριος Παλαμάς κι ο Μάξιμος Καυσοκαλυβίτης; Πόσους μοναχούς δε γνώρισα που αδίστακτα θα τους χαρακτήριζα "ναυάγεια της ζωής" ... Και πόσοι απερίσκεπτοι νεανίσκοι δεν φόρεσαν το μαυρόρασο, κι όμως ... εξακολουθούν να νοσταλγούν τα εγκόσμια που χωρίς αποφασιστικότητα εγκατέλειψαν.
Όπως όλα τα πράγματα, έτσι κι ο ασκητισμός δεν πρέπει να κρίνεται απ' τις παρερμηνείες και τις παραφθορές του. Ο βαθύς έρωτας του απόλυτου δεν είναι φλόγα που θερμαίνει, είναι φωτιά που κατακαίει! Ο ασκητισμός υπήρξε πάντα η επιλογή ορισμένων ισχυρών συνειδήσεων!
Αν ο ασκητισμός αποτελούσε το χρεός όλων μας, τα γυναικεία σπλάχνα θα είχαν στερέψει, το παιδικό γέλιο θα είχε χαθεί, ο κόσμος θα μετατρεπόταν σ' ένα απέραντο άσυλο γερόντων που θα το διαδεχόταν η παγερή απουσία του ανθρώπου απ' το φλούδι της γης!
Ο ασκητισμός έχει αξία μόνο αν πραγματοποιείται από ορισμένα υψηλά και εύφορα πνεύματα που μπορούν με το παράδειγμά τους να ευγενίσουν το νόημα του ανθρώπου και να βοηθήσουν τους άλλους να γίνουν καλύτεροι.
Ο ασκητισμός έχει ανάγκη από Πνεύματα φωτεινά, φιλλάληλα, ανεξίκακα και αφανάτιστα! Ναι, αφανάτιστα! Γιατί όπου εισχωρεί ο φανατισμός τα πάντα καταρρέουν κι εκμηδενίζονται!
Για τους υπόλοιπους, ο καλύτερος τρόπος σωτηρίας είναι: ανάμεσα στους ανθρώπους και για τους ανθρώπους!
Ασκητικοί τύποι υπάρχουν παντού, σε κάθε καιρό και σε κάθε τόπο. Και μέσα στον κόσμο και έξω απ' αυτόν. Άνθρωποι στραμμένοι προς τα μέσα, ικανοί με την ισχυρή τους θέληση να πετύχουν πνευματικά και ψυχικά κατορθώματα έξω απ' τις δυνατότητες του κοινού ανθρώπου.
Περιφρονητές των εγκοσμίων, εραστές του απόλυτου, εκπληκτικά αυτοπειθαρχημένοι υπήρξαν οι κυνικοί, οι πυθαγόριοι, οι στωικοί ... Επίσης οι Ινδοί ασκητές, οι Βουδιστές, οι Σούφοι και τόσοι άλλοι.
Κάθε μορφή ασκητισμού έχει το δικό της, ιδιαίτερο περιεχόμενο. Είναι κοινός, όμως, ο πόθος της απαλλαγής από τη μέριμνα των εγκοσμίων, το ιδανικό της αυτοκάθαρσης και αυτοτελείωσης.
Ο ασκητής περιφρονεί τις μικρές ανθρώπινες ευτυχίες, τη χαρά των αισθήσεων, τους κάθε είδους δεσμούς!
Όλα τα κείμενα της Ορθοδοξίας μάς αποτρέπουν απ' τη βιωτική μέριμνα. Στηλιτεύουν την προσήλωση στα εγκόσμια. Ολόκληρος ο ανθρώπινος βίος είναι ένα πέρασμα προς την ανεκλάλητη χαρμονή της αιώνιας ζωής.
Αλήθεια, πόσοι μοναχοί στον Άθω βιώνουν σήμερα το γνήσιο αγιορείτικο ασκητισμό, την πραγμάτωση του Ανατολικού Μυστικισμού, όπως την έζησαν ο Γρηγόριος Παλαμάς κι ο Μάξιμος Καυσοκαλυβίτης; Πόσους μοναχούς δε γνώρισα που αδίστακτα θα τους χαρακτήριζα "ναυάγεια της ζωής" ... Και πόσοι απερίσκεπτοι νεανίσκοι δεν φόρεσαν το μαυρόρασο, κι όμως ... εξακολουθούν να νοσταλγούν τα εγκόσμια που χωρίς αποφασιστικότητα εγκατέλειψαν.
Όπως όλα τα πράγματα, έτσι κι ο ασκητισμός δεν πρέπει να κρίνεται απ' τις παρερμηνείες και τις παραφθορές του. Ο βαθύς έρωτας του απόλυτου δεν είναι φλόγα που θερμαίνει, είναι φωτιά που κατακαίει! Ο ασκητισμός υπήρξε πάντα η επιλογή ορισμένων ισχυρών συνειδήσεων!
Αν ο ασκητισμός αποτελούσε το χρεός όλων μας, τα γυναικεία σπλάχνα θα είχαν στερέψει, το παιδικό γέλιο θα είχε χαθεί, ο κόσμος θα μετατρεπόταν σ' ένα απέραντο άσυλο γερόντων που θα το διαδεχόταν η παγερή απουσία του ανθρώπου απ' το φλούδι της γης!
Ο ασκητισμός έχει αξία μόνο αν πραγματοποιείται από ορισμένα υψηλά και εύφορα πνεύματα που μπορούν με το παράδειγμά τους να ευγενίσουν το νόημα του ανθρώπου και να βοηθήσουν τους άλλους να γίνουν καλύτεροι.
Ο ασκητισμός έχει ανάγκη από Πνεύματα φωτεινά, φιλλάληλα, ανεξίκακα και αφανάτιστα! Ναι, αφανάτιστα! Γιατί όπου εισχωρεί ο φανατισμός τα πάντα καταρρέουν κι εκμηδενίζονται!
Για τους υπόλοιπους, ο καλύτερος τρόπος σωτηρίας είναι: ανάμεσα στους ανθρώπους και για τους ανθρώπους!
2 σχόλια:
Τα σέβη μου
Συμφωνώ σε κάθε σου σκέψη
σε κάθε σου λέξη
Θα συμφωνισω κι εγω εν μερη αλλα αυτο ειναι το ενα σκελος της χριστιανικης ζωης.Στη χριστιανικη ζωη(κατα τους πατερες)εχεις δυο επιλογες:η πρωτη ειναι να κανεις οικογενεια,να αφιερωσεις δηλαδη τη ζωη σου στο να φερεις ανθρωπους στον κοσμο (τα παιδια σου)και να τα μεγαλωσεις ωστε να βγουν ετοιμοι και θεαρεστοι ανθρωποι στην κοινωνια,και η δευτερη ειναι να ακολουθησεις το μοναχικο βιο,να αφιερωσεις δηλαδη τη ζωη σου στο ΘΕΟ,πραγμα που ειναι πολυ πιο δυσκολο γιατι πρεπει να υπερνικησουμε τα ανθρωπινα παθη,τη φλογα της ανθρωπινης σαρκας,τις απολαυσεις και ηδονες της ζωης..
Δημοσίευση σχολίου