Απ' τον 5ο αιώνα πάντα υπήρχαν ερημίτες στον Άθωνα.
Ο αριθμός τους αυξήθηκε απ' τον 7ο και 8ο αιώνα, όταν οι μουσουλμάνοι κυρίευσαν την Παλαιστίνη και οι εικονομάχοι βασιλιάδες του Βυζαντίου σήκωσαν διωγμό κατά των μοναστηριών.
Στην περίοδο του ερημιτισμού έβαλε τέλος ένας καλόγερος, ο Αθανάσιος ο Αθωνίτης, κι ένας πολεμιστής-αυτοκράτορας, ο Νικηφόρος Φωκάς, που χρηματοδότησε το 963 την ίδρυση του πρώτου μοναστηριού στα νότια της χερσονήσου, της Μεγάλης Λαύρας.
Η μετάβαση απ' το ερημιτικό στο κοινοβιακό σύστημα δεν έγινε χωρίς αντιδράσεις. Ο ασκητής Παύλος Ξηροποταμιανός, πρώην βυζαντινός ευπατρίδης, κατηγόρησε τον Αθανάσιο πως "καταργεί τους αρχαίους τύπους, παραβιάζει τις παραδόσεις και εισάγει στον Άθωνα την πολυτέλεια"...
Τον 11ο αιώνα τ' Αγιονόρος φτάνει στην πιο μεγάλη του ακμή με 180 μονές. Απ' τα τέλη όμως του 13ου αρχίζει η παρακμή του. Τον 16ο αιώνα απομένουν 20 μονές, όσες και σήμερα...
Και τι δεν γνώρισαν αυτά τα μοναστήρια: λεηλασίες, πυρκαγιές, πειρατικές επιδρομές, ερημώσεις...
Αλλά και εποχές μεγάλης δόξας και πλούτου. Σ' αυτές μόνασαν, εκτός απ' τους χιλιάδες ανώνυμους ασκητές, μεγάλοι αυλάρχες, πρίγκιπες, στρατηγοί, ηγεμόνες, κράληδες, δρουγγάριοι...
Τεράστια ποσά δωρήθηκαν από αυτοκράτορες, βασιλιάδες όλων των βαλκανικών κρατών, ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας, τσάρους κλπ...
Ακόμα και η περίφημη κυρά Βασιλική του Αλή Πασά προσέφερε χρήματα για την ανακαίνιση της Μονής Κοσταμονίτου!
Ο αριθμός τους αυξήθηκε απ' τον 7ο και 8ο αιώνα, όταν οι μουσουλμάνοι κυρίευσαν την Παλαιστίνη και οι εικονομάχοι βασιλιάδες του Βυζαντίου σήκωσαν διωγμό κατά των μοναστηριών.
Στην περίοδο του ερημιτισμού έβαλε τέλος ένας καλόγερος, ο Αθανάσιος ο Αθωνίτης, κι ένας πολεμιστής-αυτοκράτορας, ο Νικηφόρος Φωκάς, που χρηματοδότησε το 963 την ίδρυση του πρώτου μοναστηριού στα νότια της χερσονήσου, της Μεγάλης Λαύρας.
Η μετάβαση απ' το ερημιτικό στο κοινοβιακό σύστημα δεν έγινε χωρίς αντιδράσεις. Ο ασκητής Παύλος Ξηροποταμιανός, πρώην βυζαντινός ευπατρίδης, κατηγόρησε τον Αθανάσιο πως "καταργεί τους αρχαίους τύπους, παραβιάζει τις παραδόσεις και εισάγει στον Άθωνα την πολυτέλεια"...
Τον 11ο αιώνα τ' Αγιονόρος φτάνει στην πιο μεγάλη του ακμή με 180 μονές. Απ' τα τέλη όμως του 13ου αρχίζει η παρακμή του. Τον 16ο αιώνα απομένουν 20 μονές, όσες και σήμερα...
Και τι δεν γνώρισαν αυτά τα μοναστήρια: λεηλασίες, πυρκαγιές, πειρατικές επιδρομές, ερημώσεις...
Αλλά και εποχές μεγάλης δόξας και πλούτου. Σ' αυτές μόνασαν, εκτός απ' τους χιλιάδες ανώνυμους ασκητές, μεγάλοι αυλάρχες, πρίγκιπες, στρατηγοί, ηγεμόνες, κράληδες, δρουγγάριοι...
Τεράστια ποσά δωρήθηκαν από αυτοκράτορες, βασιλιάδες όλων των βαλκανικών κρατών, ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας, τσάρους κλπ...
Ακόμα και η περίφημη κυρά Βασιλική του Αλή Πασά προσέφερε χρήματα για την ανακαίνιση της Μονής Κοσταμονίτου!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου