Ισχύει, και με ποιες προϋποθέσεις το "μην κρίνετε για να μην κριθείτε"; (Γ')

Είναι αλήθεια πως ο γέροντας Παΐσιος έδινε ιδιαίτερη σημασία στο "δεξιό λογισμό"!
"Ο καλοδιάθετος άνθρωπος", έλεγε, "πετυχαίνει πνευματικά κι ανεβαίνει τα σκαλιά των αρετών με πολύ λιγότερο κόπο και άσκηση από εκείνον που έχει πάντα αρνητική προδιάθεση"...
Η άποψη αυτή μας βρίσκει, κατ' αρχήν, σύμφωνους. Η αμαρτία, κατά την ορθόδοξη θεολογία, δεν είναι ποινικό αδίκημα αλλά ασθένεια. Κι ένας ασθενής αξίζει τη συμπάθεια, την κατανόηση και την ανοχή μας.
Όμως, όπως συμβαίνει με όλα, έτσι κι ο "δεξιός λογισμός" έχει τα όριά του.
Όταν, λ.χ., ένας κληρικός ή μοναχός διδάσκει απόψεις αιρετικές θα τον αφήσουμε χωρίς αντίλογο;
Όταν με τον τρόπο της ζωής του, προκλητικό ή ανήθικο, εκθέτει ανεπανόρθωτα την εκκλησία και επηρεάζει αρνητικά τις ζωές των συνανθρώπων μας, θα τον αφήσουμε να αλωνίζει χωρίς να τον επαναφέρουμε στην τάξη;
Η όποια αδράνειά μας στις περιπτώσεις αυτές, θα μπορούσε να μπορούσε να θεωρηθεί "διακριτικότητα" ή "εκδήλωση αγάπης";
Κακώς, λοιπόν, απομονώνουν κάποιοι ορισμένες φράσεις του πατρός Παϊσίου ή και άλλων γερόντων, για να επιβάλλουν τη σιωπή μας!
Κάτι τέτοιο είχε επιχειρήσει, δυστυχώς, και ολόκληρη η Ιερά Σύνοδος που ζήτησε απ' την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων να απαγορευτεί κάθε αναφορά στη σεξουαλική ζωή των επισκόπων, γιατί προσβάλλονται τα ... προσωπικά τους δεδομένα!
Το είδαν κι αυτό τα μάτια μας, το άκουσαν κι αυτό τ' αυτιά μας...
Και μιας κι αναφερθήκαμε στον Παΐσιο, ας πούμε και τούτο: ο πατήρ Χριστόδουλος, ο πρώτος βιογράφος του γέροντα, εκαυχάτο πως με μεγάλη προσοχή αφαίρεσε από τα λόγια του γέροντα οτιδήποτε θα μπορούσε να δημιουργήσει ένταση και προβληματισμό στους ορθόδοξους πιστούς! Και πως αν έγραφε όλ' αυτά που έλεγε ο Παΐσιος για τους Επισκόπους, τους ηγουμένους του Αγίου Όρους και τους εκκλησιαστικούς ηγέτες μας, τότε...

Ισχύει, και με ποιες προϋποθέσεις το "μην κρίνετε για να μην κριθείτε"; (Β')

Για να είμαστε ειλικρινείς, έχουν και οι άνθρωποι του "εκκλησιαστικού χώρου" τα επιχειρήματά τους!
Ακούς να λένε: "Μην ασκείτε κριτική στην Εκκλησία (σ.σ.: εδώ εννοούν συνήθως τον εαυτό τους, που, ως γνωστόν, ταυτίζεται με την εκκλησία!) γιατί σκανδαλίζετε τους πιστούς".
Κατ' αρχήν να διευκρινίσουμε πως οι συνειδητοί πιστοί δεν σκανδαλίζονται!
Κι όσοι απ' τους "χλιαρούς" πιστούς σκανδαλιστούν, το παθαίνουν κυρίως απ' την προσπάθεια συγκάλυψης των σκανδάλων κι όχι απ' την αποκάλυψη και επιχειρούμενη εξυγίανσή τους.
Ας μην κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας.
Η κοινωνία έχει τόσο πολύ χορτάσει από εκκλησιαστικά σκάνδαλα, που πλέον δεν σκανδαλίζεται. Να σας θυμίσω τις κασέτες με τον πρώην Αττικής Παντελεήμονα, που κυκλοφορούσαν σε όλα τα σχολεία και φροντιστήρια της Αθήνας;
Αντίθετα, κάθε φορά που βγαίνει ένας άνθρωπος της εκκλησίας και με καλή διάθεση λέει κάποιες αλήθειες, η κοινωνία δείχνει ν' ανακουφίζεται και μια μικρή ελπίδα γεννιέται στις ψυχές των ανθρώπων πως "κάτι μπορεί ν' αλλάξει"...
Άρα, η αλήθεια δεν σκανδαλίζει αλλά ... ξεσκανδαλίζει τους ανθρώπους!
Και δυο τελευταίες παρατηρήσεις:
α) Το σκάνδαλο το προκαλεί εκείνος που το διαπράττει, κι όχι αυτός που το φανερώνει και το κατακρίνει. Αν κάποιος βάλει φωτιά στο σπίτι σου, ποιον θα θεωρήσεις ένοχο; Τον εμπρηστή ή τον γείτονα που φώναξε "φωτιά!";
β) Θυμάστε το παράδειγμα που αναφέραμε στη προηγούμενη ανάρτηση με τον Ιωάννη τον Βαπτιστή; Απέναντι στις προσωπικές αμαρτίες των μετανιωμένων ανθρώπων έδειχνε συμπόνια, ανοχή, κατανόηση, εχεμύθεια. Όταν, όμως, έβλεπε την αμετανόητη πολιτική και θρησκευτική ηγεσία να δίνει το κακό παράδειγμα και να δηλητηριάζει όλη την κοινωνία, γινόταν θηρίο ανήμερο.
Δημόσια διέπρατταν εκείνοι τα εγκλήματα και τις παρανομίες τους, δημόσια δίνονταν ο αντίλογος και ασκούνταν η κριτική.
Τώρα, βέβαια, θα μου πείτε πως ο Βαπτιστής αυτά έλεγε και πέθανε αποκεφαλισμένος. Ενώ κάποιοι επίσκοποί μας πεθαίνουν σήμερα από AIDS...
Στην επόμενη ανάρτηση θ' ασχοληθούμε με τους "δεξιούς λογισμούς" του γέροντα Παϊσίου...

Ισχύει, και με ποιες προϋποθέσεις, το "μην κρίνετε για να μην κριθείτε"; (Α')

Ας ξεκινήσουμε απ' τα βασικά. Δηλ. απ' την ίδια την Αγία Γραφή. Κι απ' τον ίδιο τον Ιησού.
"Αλίμονό σας γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριτές... μωροί και τυφλοί οδηγοί... μοιάζετε με τάφους ασβεστωμένους... εσωτερικά είστε γεμάτοι ανομία... φίδια, γεννήματα οχιάς..."!
Αυτά τους έσουρνε ο Χριστός καθημερινά, κι όμως, ούτε ένας απ' αυτούς δεν τόλμησε να του αντιτάξει ένα "άκου να σου πω άνθρωπέ μου, μην μας κρίνεις γιατί θα πας στην κόλαση και θα σε κρεμάνε απ' τη γλώσσα οι σατανάδες"!
Αυτό που δεν τόλμησαν να ξεστομίσουν τότε οι γραμματείς και Φαρισαίοι, το έχουν κάνει σήμερα "καραμέλα" οι "ορθόδοξοι" ιερείς μας, και το απευθύνουν σε κάθε μέλος της ενορίας τους που τυχόν ζητήσει να λάβει το λόγο για να εκφράσει μια προσωπική διαφωνία ή άποψη.
Ένα ακόμη παράδειγμα (απ' τα πολλά) του ευαγγελίου. Θυμάστε πώς αντέδρασε ο Χριστός όταν πήγε στο Ναό και είδε να τον έχουν μετατρέψει σε "οίκο εμπορίου";
Μήπως είπε "ας τους, θα τους κρίνει ο Πατέρας μου";
Όχι! Άρπαξε το μαστίγιο και τους πέταξε έξω με τη βία! Ποιος; Αυτός, ο πρώτος και μεγαλύτερος ειρηνοποιός!
Θα μου πείτε, βέβαια, πως αυτός ήταν θεάνθρωπος και είχε το "δικαίωμα" να κρίνει αυστηρά τους ανθρώπους...
Ωραία, λοιπόν, ας έρθουμε και στους ανθρώπους. Κι ας περιοριστούμε στον Ιωάννη τον Βαπτιστή. (Την αυστηρή κριτική που άσκησε σε πολλούς και διάφορους ο Παύλος, την αφήνω να τη βρείτε οι ίδιοι στις επιστολές του. Με τόσα που είπε ο καημένος ο απόστολος, θα έπρεπε να έχει πάει σούμπιτος στην κόλαση, κατά τη λογική των σύγχρονων "εκκλησιαστικών κύκλων").
Ο Ιωάννης, λοιπόν, όσο ζούσε ήταν ο πνευματικός πατέρας κι εξομολόγος ολόκληρου του ιουδαϊκού λαού. Άκουσαν κι αν άκουσαν τ' αφτάκια του αμαρτίες, αδικίες, διαστροφές κι εγκλήματα. Έβλεπε, όμως, τη συντριβή και την ειλικρινή μετάνοια στις καρδιές των ανθρώπων, γι' αυτό και ήταν τόσο ανεκτικός και συμπονετικός μαζί τους. Ποτέ και κανέναν δεν κατηγόρησε ή κατέκρινε δημόσια.
Το ακριβώς αντίθετο έπραττε με τους εκπροσώπους της τότε εκκλησιαστικής και πολιτικής εξουσίας. Έβλεπε τη σκληροκαρδία και αμετανοησία τους, και, γι' αυτό, τους κατέκρινε σκληρά και δημόσια.
Ειδικά για τους Φαρισαίους, χρησιμοποιεί την ίδια σχεδόν ορολογία μ' εκείνη του Χριστού: "Φίδια, γεννήματα εχιδνών, πού θα κρυφτείτε;".
Τόλμησε κανείς να του πει "βάλε στη γλωσσίτσα σου πιπεράκι Ιωάννη, γιατί θα καίγεσαι αιωνίως στα καζάνια της κόλασης, που τολμάς να υποκαθιστάς το Θεό και να κρίνεις τους ανθρώπους";
Όχι, βέβαια! Γι' αυτό λέω πως ο σημερινός "ορθόδοξος εκκλησιαστικός χώρος" είναι πολύ χειρότερος απ' τους Φαρισαίους της εποχής του Χριστού...
Ένα ακόμη παράδειγμα: ο Ηρώδης ο Μέγας, μόλις πέθανε ο αδελφός του Φίλιππος, παντρεύτηκε την όμορφη κουνιάδα του, την Ηρωδιάδα.
Η πράξη αυτή απαγορευόταν απ' το Νόμο. Κανείς δεν τόλμησε να αντιδράσει εκτός του Ιωάννη του Βαπτιστή. Αυτός, οργάνωσε μια μονοπρόσωπη διαδήλωση, εγκαταστάθηκε έξω απ' το παλάτι του Ηρώδη και τον έλεγχε δημόσια.
Φαντάζεστε τον Ηρώδη να έβγαινε στο μπαλκόνι και να φώναζε: "Άντε από δω ρε χαμένε! Κοίτα τις δικές σου αμαρτίες και μην κατακρίνεις το συνάνθρωπό σου γιατί γίνεσαι αντί-Χριστος";
Κι όμως, τέτοια επιχειρήματα χρησιμοποιούν σήμερα πολλοί "ορθόδοξοι" ιερείς μας...
Ξέρω πως σας κούρασα, γι' αυτό θα κλείσω με ένα παράδειγμα απ' τη ρωσική ορθόδοξη εκκλησία, που φιλοδοξεί να επιστρέψει στο παλιό αμαρτωλό (τσαρικό) παρελθόν της, γι' αυτό και δογματίζει ... "μορτσάτ ι νε ραζσουζντάτ" (=κλείσε το στόμα και μη σκέφτεσαι).
Αυτά έλεγε και πριν το 1917, γι' αυτό "έπιασε πάτο" κι ήρθε ο κομμουνισμός και τα σάρωσε όλα.

Στην έρημο στα Καυσοκαλύβια...

Η ερημιά, λέει ο Κόντογλου, δεν είναι τόσο μεγάλη δυστυχία όσο νομίζουν οι άνθρωποι.
Μπορεί να είναι κι ωφέλιμη..
Ο άνθρωπος αρχίζει να βλέπει και να καταλαβαίνει πράγματα που δεν τα 'βλεπε πριν.
Όλα τα κοσμικά σβήνουν και χάνονται. Μέσα σ' ένα αχανές διαλύονται και τίποτα πλέον...
Η δόξα τσαλαπατιέται, ο πλούτος κατρακυλά, η νεότης ζαρώνει σ' ένα παραγώνι και μετανοεί για τα περασμένα της έργα.
Μόνο η φιλία μένει γραμμένη και ριζωμένη. Και στον άλλον κόσμο σμίγει κι ανταμώνεται κι αγιάζει...
Στη σκήτη των Καυσοκαλυβίων οι πατέρες στέκονται όρθιοι στην αγρυπνία, σαν ακλόνητοι στύλοι. Απ' το βράδυ ως το πρωί.
Ούτε μια φορά δεν κοιτάζουν αριστερά ή δεξιά. Ούτε γέρνουν στο στασίδι τους ν' αναπαυθούν.
Στην καθημερινή τους ζωή, όλοι τηρούν τη σιωπή. Αργό και περιττό λόγο απ' αυτούς δεν ακούς. Μόνο για τ' απαραίτητα μιλούν, κι όταν υπάρχει μεγάλη ανάγκη...

Η Εκκλησία απαγορεύει το θρησκευτικό όρκο!

Στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου η εντολή του Χριστού είναι σαφέστατη: "εγώ δε λέγω υμίν μη ομόσαι όλως"! Δηλαδή, σας απαγορεύω ρητά να ορκίζεστε για οποιονδήποτε λόγο.
Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος τονίζει πως δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε διάφορες προφάσεις για να ορκιζόμαστε.
Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος μάς προτρέπει να απαλλαγούμε απ' τη συνήθεια των όρκων.
Ο Γρηγόριος Παλαμάς συνιστά να αποφεύγουμε τελείως τον όρκο.
Τα ίδια ορίζουν ο 29ος κανόνας της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου καθώς και η απόφαση της Συνόδου του Οικουμενικού Θρόνου το 1849.
Ο ισχύων Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας απαγορεύει στους ιερομόναχους και στους κληρικούς κάθε βαθμίδας να ορκίζονται. Επιτρέπει μόνο την διαβεβαίωση στην ιεροσύνη τους.
Συνεπώς δεν είναι η Εκκλησία εκείνη που επιβάλλει τον όρκο. Κι όσοι κληρικοί τάσσονται υπέρ του θρησκευτικού όρκου γιατί βλέπουν πίσω απ' το αίτημα της κατάργησής του μια προσπάθεια αποθρησκειοποίηση της κοινωνίας, απλά κινούνται έξω απ' το πνεύμα της Ορθοδοξίας
Τομ θρησκευτικό όρκο επέβαλε η Πολιτεία προκειμένου να ενισχύσει το αίσθημα ευθύνης όσων αναλαμβάνουν κάποια υπεύθυνη θέση ή καλούνται ως μάρτυρες στα δικαστήρια.
Σήμερα, η έννομη τάξη δίνει την ευχέρεια σε όσους καλούνται να ορκιστούν, να επιλέξουν μεταξύ θρησκευτικού και πολιτικού όρκου (δηλ. στην τιμή και στη συνείδησή του).
Κι αυτή, όμως, η ρύθμιση είναι ανεπαρκής και παραβιάζει την θρησκευτική ελευθερία αφού αναγκάζει τους πολίτες να αποκαλύπτουν τις όποιες θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
Η καλύτερη λύση είναι η πλήρης κατάργηση του θρησκευτικού όρκου και η γενικευμένη καθιέρωση του αντίστοιχου πολιτικού.