Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2010

Αντέγραψε τον Ηράκλειτο ο ευαγγελιστής Ιωάννης;

Ο Ηράκλειτος αποφεύγει να χρησιμοποιεί τη λέξη "Θεός".
Προτιμάει την αντίστοιχη "Λόγος", που σημαίνει "λογική".
Την ίδια λέξη χρησιμοποιεί και ο ευαγγελιστής Ιωάννης για το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας. Και ξεκινάει το Ευαγγέλιο του με το περίφημο "εν αρχή ην ο Λόγος"...
Ο Ηράκλειτος δεν συμπαθούσε τους ανθρώπους και τη μίζερη λογική τους. Γι' αυτό και ζούσε μοναχικά. Κάποιοι τον αποκαλούσαν και "μισάνθρωπο"!
Μέσα σε όλες τις μεταβολές, τις αλλαγές και τις αντιθέσεις της φύσης, έβλεπε την ενότητα, την ολοκλήρωση, ένα είδος "παγκόσμιας λογικής" που κατευθύνει τα πάντα.
Ο "Νους του Σύμπαντος" εξουσιάζει τα πάντα και όλοι οι άνθρωποι πρέπει να σέβονται την κυριαρχία του"...

9 σχόλια:

Jason είπε...

Κι εγώ κάπως έτσι το καταλαβαίνω.
Μια δύναμη λογικής και ισορροπίας, ένας θεός που έχουμε κι εγώ κι εσύ μάλλον λίγο μέσα μας.
Και όχι ένας Θεός με Θ κεφαλαίο που βλέπει, ακούει, σκέφτεται, επιλέγει, κρίνει ή συγχωρεί, θέλει, επεμβαίνει και το θέλημά Του γίνεται πράξη.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Υποτίθεται πως όσο ο άνθρωπος "εκπολιτίζεται" τόσο ο θεός που πιστεύει γίνεται λιγότερο ανθρωπομορφικός και περισσότερο φιλοσοφικός και πνευματικός...

Haris είπε...

Φυσικά Λόγος, στα αρχαία Ελληνικά δεν σημαίνει Λογική... Σημαίνει εκφερόμενος λόγος, αναλογία. Και μόνο έτσι έχει νόημα στον Ηράκλειτο (ήταν ο μέγας αντι-λογικός άλλωστε). Ο Ηράκλειτος φυσικά δεν πίστευε σε έναν θεό που έχει την δικιά του λογική, αλλά αποτύπωσε την κανονική αναλογία που υφίσταται η πραγματικότητα κατά την μεταβολή της... Απ' την άλλη, ο Ιωάννης, όταν έλεγε Λόγος, εννοούσε την θεϊκή λογική αλλά και την θεϊκή επιθυμία. "Είπεν ο θεός" όπως στην Παλαιά. Ο θεός του Ηράκλειτου είναι φιλοσοφικός, με την έννοια ότι "αυτός" διοικεί τον κόσμο. Αλλά...δεν υφίσταται ως ον. Απλά είναι έκφραση.
Θεωρώ το ποστ σου φίλε μου, τεράστια διαστρέβλωση :)

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Χε χε... έχω σπουδασει στη "Σχολή Διαστρευλώ"!

Ψάχνω να βρω λίγο χρόνο ελεύθερο φίλε μου για να αναλύσω τον όρο "Λόγος" στη φιλοσοφία και στη θρησκεία...

Modern Father είπε...

ο αγιος ιωάννης χρησιμοποιει τον ηρακλειτιο όρο αλλα του δίνει αλλο νόημα, ο Λόγος του Θεού είναι το δεύτερο π ρ ό σ ω π ο της αγίας Τριάδος και όχι κάτι απρόσωπο και δυναμικο, αλλά κάτι προσωπικό και ιστορικο γεγονός, ο σαρκωθείς Λόγος του Θεού...άρα ομιλούμε για διαφορετικη προσέγγιση του ίδιου όρου!
ούτε λεπτό δεν εκφράζεται φιλοσοφικά και αόριστα ο άγιος Ιωάννης σε καθετι έχει και ακολουθει την πίστη της εκκλησίας του Χριστου στο μυστήριο της σάρκωσης του Θεού Λόγου που μόνο με την λογική δεν κατανοείται δίοτι είναι κάτι υπερ-λογον, πάνω αππο κάθε λογική εξήγηση και ακολουθία!

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Έτσι είναι...
Ο Χριστιανισμός με ρωμαλαίο τρόπο υιοθέτησε αρκετά στοιχεία του ελληνορωμαϊκού περιβάλλοντός του προκειμένου να επιτύχει το σκοπό του: την πληρέστερη διατύπωση και διάδοση των δογματικών του αληθειών.
Έτσι, εκμεταλλεύτηκε την ελληνική γλώσσα και φιλοσοφία, την ποίηση, μελωδία, ακόμα και εθνικά έθιμα μετέπλασε σε χριστιανικά...

Modern Father είπε...

ο χριστιανισμος καθε τι το προσλαμβανει εν εαυτω και εν εκκλησια και τελικα το μετατρεπει και το μεταπλαθει για να θεραπευθει και να υπηρετησει τους σκοπους του!

Haris είπε...

Νομίζω φίλε, πως την καλυτερη διευκρίνηση την πήρες από τον μοντέρνο παπά, σχετικά με το διαφορετικό περιεχόμενο των λέξεων στον ελληνικό πολιτισμό και στο χριστιανικό παπαδαριό. Είναι η καλύτερη επειδή είναι live :P
Πάντως αν θες βοήθεια για το νόημα της λέξεως Λόγος στον Ηράκλειτο έχω κάποιες βιβλιογραφικές παραπομπές να σου πω (αν και πιθανότατα θα τις έχεις υπόψην σου).
Με "ανάγκασες" να ανατρέξω ξανά στον παντοτινά αγαπητό Ηράκλειτο, και οφείλω να επισημάνω ακόμα κάτι που νομίζω πως σου διαφεύγει (στο ποστ). "Η "παγκοσμια λογική" που κατευθύνει τα πάντα", καταρχάς όπως είπαμε δεν είναι ακριβώς λογική αλλά αναλογία, και κατά δεύτερο, δεν υπάρχει κάτι που να διοικεί τον κόσμο, με την έννοια κάποιου υπερ-κοσμου πράγματος το οποίο βρίσκεται εκτός κόσμου. Είναι πολύ σημαντικό για την φιλοσοφία του Ηράκλειτου αυτό, διότι είναι ίσως η σημαντικότερη συμβολή του: υπάρχει μόνο ο υλικός κόσμος, ο οποίος μέσω μιας εσωτερικής "νομοθεσίας", μιας εσωτερικής παρόρμησης, κινείται κανονικά -δηλαδή σύμφωνα με ορισμένα μέτρα.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Το πνεύμα του ποστακίου ήταν ακριβώς αυτό: να δείξει πως ο χριστιανισμός χρησιμοποίησε υπάρχοντα "υλικά", τα οποία προσάρμοσε στις δικές του προϋποθέσεις.
Δεν ήθελα να ισχυριστώ πως υπάρχιση ταύτιση Ηράκλειτου-Ιωάννη κλπ
Πάντως, χαίρομαι πολύ Χάρη που σε βρίσκω "ζεστό"!
Η έννοια του "Λόγου" είναι θεμελιώδης και στη φιλοσοφία και στη θεολογία.
Έχω διαβάσει πολλά σχετικά, και θ' αφήσω λίγο χρόνο να αφομοιωθούν στο πνεύμα μου και να κατακάτσει το καταστάλγα.
Προπονήσου κι εσύ να είσαι έτοιμος!
Αν και, εφ' όσον προπονήθηκες με τον "σκοτεινό", δεν σε βλέπω να έχεις πρόβλημα.
Όμως, ό,τι πούμε θα κινείται στη σφαίρα της εκλαϊκευσης! Αλλιώς θα χαθεί η μπάλα...