Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2017

Χριστιανοί και Μπεκτασίδες (του θεολόγου Σταύρου Βαλλίδη) ΙΔ’ - Ταξική πάλη με θρησκευτικό μανδύα!

Ο θεσμός του ιμάμη, αν και έχει καθιερωθεί και από τους Σουνίτες, αλλά και από τους Σιΐτες, ωστόσο οι τελευταίοι δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στο αξίωμα αυτό. Οι Αλεβήδες πιστεύουν ότι Ιμάμης εκτελεί και τις διοικητικές εργασίες που είναι και αυτές θεϊκές, διότι ο Προφήτης τις τελούσε ανελλιπώς. Πιστεύουν ότι ο Ιμάμης δεν μπορεί να αναδεικνύεται με εκλογές, διότι τα καθήκοντα αυτά από τη φύση τους πρέπει να τα ασκεί ο πιο εκλεκτός, ένδοξος, ευγενικός και καταξιωμένος στην κοινότητα.
Ο Ιμάμης δεν έχει ελαττώματα και δεν κάνει σφάλματα, η επιλογή του είναι θέλημα θεϊκό. Οι ιμάμηδες συγχρόνως πρέπει να είναι και οι ηγέτες χαλίφηδες. Η άσκηση της εξουσίας πρέπει να είναι σωματική αλλά και ψυχική. Η σημασία του αξιώματος του ιμάμη, και κατ΄ επέκταση του χαλίφη, είναι καθοριστική στην κοινότητα, γι΄ αυτό και υποστηρίζεται ότι κληροδοτήθηκε από τον Μωάμεθ στον Αλή και τους απογόνους του.

Οι Αλεβήδες πιστεύουν ότι ο Θεός διά μέσου του Αλή απεκάλυψε τις κρυφές έννοιες του ιερού βιβλίου του Κορανίου στους δώδεκα Ιμάμηδες και στον Μehdi. 
Κάθε Ιμάμης ορίζει τον διάδοχό του, που τον κατηχεί και τον εισαγάγει στα μυστικά του Ισλάμ, για να μπορέσει στη συνέχεια να ανταποκριθεί στην ερμηνεία του ιερού βιβλίου. Τα μυστικά αυτά, μεταφέρονται από γενιά σε γενιά. Δεν υπάρχει αντίλογος και αμφισβήτηση των προθέσεων και των επεξηγήσεων του Ιμάμη. Αυτός κατέχει το χάρισμα του αλάνθαστου και φυσικά του θείου οδηγού. Οι Αλεβήδες πιστεύουν επίσης ότι οι Ιμάμηδες είναι οι άνθρωποι που θα ερμηνεύσουν και θα μεταφέρουν στις επόμενες γενιές τις θεϊκές επιταγές, έτσι όπως τις αποκάλυψε ο Θεός στον Μωάμεθ. Ο Ιμάμης είναι ο καθοδηγητής που ζητά την αλήθεια και την φανερώνει σε αυτούς που είναι έτοιμοι να την δεχτούν.

Οι Αλεβήδες ήταν εξαιρετικά κλειστοί σε ότι αφορά τις θρησκευτικές τους δραστηριότητες. Ιδεολογικά έδιναν μεγάλη έμφαση στην αντίσταση του ανθρώπου απέναντι στους πειρασμούς και ειδικότερα στην φιλαργυρία.

Όπως ήταν γνωστό ο αγροτικός πληθυσμός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας δεν είχε δικαιώματα πάνω στην ιδιοκτησία της γης, που σκληρά καλλιεργούσε για να μπορέσει να συντηρηθεί. Τα κράτος (Σουλτάνος-Χαλίφης) υπό μορφή φόρου τους αποστερούσε το μεγαλύτερο μέρος της σοδειάς του. Η ζωή των κατοίκων ήταν μέσα στη φτώχεια και την ανέχεια. Η μοναδική διέξοδος τους ήταν η θρησκεία.


Ο Αλεβισμός, μορφή φιλελεύθερη του Σιιτισμού, προέτρεψε κατ’ επανάληψη τους πιστούς σε επαναστάσεις κατά της άδικης εξουσίας του Σουλτάνου. 
Οι αγώνες τους δεν ήταν μόνο η μακροχρόνια θρησκευτική τους αντιπαλότητα (Σουνιτισμού- Σιιτισμού), αλλά είχαν και στοιχεία κοινωνικής αλλαγής. Χαρακτηριστικοί είναι οι στίχοι του ποιητή Pir Sultan Abdal, (15ος αιώνας), ενός από τους μεγαλύτερους Αλεβήδες ποιητές:

«Μου πήρες όλη τη σοδιά, αιμοσταγή τύραννε. Σε καταγγέλλω στον Θεό για όλα όσα κάνεις» ή αλλού:

«Ελάτε να ενώσουμε τις καρδιές μας και μαζί να αντισταθούμε στη βία, την τυραννία και την εκμετάλλευση».

Οι ταξικές διαφορές μεταξύ των πλουσίων αγάδων και των φτωχών αγροτών ήταν φανερές σε όλη την αυτοκρατορία, ενώ οι πολυέξοδες τελετές με τις γυαλιστερές και μεγαλόπρεπες στολές των αξιωματούχων του Σουλτάνου προκαλούσαν τον θαυμασμό αλλά και το κοινό αίσθημα των υπηκόων. Εκφραστές των αντιδράσεων αυτών ήταν κατά κύριο λόγο οι φτωχοί δερβίσηδες των Μπεκτασήδων. Χαρακτηριστική είναι η ιστορία του φτωχού δερβίση που παρακολουθώντας μια από αυτές τις λαμπρές τελετές με την πομπή των αξιωματούχων έστρεψε το βλέμμα του στον ουρανό και είπε: Θεέ μου δες τους δούλους του Σουλτάνου, δες ύστερα και το χάλι του φτωχού δούλου σου.

Οι οπαδοί του Αλή υπέστησαν πολλές πιέσεις και σφαγές από τους Σουνίτες Μουσουλμάνους, αλλά συνέχισαν τους αγώνες τους σε θρησκευτική, αλλά και κοινωνική βάση. Ο Αλή αποτελεί σύμβολο πνευματικό και φάρο οδηγητή, όλων των κατατρεγμένων και φτωχών, γιατί και αυτός πιστεύουν ότι υπέστη τα πάνδεινα, από μεγάλες αδικίες στη ζωή του. Οι Αλεβήδες προέβαλλαν πάντα τον ανθρωπισμό και την ανοχή τους, αλλά σχεδόν ποτέ δεν απέκτησαν εξουσία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: