Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2015

Πώς να μετατρέψετε ένα φίδι σε ... ραβδί!

Δεν πρόκειται ποτέ να λύσουμε τον "γρίφο-Ιησούs" αν προηγουμένως δεν κατανοήσουμε την ιουδαϊκή κοινωνία και παράδοση, της οποίας γέννημα-θρέμμα ήταν κι ο ιδρυτής της χριστιανικής θρησκείας.
Οι Ιουδαίοι είχαν ζυμωθεί με την ιδέα πως ο Θεός τούς μιλάει μέσω ενός ανθρώπου. Κι όταν λέμε "ανθρώπου" δεν εννοούμε ούτε βασιλιά ούτε αρχιερέα ούτε, φυσικά, ημίθεο!
Τόσο ο Μωυσής όσο κι ο Αβραάμ, παλιότερα, ήταν άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Έ, λοιπόν, τέτοιος θα ήταν κι ο αναμενόμενος μεσσίας-χριστός. Εκατό τοις εκατό άνθρωπος που θα γεννιόταν, σύμφωνα με την προφητεία, όχι από γριά και στείρα γυναίκα αλλά από έφηβη αναπαραγωγικής ηλικίας (κι όχι από "παρθένα" όπως λάθος το μετέφρασαν οι "εβδομήκοντα" αλεξανδρινοί φιλόλογοι!)...
Όταν οι βασιλιάδες, ο κλήρος κι ο λαός του Ισραήλ παραστρατούσε, κάποιος απλός άντρας ή γυναίκα αναλάμβανε να τους επαναφέρει στην τάξη εν ονόματι του Θεού. 
Είναι οι περιβόητοι nabi'im (nabi στον ενικό αριθμό) που πάλι οι εβδομήκοντα τους μετέφρασαν λάθος ως "προφήτες", ενώ στα εβραϊκά η λέξη σημαίνει "στόματα του Θεού". Βέβαια οι nabi'im έκαναν και προφητείες, αλλά η πρόβλεψη των μελλούμενων ήταν δευτερεύον χάρισμα...
Νabi μπορεί να είναι οποιοσδήποτε, κι όχι κατ' ανάγκη ιερωμένος. Από τον άξεστο χωρικό Ηλία τον Θεσβίτη, τη Δεββώρα μέχρι και ιερωμένους όπως ο Ιερεμίας κι ο Εζεκιήλ.
Το μεγάλο πρόβλημα με τους nabi'im ήταν να αποδείξουν πως ήταν αληθινά άνθρωποι και "στόματα" του Θεού. Το πιο σίγουρο σημάδι ήταν το "θαύμα".
Ο Μωυσής τράβηξε την προσοχή των συμπατριωτών του όταν μετέβαλλε το ραβδί του σε φίδι. Ακούγεται τρελό αλλά μπορεί και να μην είναι. Στην Ινδία οι γόητες φιδιών δίνουν ένα δυνατό χτύπημα στο πίσω μέρος του λαιμού της κόμπρας και το κακόμοιρο φιδάκι παθαίνει καταπληξία και γίνεται σκληρή και άκαμπτη σαν ραβδί!
Ο Μωυσής έκανε πολλά ακόμα κόλπα. Όπως, π.χ., βρήκε νερό στην έρημο! Σίγουρα οι συμπατριώτες του το θεώρησαν μέγα θαύμα. Μόνο που οι καημένοι αγνοούσαν τη μέθοδο της ραβδοσκόπησης, την οποία ο Μωυσής διδάχθηκε απ' τους Αιγύπτιους ιερείς!
Ένας nabi ήταν κι ο Ιησούς. Για τα θαύματα του οποίου θα μιλήσουμε αργότερα...

Παρασκευή 23 Οκτωβρίου 2015

Γνωριμία με το Ισλάμ (ΣΤ') - Στο δερβίσικο τεκέ του Έβρου (Πηγή: Lifo.gr)

Ο αλεβίτικος τεκές του Σεγήτ Αλή Σουλτάν στη Ρούσσα κρύβει στα ενδότερά του δύο μεγάλες ιστορίες. Τη δική του ιστορία που είναι ασύλληπτη και άγνωστη στο ευρύ κοινό (είναι ένα από τα σημαντικότερα κέντρα μπεκτασισμού στον κόσμο), αλλά και μια οικογενειακή ιστορία που κρατά από τον εμφύλιο έως σήμερα και είναι εντελώς αποσυνδεμένη από τον γνωστό πολιτισμό. Πρόκειται για την ιστορία της οικογένειας που φυλάσσει το χώρο και έχει πλέον γίνει ένα με τη φύση και ζει ασκητικά σε ένα παμπάλαιο πέτρινο σπίτι. Τόσο μακριά από το δικό μας υλιστικό κόσμο και τόσο κοντά σε μια μυστικιστική ζωή που στο μέσο άνθρωπο της πόλης μπορεί να μοιάζει με ιστορία για αγρίους. 
Η αλήθεια είναι πως το μέρος είναι τόσο απομακρυσμένο που αν φωνάξεις για βοήθεια μπορεί να μην ακούσει ούτε ο Θεός... Η ιστορία όμως έχει ως εξής: Ο Ζεκί Τσολάκ, ο νεότερος επιστάτης, ζει στον τεκέ μαζί με τη σύζυγό του, Χατιτζέ, και τις τρεις κόρες τους. Εκεί έζησε και ζει έως σήμερα ο πατέρας του, ο Μουσλούμ, ο παππούς του ο Αλή και ο προπάππους του ο Μουσταφά. 
Ο τελευταίος τα είχε βρει με τους αντάρτες και όταν το κτίσμα του τεκέ χρησιμοποιήθηκε για νοσοκομείο, επισκεπτόταν με την ανοχή τους τον χώρο δύο φορές τη βδομάδα με σκοπό να ανάψει 12 κεριά στους 12 ιμάμηδες. Αυτή είναι μια ιεροτελεστία που έχει κρατήσει ως σήμερα, εφόσον μετά τον πόλεμο και με την εμπιστοσύνη που επιδείχθηκε στο πρόσωπο του προπάππου, τόσο από τους χριστιανούς όσο κι από τους αλεβίτες, χρίστηκε επιστάτης του τεκέ και πήγε να ζήσει μόνιμα εκεί.
Μια σπάνια μαύρη μουριά στέκει επιβλητική στη μέση εδώ και 600 χρόνια και έχει τη δική της θέση στην παράδοση για το πώς επιλέχθηκε το σημείο. Λένε ότι είναι θαυματουργή κι ότι όποιος φάει μούρο της δεν θα αρρωστήσει ποτέ. 
Ένα λωτόδεντρο μπροστά στο σπίτι κλέβει τις εντυπώσεις. Είναι γυμνό από φύλλο, έχει μόνο λωτούς σαν μπάλες σα χριστουγεννιάτικο δέντρο. Πολλά σκυλιά τριγύρω, πιστοί φίλοι για έξτρα φύλαξη, συντροφιά και παιχνίδι. 
Ο τεκές ζει και αναπνέει από τη ζωή της οικογένειας όταν ο χώρος δεν συγκεντρώνει αλεβίτες πιστούς που πραγματοποιούν τις δικές τους θρησκευτικές εκδηλώσεις. Σε καθηλώνει το παραμυθένιο τοπίο που μοιάζει βγαλμένο από αγγελοπουλική ταινία καθώς επίσης το γεγονός ότι κρυμμένο μέσα σ' αυτό, βρίσκεται ένα τόσο μεγάλο συγκρότημα ιδιόμορφων πέτρινων κτισμάτων. Με τη μία αντιλαμβάνεσαι ότι δεν είναι κάτι που συναντάς κάθε μέρα. Το συγκρότημα χρονολογείται πίσω στην εποχή της οθωμανικής αυτοκρατορίας, ανεγέρθηκε το 1400 μ.Χ. περίπου και φιλοξενεί μαυσωλείο, μαγειρείο, σχολείο, αρχοντικά κονάκια, το νεκροταφείο του σουλτάνου και αρχιδερβίσηδων και μάλλον το τζαμί του τεκέ. 
Όπως λένε οι αλεβίτες στη μπροσούρα τους, εκεί έκαναν τη στάση τους, τη συγκεκριμένη εποχή, Τούρκοι μετανάστες οι οποίοι ξαπόσταιναν, προσεύχονταν και αποστέλλονταν όπου συνέτρεχε λόγος. 
Ο τόπος συνάθροισης άρχισε να καταστρέφεται το ’22, το ’41-’44 και το ’50 από τους χρυσοθήρες (τρομερά συνηθισμένο χόμπι στη Θράκη), χρησιμοποιήθηκε από τους αντάρτες του εμφυλίου και το ’50 ανακαινίστηκε για πρώτη φορά. 
Ο Ζεκί παίρνει το λόγο και η ξενάγηση γίνεται ενδιαφέρουσα: «Ο αλεβιδισμός έχει μεγάλες διαφορές με το σουνιτισμό. Πώς είναι ο καθολικισμός και η ορθοδοξία, κάπως έτσι είναι. Εμείς πιστεύουμε σε Αγίους, όπως θα λέγαμε στο ελληνικό λεξιλόγιο. Ο Σεγήτ Αλή Σουλτάν είναι για εμάς ένας Άγιος. Στην οθωμανική αυτοκρατορία είχαμε προβλήματα μεγάλα. Ο Μουράτ Β΄ είχε δώσει εντολή στο στρατό του να αποκεφαλίσει όλους τους αλεβίτες και είχε εξοντώσει πάρα πολύ κόσμο. Γι' αυτό ο αλεβιδισμός τραβήχτηκε λίγο στην άκρη, στα βουνά, για να φυλαχτεί από αυτή την ιστορία. Τώρα πια οι αλεβίτες ξεκίνησαν ν' ανοίγονται σιγά-σιγά. Δεν κρύβονται. Αυτά που πιστεύουν τα λένε».
Υπάρχει η κόντρα του παρελθόντος; Όχι τόσο. Το θέμα ξεκινάει από τον προφήτη ακόμη. Ο γαμπρός του Αλή ήταν τόσο πιστός στον Μωάμεθ και όταν ξεψύχησε ο προφήτης, έψαχναν να βρουν ποιον θα βάλουν ως επικεφαλής του Ισλάμ. Στην τελευταία του αναφορά όμως είχε πει ότι ό,τι είμαι εγώ, είναι και ο Αλή. Αν είμαι εγώ ο παράδεισος, η πόρτα είναι ο Αλή. Μετά από μένα, θα είναι ο Αλή. Μετά το θάνατό του όμως, έγινε φασαρία και έβαλαν κάποιον άλλον αντ’ αυτού. Ο Αλή μπήκε, αλλά μπήκε ως τέταρτος επικεφαλής του Ισλάμ. Κι έτσι έγινε η αρχή. 
- Εσείς τι θεωρείτε τον εαυτό σας; 
Το Ισλάμ είμαστε εμείς. Η κεφαλή του. Όχι αυτοί που είναι οι Σουνίτες. Στέκει αγέρωχος, υπερήφανος, με όψη δυνατού άντρα, στιβαρότητα στο λόγο και άψογα ελληνικά. Μας δείχνει τα πάντα τριγύρω με ταπεινότητα και συνεχίζει: «Ρατσισμός δεν υπάρχει εδώ επειδή οι Άγιοι του αλεβιδισμού έλεγαν σε όλους να ορκιστούν ότι δεν θα κάνουν σε κανέναν κακό, ούτε με τη γλώσσα, ούτε με τα χέρια τους. Τις 73 ράτσες του κόσμου να τις κοιτούν με ένα μάτι αλλά να χωρίζουν τον άνθρωπο ανάλογα με την κακία και την καλοσύνη του. Κι έχουν τρεις φορές να του αναφέρουν ότι αυτό που κάνει είναι λάθος. Έτσι θα τον πάρουν μαζί. Οι σουνίτες δεν πηγαίνουν μαζί για να προσευχηθούν στο τζαμί. Σ’ εμάς δεν υπάρχει αρσενικό ή θηλυκό. Μαζί προσευχόμαστε. Όποιος ζει σήμερα, έχει το Θεό χάρισμα πάνω του για να στέκεται. Ούτε πέντε φορές προσευχόμαστε τη μέρα. Όποιος μπορεί, κάνει αυτό που μπορεί και όπου μπορεί». 
Στην ερώτηση αν θα περιμένει να κάνει το αγόρι για να τον χρίσει επόμενο επιστάτη του τεκέ επισημαίνει ξανά ότι στον αλεβιδισμό δεν έχει σημασία το φύλο, αλλά η ψυχή. «Δεν είμαστε μονάρχες, δεν είμαστε βασιλείς. Μένουμε γιατί το θέλουμε κι αν κάποια από τις κόρες μου θελήσει να είναι συνεχίστρια όλου αυτού, καλώς να ορίσει».
Η φιλοξενία τους σε σκλαβώνει. Ο Ζεκί εξηγεί για ώρα να μην μας μείνουν απορίες, η Χατιτζέ περιμένει κοκαλωμένη στην παγωνιά με το δίσκο να τελειώσει η συζήτηση για να προσφέρει το τσάι, τα παιδιά χαμογελούν ντροπαλά και κρύβονται από τον φακό και οι μεγαλύτεροι δεν σταματούν τη δουλειά, την οποία συνεχίζει και το ζευγάρι όταν τελειώνει το τουρ. Ακόμη και το εργατικό μυρμήγκι στο παραμύθι με τον χασομέρη τζίτζικα σταματούσε να δουλεύει στη βαρυχειμωνιά. Αυτοί συνεχίζουν, αλλιώς δεν βγαίνει ο χειμώνας. Και πρέπει να βγει με το κεφάλι ψηλά. Είναι θέμα προσήλωσης σε έναν ιερό σκοπό. 
Οι Μπεκτασήδες είναι ένα δερβίσικο τάγμα που απομεινάρια του εξακολουθούν να υπάρχουν στη σύγχρονη Θράκη. Έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην κατάληψη της από τους Οθωμανούς και στη δραστηριοποίηση του μουσουλμανισμού στην περιοχή. Η συνεργασία των μπεκτασήδων με το οθωμανικό κράτος διακόπηκε από τον 15ο αιώνα και μετά. Έκτοτε, επιτεύχθηκε η καλυτέρευση της σχέσης τους με τους χριστιανούς της Θράκης. Από την αλληλεπίδραση προέκυψαν κοινά έθιμα αλλά και μια κοινή γιορτή, του Αγ. Γεωργίου στις 6 Μαΐου, σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο. 
Πνευματικοί χώροι αλεβιτών: Ο τεκές της Ρούσσας είναι ο πιο φημισμένος μετά την Εστία των Γερόντων των Μπεκτασήδων. Οι πιο σπουδαίοι τόποι συνάθροισης κατά σειρά έχουν ως εξής: 1. τεκές του Σεγήτ Αλή Σουλτάν στη Ρούσσα (Διδυμότειχο, Ελλάδα), 2. τόπος συγκέντρωσης Αμπτάλ Μουσά στην Αντάλια/Ελμαλί (χωριό Τεκές, Τουρκία), 3. τεκές Κερμπελά (Ιράκ) και 4. τεκές Καϊγκουσούς Αμπτάλ στο Κάιρο (Αίγυπτος). Ο Σεγήτ Αλή Σουλτάν ήταν δερβίσης και πέθανε το 1402. Ο θάνατός του, σύμφωνα με τους αλεβίτες, επήλθε ταυτόχρονα σε δύο τόπους συνάθροισης. Στον τεκέ της Ρούσσας, αλλά και σε ένα μαυσωλείο που ίδρυσε το 1385 κοντά στον Ασαγή τεκέ στο χωριό Μικρό Δέρειο. Άρα, ο Έβρος είναι διπλά ευλογημένος τόπος για τους μπεκτασήδες.
Ο τεκές της Ρούσσας βρίσκεται ανάμεσα από τα αλλοτινά δερβενοχώρια Γονικό, Μεγάλο Δέρειο και Ρούσσα. Συντηρείται από χορηγίες ανώνυμων δωρητών και μελών του τάγματος.

Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2015

Το μυστήριο του Ιησού (ΙΑ’ - Ο Ιησούς μιλούσε "καρπενησιώτικα"!)

Η εβραϊκή φυλή είναι μητρογραμμική. Δηλαδή, Εβραίος θεωρείσαι μόνο αν η μάνα σου ήταν Εβραία. 
Κανείς δεν ενδιαφέρεται για τον πατέρα σου. Ας είναι ο Ρωμαίος λεγεωνάριος Παντέρας, ας είναι ο ηλικιωμένος μνηστήρας της μάνας σου, ας είν' κι ο ίδιος ο Θεός. Αν η μάνα σου είναι Εβραία, είσαι κι εσύ Εβραίος. 
Άρα ο Ιησούς ήταν πάνω απ' όλα Εβραίος. Ένα το κρατούμενο.
Εβραϊκό είναι και το όνομά του. Το πλήρες όνομα του ιδρυτού της χριστιανικής θρησκείας είναι "Γιεχοσουά", που σημαίνει "ο Γιαχβέ σώζει". Το "Ιησούς" είναι συντομογραφία του κανονικού ονόματος. Κάτι σαν το δικό μας Κωνσταντίνος-Κώστας...
Πολύ προβληματική είναι η ονομασία του "Ναζωραίος". Οι χριστιανοί το μεταφράζουν ως "αυτός που κατάγεται απ' τη Ναζαρέτ". Πρόκειται για χτυπητό λάθος. Γιατί τότε θα λεγόταν "Ναζαρινός" κι όχι "Ναζωραίος".
Στα εβραϊκά κείμενα η αντίστοιχη λέξη είναι "Ηanotzri", που δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Κάποιοι το συνδέουν με το "netzer", που σημαίνει "κλαδί", κι έχει μεσσιανικό συμβολισμό...
Πολλοί ισχυρίζονται πως Ναζαρέτ δεν υπήρχε καν τον 1ο αιώνα. Η αρχαιότερη σωζόμενη μαρτυρία για την ύπαρξη της μικρής αυτής κωμόπολης χρονολογείται στα τέλη του 2ου αιώνα.
Ο ιστορικός Ιώσηπος, που ήταν ηγέτης των Ιουδαίων επαναστατών στη Γαλιλαία το 67 μ.Χ., περιγράφει όλες τις μάχες με κάθε λεπτομέρεια και παραθέτει απίθανα τοπωνύμια. Αλλά για "Ναζαρέτ" δεν μιλάει πουθενά!
Αντίθετα αναφέρει την Καπερναούμ, που τη συναντάμε και στα Ευαγγέλια. Ήταν, φαίνεται, η πόλη όπου ο Ιησούς είχε εγκαταστήσει την έδρα της επαναστατικής του ομάδας.
Παρένθεση: τα Ευαγγέλια παραδόξως δεν αναφέρουν καμία απ' τις μεγάλες πόλεις της Γαλιλαίας, όπως την Ταριχαία, την Γκαραμπά και την πρωτεύουσα Σεφωρίς που ήταν λίγα μόλις μίλια μακριά απ' τη Ναζαρέτ...
Οι Γαλιλαίοι θεωρούνταν επαρχιώτες "καράβλαχοι" απ' τους κατοίκους της Ιουδαίας και κυρίως των Ιεροσολύμων. 
Οι πρωτευουσιάνοι διασκέδαζαν κυρίως με την βαριά και παράξενη προφορά των Γαλιλαίων. Μιλούσαν κι αυτοί τα αραμαϊκά, αλλά με "καρπενησιώτικη" προφορά. 
Π.χ. οι Γαλιλαίοι πρόφεραν με τον ίδιο τρόπο τρεις διαφορετικές λέξεις: "hamar" = γάιδαρος, 'amar = μαλλί και immar" = αρνί!
Λόγω της παράξενης προφοράς τους τον Ελεάζαρ τον φώναζαν "Λάζε" ή "Λαζάρ", εξ ου κι ο γνωστός μας... Λάζαρος.
Ο Ιησούς δεν γνωρίζουμε αν ήταν ανεπάγγελτος. Στα Ευαγγέλια υπάρχει μια σύγχυση. Αλλού εμφανίζεται ως "ξυλουργός" (δηλαδή χτίστης) κι αλλού ως "γιος ξυλουργού".
Φαίνεται όμως πως ήταν μορφωμένος. Αλλά πού στην ευχή σπούδασε αυτός ο άνθρωπος?
Στα Ευαγγέλια φαίνεται να πήγε οικογενειακώς στην Αίγυπτο, το "μεγάλο πανεπιστήμιο" της εποχής. 
Άλλοι υποστηρίζουν πως έζησε στην κοινότητα των Εσσαίων όπου και μορφώθηκε. 
Αλλά υπάρχει κι η έντονη προφορική παράδοση στην Ινδία που θέλει τον Ιησού να σπούδασε και να θάφτηκε στο σημερινό Κασμίρ...

Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2015

Το μυστήριο του Ιησού (Ι’ - Βρέθηκε ο τάφος του πατέρα του Ιησού!)

Τα Ευαγγέλια ως ιστορικά κείμενα δεν αντέχουν σε καμιά σοβαρή κριτική. Είναι ένας χυλός γεμάτος αντιφάσεις, αναχρονισμούς, λάθη και φτηνή προπαγάνδα.
Σε προηγούμενη ανάρτηση αναφερθήκαμε στη γέννηση του Ιησού και τονίσαμε κάποιες κραυγαλέες αντιφάσεις και ανακρίβειες των "ιερών βιβλίων".
Αλλά δεν είναι μόνο η γέννηση του Ιησού που μπάζει από παντού. Είναι και η σταύρωση. Την οποία ο μεν Ιωάννης τοποθετεί χρονικά την παραμονή του Πάσχα, οι δε άλλοι ευαγγελιστές στην ημέρα του Πάσχα.
Είναι και η ανάσταση! Διαβάστε τα αποσπάσματα με τις μυροφόρες και θα καταλάβετε. Τέσσερα ευαγγέλια, τέσσερις διαφορετικές εκδοχές για το ποιες ήταν οι μυροφόρες, πόσες ήταν, τι και ποιον είδαν και τι τους είπε αν τους είπε...
Μαρτυρίες για τον ιστορικό Ιησού έχουμε τον 2ο αιώνα από δυο Ρωμαίους ιστορικούς. Αλλά ο ένας τον αναφέρει σαν "Χρήστο" κι ο άλλος σαν "Χριστό". Προφανώς αγνοούσαν πως η λέξη "χριστός" είναι η ελληνική μετάφραση του εβραϊκού "μεσσίας". Και πως δεν αποτελεί όνομα ανθρώπου. Τη λέξη Ιησούς δεν την αναφέρει κανείς.
Προσωπικά πιστεύω πως ο Ιησούς υπήρξε. Όχι βέβαια όπως τον εμφανίζουν οι Χριστιανοί, αλλά ως ένας Εβραίος ραβίνος, αιρετικός και μετριοπαθής επαναστάτης που εκτελέστηκε απ' τους Ρωμαίους επί Τιβερίου.
Η πίστη μου στην ιστορικότητα του Ιησού βασίζεται στο γεγονός πως την ύπαρξή του δεν αμφισβήτησαν ούτε οι εθνικοί ούτε οι Ιουδαίοι πολέμιοι του χριστιανισμού.
Υπήρχε μάλιστα ισχυρή εβραϊκή παράδοση πως ο Ιησούς ήταν γιος της εβραίας Μαριάμ κι ενός Ρωμαίου στρατιώτη, ονόματι Παντέρας. Γι' αυτό και έλεγαν τον Ιησού "Μπεν Παντέρα", δηλαδή "γιο του Παντέρα".
Το Παντέρας είναι ένα πολύ σπάνιο όνομα και γι' αυτό προκαλούσε επί αιώνες αμηχανία. 
Μέχρι που βρέθηκε στο Μπούγκερμπρικ της Γερμανίας μια ταφόπλακα του 1ου αιώνα που αναφέρει πως ανήκε στον Τιβέριο Ιούλιο Αβδή Παντέρα, απ' τη Σιδώνα της Φοινίκης, που υπηρέτησε επί 40 χρόνια ως τοξότης στην πρώτη ρωμαϊκή κοόρτη!

Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2015

Το μυστήριο του Ιησού (Θ’ - Όλος ο Χριστιανισμός στηρίζεται σ' ένα μεταφραστικό λάθος!)

Λέγαμε στην προηγούμενη ανάρτηση πόσο θολή και αβέβαιη είναι ιστορικά ή γέννηση του Ιησού.
Δυστυχώς, τα Ευαγγέλια αντί να μας διαφωτίζουν μας κάνουν ακόμα πιο σκεπτικιστές με τις ανακρίβειες και τις αντιφάσεις τους.
Για παράδειγμα, ο Ματθαίος γράφει πως η είδηση της επικείμενης γέννησης του Ιησού δίνεται στον Ιωσήφ σ' ένα όνειρο. Κατά τον Λουκά όμως δίνεται απ’ ευθείας στη Μαρία με τον αρχάγγελο Γαβριήλ.
Για τον Λουκά οι γονείς του Ιησού ταξίδεψαν απ' τη Ναζαρέτ στη Βηθλεέμ για τη ρωμαϊκή απογραφή. Κατά το Ματθαίο όμως ζούσαν στη Βηθλεέμ και αναγκάστηκαν να φύγουν λόγω της ιστορικά ατεκμηρίωτης απόφασης του Ηρώδη να σφάξει όλα τα νεογέννητα αρσενικά παιδιά. Σημειωτέον πως ο Ηρώδης ο Μέγας είχε πεθάνει το 4 π.Χ. 
Για τον Λουκά ο Ιησούς μπορεί να μην είχε βιολογικό πατέρα αλλά στο γενεαλογικό του δέντρο ανάγεται στο βασιλιά Δαβίδ μέσω του Ιωσήφ! Ο Ματθαίος δίνει έναν κατάλογο προγόνων αρκετά διαφορετικό. Ακόμα κι ο πατέρας του Ιωσήφ (παπούς του Ιησού) εμφανίζεται με διαφορετικό όνομα: Ιακώβ αντί Ηλί!
Ο Ματθαίος προσπαθεί να δικαιολογήσει τη θεϊκή καταγωγή του Ιησού από την περιβόητη προφητεία του Ησαΐα ότι "η παρθένος θα συλλάβει και θα γεννήσει έναν γιο".
Όμως, όπως έχουμε ξαναγράψει, πρόκειται για ένα χονδροειδές μεταφραστικό λάθος. Στα εβραϊκά η λέξη 'almah σημαίνει την "έφηβη σε αναπαραγωγική ηλικία" κι όχι την "παρθένα", έστω κι αν σε μεγάλο βαθμό οι δυο αυτές έννοιες ταυτίζονται. 
Είναι εκπληκτικό, γελοίο αλλά πέρα για πέρα αληθινό: όλα τα χριστιανικά δόγματα στηρίζονται σ' αυτό το μεταφραστικό λάθος!