To Άγιο Όρος ήταν ανέκαθεν εκκολαπτήριο συντηρητικών θεωριών.
Σήμερα, λ.χ., βλέπουμε πως εκεί κυρίως επιβιώνει το φαινόμενο του λεγόμενου "παλαιοημερολογίτικου ζηλωτισμού". Ένα είδος επιβίωσης της παλιάς αντιδυτικής-ανθενωτικής παράταξης, με ισχυρές δόσεις ησυχαστικού κινήματος και μυστικισμού...
Απ' τ' Αγιονόρος ξεκίνησε και το κίνημα των λεγόμενων "Κολλυβάδων".
Ήταν το 2ο μισό του 18ου αιώνα όταν τα καλογέρια της Αγιαννανίτικης Σκήτης άρχισαν να τελούν τα μνημόσυνα τις Κυριακές αντί του ως τότε καθιερωμένου Σαββάτου. Αυτό έγινε για πρακτικούς κυρίως λόγους. Τότε, τα Σάββατα γινόταν μεγάλο παζάρι στις Καρυές κι επιπλέον οι μοναχοί απασχολούνταν σε οικοδομικές εργασίες.
Οι συντηρητικοί και φανατικοί μοναχοί αντέδρασαν σ' αυτόν τον "νεωτερισμό" κι ονομάστηκαν "Σαββατιανοί" ή "Κολλυβάδες" απ' τα κόλλυβα που προσφέρονταν στις επιμνημόσυνες δεήσεις.
Στο πλευρό των φανατικών καλογέρων τάχθηκαν και κάποιοι μορφωμένοι συντηρητικοί, όπως ο Νικόδημος ο Αγιορείτης, ο Αθανάσιος Πάριος κ.λπ.
Η διένεξη πήρε ευρύτερες διαστάσεις, μπήκαν στη μέση κι άλλα ζητήματα, όπως η συχνότητα της αγίας μεταλήψεως, αν η προσευχή τις Κυριακές έπρεπε να γίνεται σε όρθια ή γονατιστή στάση κ.λπ.
Αυτά τα ασήμαντα ζητήματα συγκλόνισαν την τότε Εκκλησία, συγκλήθηκαν πατριαρχικές σύνοδοι, οι Κολλυβάδες καταδικάσθηκαν, διώχτηκαν απ' τ' Αγιονόρος και σκόρπισαν στα νησιά του Αιγαίου ιδρύοντας νέα μοναστήρια για να διαδώσουν τις σκοταδιστικές τους αντιλήψεις...
Σημειωτέον πως ένας απ' τους μεγαλύτερους εχθρούς των Κολλυβάδων ήταν ο δυτικός Διαφωτισμός και η κοσμική μόρφωση...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου