Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010

Στην έρημο στα Καυσοκαλύβια...

Η ερημιά, λέει ο Κόντογλου, δεν είναι τόσο μεγάλη δυστυχία όσο νομίζουν οι άνθρωποι.
Μπορεί να είναι κι ωφέλιμη..
Ο άνθρωπος αρχίζει να βλέπει και να καταλαβαίνει πράγματα που δεν τα 'βλεπε πριν.
Όλα τα κοσμικά σβήνουν και χάνονται. Μέσα σ' ένα αχανές διαλύονται και τίποτα πλέον...
Η δόξα τσαλαπατιέται, ο πλούτος κατρακυλά, η νεότης ζαρώνει σ' ένα παραγώνι και μετανοεί για τα περασμένα της έργα.
Μόνο η φιλία μένει γραμμένη και ριζωμένη. Και στον άλλον κόσμο σμίγει κι ανταμώνεται κι αγιάζει...
Στη σκήτη των Καυσοκαλυβίων οι πατέρες στέκονται όρθιοι στην αγρυπνία, σαν ακλόνητοι στύλοι. Απ' το βράδυ ως το πρωί.
Ούτε μια φορά δεν κοιτάζουν αριστερά ή δεξιά. Ούτε γέρνουν στο στασίδι τους ν' αναπαυθούν.
Στην καθημερινή τους ζωή, όλοι τηρούν τη σιωπή. Αργό και περιττό λόγο απ' αυτούς δεν ακούς. Μόνο για τ' απαραίτητα μιλούν, κι όταν υπάρχει μεγάλη ανάγκη...

4 σχόλια:

Haris είπε...

"Όλα τα κοσμικά σβήνουν και χάνονται. Μέσα σ' ένα αχανές διαλύονται και τίποτα πλέον...
Η δόξα τσαλαπατιέται, ο πλούτος κατρακυλά, η νεότης ζαρώνει σ' ένα παραγώνι και μετανοεί για τα περασμένα της έργα."
Για φαντάσου. Περιφρονούν τα εγκόσμια (δηλ. τον ανθρώπινο κόσμο), υποτιμούν, τσαλαπατούν την νιότη... Για φαντάσου. Και τα λένε δημόσια αυτά τα λόγια. Τα βγάζουν σε βιβλία: "πως να μισήσεις την ζωή". Για φαντάσου. Και όχι μόνο τα λένε, αλλά τα βαφτίζουν άγια λόγια. Πραγματικά, για φαντάσου. η πραγματικότητα ξεπερνάει την φαντασία.

Όσο για το θέμα, συμφωνώ ότι η μοναξιά είναι κάποιες φορές καλό πράγμα. Όμως υπάρχουν πολλών ειδών μοναξιές. Και στην μοναξιά δεν είναι ανάγκη να μισήσεις την νιότη και τα άλλα τα γεμάτα μίσος λόγια. Και ο Νίτσε ήταν αφορητα μονάχος αλλά δεν βρώμισε την ζωή.
θυμάσαι πριν κάμποσο καιρό αναδημοσίευσες ένα κειμενάκι μου που έλεγα ότι, ότι μισεί ο χριστιανισμός αυτό λεγεται ζωή. Ε λοιπόν, κάθε μέρα το επιβεβαιώνω αυτό.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Το ασκητικό πνεύμα και την απαξίωση της ύλης, του σώματος κλπ δεν τα "ανακάλυψε" ο Χριστιανισμός.
Τα βρήκε και, ως έναν βαθμό, τα υιοθέτησε.
Απλά υπενθυμίζω τους ερημίτες Εσσαίους (ιουδαϊκή αίρεση στην οποία μάλλον ανήκαν οι δύο Ιωάννιδες, ο Βαπτιστής και ο Ευαγγελιστλης), τους Νεοπλατωνικούς, τους Πυθαγόρειους, τα δυαρχικά και γνωστικά φιλοσοφικά συστήματα κλπ.
Ο Χριστιανισμός, ουσιαστικά, δεν απαξιώνει ούτε το σώμα ούτε την ύλη.

Ιδού ορισμένες αποδείξεις:
α) και αυτά τα δημιούργησε ο θεός, άρα είναι ευλογημένα και "καλά λίαν".
β) ο ίδιος ο Θεός-Λόγος προσέλαβε πραγματικά ανθρώπινο σώμα.
γ) η αιτία της αμαρτίας δεν βρίσκεται στο σώμα αλλά στο νου (λειτουργία της ψυχής). Εκεί λαμβάνεται η απόφαση για διάπραξη της αμαρτίας, και απλώς το σώμα εκτελεί.
δ) οι Πατέρες της Εκκλησίας ήταν σαφείς: "δεν είμαστε σωματοκτόνοι αλλά παθοκτόνοι"! Ο δε Παύλος δεν απαξιώνει το σώμα αλλά τη "σάρκα", την οποία ταυτίζει με το "υλικό φρόνιμα" δηλ. τη σαρκολατρεία, φιλοδοξία, εγωισμό κλπ
ε) Στα "έσχατα", πριν τη δευτέρα παρουσία του Χριστού, όλοι οι άνθωρποι θα αναστηθούν. Και η ανάστασή τους δεν θα είναι "πνευματική" αλλά "ψυχοσωματική"!

Δεν παραγνωρίζω πως στο Χριστιανισμό επιβιώνουν, ακόμα και σήμερα, λανθασμένες αντιλήψεις απαξιωτικές για το ανθρώπινο σώμα (και των χαρών της ζωής που συνδέονται με αυτό).
Οι λανθασμένες, όμως, δοξασίες δεν πρέπει να μας οδηγούν σε γενικεύσεις και σε λάθος συμπεράσματα.
Ο Νίτσε, άλλωστε, γνώρισε μόνο τις στρεβλώσεις της δυτικής χριστιανοσύνης. Δεν είχε ιδέα από ορθοδοξία.

Για να συνοψίσω: ο Χριστιανισμός δεν απορρίπτει το σώμα, την ύλη, τις χαρές της ζωής.
Τις αξιολογεί, όμως, ρεαλιστικά, ως φθαρτές και εφήμερες, και προτάσσει κάποιες άλλες αξίες και αρετές...

Haris είπε...

Ευχαριστώ για την αναλυτική απάντηση, αλλά τα θεωρώ όλα αυτά βαρετές και ανούσιες θεολογίες. Και θα μπορούσε να έχεις ως απάντηση άλλες τόσες αντιθεολογικές απαντήσεις, με ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα.
1) Ο ορθόδοξος χριστιανισμός είναι δόγμα. Δεν είχαμε εμείς έναν Λούθηρο να μας απελευθερώσει από αυτό. Και κάθε δόγμα ισοπεδώνει -ενώ από την εποχή του Ηράκλειτου ζωή σημαίνει ποικιλία, κίνηση και αλλαγή. Η ισοπέδωση των πάντων έναντι κάποιου δόγματος αντιτίθεται αναγκαστηκά προς στην ζωή.
2)Το ότι ο χριστιανισμός αποδέχεται την ύλη αυτό δεν λέει τίποτα. Η ζωή δεν είναι μόνο ύλη. Είναι μείγμα συναισθημάτων, με μίση, με αγάπη, με εμπάθειες με λατρείες. Ο ευνουχισμός μερικών για χάρην της αγάπης του συνανθρώπου κόβει εν τέλει κομμάτια από την Ζωή. Ισχύει και για τις "αμαρτίες" αυτό.
3) Επίσης το πάθος είναι μέρος της ζωής. Και το σεξ φυσικά. Οι πατέρες όμως δεν θέλουν πάθη, δεν θέλουν τον χριστό να γεννήθηκε μετά από σεξ.

Και αυτό που γράφεις στο τέλος είναι απόλυτη αλήθεια: "Για να συνοψίσω: ο Χριστιανισμός δεν απορρίπτει το σώμα, την ύλη, τις χαρές της ζωής.
Τις αξιολογεί, όμως, ρεαλιστικά, ως φθαρτές και εφήμερες, και προτάσσει κάποιες άλλες αξίες και αρετές..."
Υποδουλώνει την ζωή εν ονόματι κάποιου υπερφυσικού πλάσματος το οποίο διέταξε μια για πάντα την απολυτη αλήθεια και όλη η "ύλη" οφείλει να συμμορφωθεί με αυτήν. Συμπιέζουν αυτόν τον όλο κίνηση και μεταβολή κόσμο σε προκαθορισμένα καλούπια, σε "πρότυπα" και "αρετές" καταδικάζοντας καθετί άλλο. Μην ξεχνάς ότι ο Πλάτωνας άρχισε από τον Παρμενίδη, και αυτός αρνήθηκε καθετί που εμείς ονομάζουμε ζωή: την πάγωσε σε μια μεμονομένη στιγμή. Όλος ο χριστιανισμός εξελίχθηκε από τον Πλάτωνα και τους νεοπλατωνικούς (ο Ηράκλειτος πουθενά δεν αναφέρεται στο χριστιανικά έγγραφα, και ο Αριστοτέλης μόνο στον 13 αιω. ανακαλύφθηκε).
Ναι. Ο χριστιανισμός είναι άρνηση της ζωής.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Κατ' αρχήν, να πούμε πως ο χριστιανισμός είναι τρόπος ζωής κι όχι απλά "δόγμα"!
"Δόγμα" έγινε κάτω από τις επιδράσεις του δυτικού νομικισμού, αλλά, για να είμαστε και δίκαιοι, και στα πλαίσια της προσπάθειάς του να περιχαρακωθεί από τις ποικιλώνυμες αιρέσεις.
Ο χριστιανισμός ουδέποτε επέβαλλε την ομοιομορφία. Άλλωστε αυτό δείχνουν και οι πολλές "σχολές θεολογικής σκέψεις" που κατά καιρούς εμφανίστηκαν.
Την ομοιομορφία καταλύει και ο πλούτος τον χαρισμάτων που μοιράζονται μεταξύ των ανθρώπων, ώστε να διασφαλίζεται η ετερότητα των προσώπων.

Η χριστιανική διδασκαλία δεν δέχεται πως τα ανθρώπινα "πάθη" αποτελούν συστατικό της ανθρώπινης φύσεως.
Τα θεωρεί ως αποτέλεσμα της αλλοτριώσεως της ανθρώπινης φύσης.
Αλλά ας μην αρχίσουμε τις "βαρετές θεολογικούρες" που λες κι εσύ...

Θα κλείσω με τρεις σύντομες φρασούλες.
Η μία του Ρώσου φιλόσοφου και θεολόγου Μπερντιάεφ:
"σήμερα, ο σκεπτόμενος αθεϊστής είναι πιο κοντά στο θεό απ' τον βολεμένο χριστιανό"!
Η άλλη του γνωστού γέροντα αγιορείτη Παϊσίου:
"Ο Χριστός είναι οξυγόνο για τους ανθρώπους, κι εμείς τον καταντήσαμε διοξείδιο του άνθρακα".
Και κλείνω με μια εύθυμη όσο και τραγική παρατήρηση του πρώην αγιορείτη μοναχού (και συγγραφέα) Μιχαήλ:
"τόσα χρόνια στο Άγιο Όρος, δεν άκουσα ποτέ μοναχό να ονομάζεται Ελευθέριος"...